شناسایی ۳ هزار نوزاد با اختلالات شنوایی/ انجام مشاوره ژنتیک برای ۱۲۰ هزار نفر در سال ۱۴۰۰/آغاز غربالگری تنبلی چشم از اردیبهشت ماه

"افروز صفاری‌فرد" معاون پیشگیری از معلولیت‌های مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در گفت و گو با خبرنگار ایلنا درباره غربالگری شنوایی گفت: در سال ۱۴۰۰ حدود ۹۰۰ هزار نوزاد شامل ۸۸ درصد نوزادان متولد شده در طرح غربالگری شنوایی مورد غربالگری قرار گرفتند.

وی ادامه داد: حدود سه هزار کودک شناسایی شده‌اند که دچار مشکلات اختلالات شنوایی بودند و این نوزادان برای تشخیص دقیق‌تر و اقدامات مداخله‌ای به مراکز درمانی ارجاع داده‌ شدند. برنامه غربالگری شنوایی در سال ۱۴۰۱ نیز مانند سنوات گذشته ادامه دارد و امیدواریم با فروکش کردن بیماری کرونا بتوانیم پوشش‌مان را از ۸۸ درصد هم بالاتر ببریم.

معاون پیشگیری از معلولیت‌های مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: در حال حاضر نیز با همین میزان ۸۸ درصد جزو کشورهای با عملکرد عالی هستیم. براساس اعلام سازمان بهداشت جهانی کشورهایی که در زمینه غربالگری شنوایی بیش از ۸۵ درصد غربالگری داشته باشند، جزو عملکرد عالی محسوب می‌شوند.

صفاری فرد درباره غربالگری تنبلی چشم گفت: برنامه غربالگری تنبلی چشم نیز به این صورت بود که از آبان ماه برنامه ما شروع می‌شد، اما از زمانی که کرونا در کشور شیوع پیدا کرد، در سال ۹۹ به دلیل محدودیت‌هایی که وجود داشت غربالگری تنبلی چشم را از تیرماه آغاز کردیم و در سال ۱۴۰۰ نیز از اردیبهشت ماه کار غربالگری تنبلی چشم آغاز شد، در سال ۱۴۰۱ نیز از ابتدای اردیبهشت ماه برنامه غربالگری را آغاز خواهیم کرد و امیدواریم بتوانیم پوشش‌مان را در این زمینه بالاتر ببریم.

وی ادامه داد: در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به دلیل اینکه درگیر کرونا بودیم به ویژه در سال ۱۴۰۰ تعداد ماه‌هایی که از نظر بیماری کرونا در وضعیت قرمز بود، زیاد بود و ۶ ماهه ابتدای سال اکثر استان‌های کشور در وضعیت قرمز قرار داشتند بنابراین ما تلاش کردیم تا به برشی که در این زمینه اعلام کرده بودیم، برسیم.

معاون پیشگیری از معلولیت‌های مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: با پیگیری‌هایی که انجام شد از برشی که برای این موضوع در نظر گرفته بودیم فراتر رفتیم و در سال ۱۴۰۰ برای حدود ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار کودک غربالگری تنبلی چشم را انجام دادیم در صورتی که شاخص و برشی که در این خصوص تعیین کرده بودیم دو میلیون و ۴۰۰ هزار نفر بود.

صفاری فرد یادآور شد: در برنامه غربالگری تنبلی چشم در کودکان ۱۹ هزار و ۳۳۲ کودک شناسایی شدند که دارای اختلال بینایی بودند این کودکان به اپتومتریست‌ها ارجاع داده می‌شوند و بعد از تشخیص دقیق در صورتی که نیاز به درمان‌های بیشتر و یا جراحی داشته باشند به چشم پزشک مراجعه می‌کنند. در برنامه غربالگری تنبلی چشم حدود ۲ هزار اپتومتریست و ۳۵۰ چشم پزشک با ما همکاری می‌کنند و مواردی که دارای اختلال هستند و شناسایی می‌شوند ابتدا به اپتومتریست و بعد از آن به چشم پزشک ارجاع داده می‌شوند.

به گفته وی حدود ۷۵۰۰ پایگاه برای غربالگری تنبلی چشم در کل کشور وجود دارد که حدود ۶ هزار پایگاه به صورت سیار است و حدود هزار و ۵۰۰ پایگاه نیز به صورت دائمی خدمات ارائه می‌دهند.

معاون پیشگیری از معلولیت‌های مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور گفت: غربالگری بینایی یکی از برنامه‌های موفق سازمان است که از سال ۷۵ تاکنون در کشور اجرا می‌شود و توانستیم از این طریق بسیاری از اختلالات بینایی را که می‌توانست منجر به معلولیت شوند؛ به موقع شناسایی و برای درمان آن اقدام کنیم. البته در برنامه غربالگری خدمات حمایتی از جمله کمک هزینه عینک، کمک هزینه جراحی از سوی سازمان ارائه می‌شود. همچنین کمک هزینه کاشت حلزون و تامین سمعک نیز به خانواده‌هایی که دارای کودکانی با مشکل شنوایی بوده و در غربالگری‌ها شناسایی می‌شوند ارائه می‌شود.

صفاری فرد در بخش دیگری از صحبت‌های خود درباره مشاوره ژنتیک گفت: دفاتر مشاوره ژنتیک به افرادی که از سوی مطب‌ها و کلینک‌ها به مراکز مشاوره ارجاع داده شوند خدمات مشاوره ژنتیک را دریافت می‌کنند. در غربالگری ژنتیک مشاوره‌هایی که انجام می‌شود به صورت کاملا اختیاری بوده و اجباری نیست. خانواده‌هایی که تحت پوشش سازمان هستند نیز درصورتی که تمایل به انجام این آزمایشات را داشته باشند به صورت رایگان برای آن‌ها انجام می‌شود. در سال ۱۴۰۰ حدود ۱۲۰ هزار مورد مشاوره ژنتیک انجام شده است.

وی همچنین درباره بانک اطلاعات ژنتیک گفت: در حال حاضر اطلاعات خانواده‌هایی که دارای سه فرزند معلول و بیشتر هستند و تحت پوشش سازمان بهزیستی بودند دریافت شده و پروفایل‌های این خانواده‌ها آماده شده است، قرار بود این طرح برای خانواده‌هایی که دارای دو فرد دارای معلولیت هستند نیز اجرا شود. از آنجا که تعداد خانواده‌ها زیاد است نیازمند اعتبارات زیادی در این بخش بودیم. هنوز نتوانستیم این اعتبارات را تامین کنیم و امیدواریم در صورت تامین اعتبار بتوانیم اطلاعات این بانک را تکمیل و بانک را راه اندازی کنیم.

معاون پیشگیری از معلولیت‌های مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به این سوال که آیا بانک اطلاعات ژنتیک می‌تواند در پیشگیری از اختلالات ژنتیک کمک کند، گفت: بله. وقتی ما برای یک فرد این آزمایشات را انجام می‌دهیم افراد دیگری از این خانواده اگر مشاوره بخواهند می‌توانیم با استفاده از بخشی از آزمایشات این فرد تشخیص و مشاوره بدهیم و این کار از انجام آزمایشات مکرر جلوگیری می‌کند.