گزارش ایلنا از مدرسه‌سازی در زاهدان؛
از محرم‌سازی در مدارس دخترانه تا وجود کلاس‌هایی با تراکم بیش از ۴۰ نفر
مسیر مدرسه به ما خیلی دور است، من مجبورم راهی طولانی را بروم تا به مدرسه‌ام برسم، اگر مدرسه جدیدی برای ما ساخته شود، دیگر مجبور نیستم این همه مسافت را در سرما و گرما طی کنم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور با هدف ساخت و ایمن‌سازی مدارس علاوه بر سایر اقداماتی که حول وظیفه این سازمان تعریف شده، به مناطق کم برخوردار و همچنین نوارهای صفر مرزی کشور نیز ورود کرده است. مناطقی که پیش از این یا مدرسه‌ای در آن نقطه از کشور وجود نداشته و یا همان تعداد محدود هم به شکل خشتی، گلی و کپری بودند.
به همراه سازمان نوسازی مدراس کل کشور به مناطقی از استان زاهدان وشهرستان میرجاوه رفتیم که مدارس نوساز با تجهیزات یک مدرسه کامل در آنجا بنا شده است. اولین مدرسه‌ای که از آن بازدید می‌کنیم در خیابان مصطفی خمینی زاهدان قرار دارد. مدرسه تیزهوشان دخترانه دین و دانش که با سبک معماری «حیاط مرکزی» ساخته شده است. اخیرا آموزش و پرورش تلاش کرده با موضوع محرم‌سازی برای مدارس به خصوص مدارس دخترانه، فضایی را در مدرسه ایجاد کند که دانش آموزان دختر در آن فضا راحت‌تر باشند.
ساخت مدارس با حیاط مرکزی در سیستان و بلوچستان
مراکز با حیاط مرکزی طرح دیگر از سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور است که با هدف محرم‌سازی در مدارس دخترانه اجرا می‌شود.
حیاط مرکزی به این صورت است که کلاس‌ها و کارگاه‌ها دور تا دور مدرسه قرار دارند و حیاط دقیقا در نقطه کانونی واقع شده، به گونه‌ای که از نمای بیرون هیچ دیدی به داخل مدرسه وجود ندارد. لحظه‌ای که وارد مدرسه می‌شویم زمان آزاد دانش آموزان است، مدرسه، برنامه‌ای با عنوان روز شاد در نظر گرفته تا در این روز دانش آموزان در فضای باز مدرسه، برنامه اجرا کنند. به گفته مدیر مدرسه در روز شاد دانش آموزان برنامه‌های متنوعی از جمله آواز و موسیقی دارند.
زهرا زراعتگری، مدیر مدرسه دخترانه تیزهوشان دین و دانش در این باره به خبرنگار ایلنا گفت: روز شاد به این منظور در نظر گرفته شده است، که وقتی دانش آموزان از فضای آموزشی و آزمون‌های پی در پی خسته می‌شوند، می‌توانند با برنامه‌هایی غنی که خودشان در نظر گرفته‌اند سرگرم شوند.
وی افزود: دانش آموزان ما سه امتحان کشوری و سه امتحان جامع درون مدرسه‌ای داشته‌اند. امتحانات بعدی آن‌ها هم به زودی شروع خواهد شد به همین خاطر ما یک بازه زمانی کوتاه برای استراحت روحی و روانی آن‌ها در نظر گرفتیم. شیوع کرونا قدری منجر به منزوی شدن دانش آموزان شد از این رو تصمیم گرفتیم در مدرسه، فضایی را برای بهبود روحیه آن‌ها در نظر بگیریم. این برنامه‌ها شامل اجرای موسیقی، تئاتر و پانتومیم است.
در همین حال از یک دانش‌آموز پایه یازدهم در فضای مدرسه که با دوستان خود مشغول گفتگو بود درباره امکانات مدرسه میپرسم. او در پاسخ عنوان کرد: من در رشته تجربی درس می‌خوانم و معدل سال گذشته‌ام ۲۰ شد. ما از آموزش مدرسه و امکاناتی که در اختیار ما می‌گذارند راضی هستیم. تقریبا هر روز به مدرسه می‌آیم و تا الان همکلاسی‌هایمان هم کرونا نگرفته‌اند اما با این حال ما همه دو دز واکسن خود را دریافت کردیم. من هم تقریبا سه هفته است که دز دوم واکسنم را زده‌ام.
همه دانش آموزان باید دو دز واکسن را بزنند
همه کسانی که در مدرسه هستند، باید به شکل اجباری دو دز واکسن خود را بزنند و در واقع شرط حضور در مدرسه تزریق واکسن است.
دو دانش آموز دیگر در پایه دهم گفتند: مدرسه ما امکانات خوبی دارد، ما هم هر روز به مدرسه می‌آییم، اگر آزمون داشته باشیم روزهای پنجشنبه و جمعه هم به مدرسه می‌آییم. در این مدرسه حتی دبیران برخی از کلاس‌های تست ما از تهران می‌آیند. هر دو هفته آزمون جامع داریم که می‌توانیم با این آزمون‌ها خودمان را ارزیابی کنیم.
یکی از دانش آموزان پایه دهم اضافه کرد: من تازه امسال به این مدرسه آمده‌ام و تصور می‌کردم درس‌هایمان خیلی سخت باشد و خیلی به ما فشار بیاورند اما اینطور نبود. اگر واقعا دانش آموزان خودشان خوب درس بخوانند اینجا اذیت نخواهند شد.
طبق گفته دانش آموزان؛ همه کسانی که در این مدرسه هستند باید به شکل اجباری دو دز واکسن خود را بزنند و شرط حضور در مدرسه تزریق واکسن است. این مدرسه دو کلاس ریاضی و سه کلاس تجربی دارد.
سراغ دانش آموز دیگری می‌روم که ساز به دست دارد، او برای روز شاد برای همکلاسیهایش ساز می‌زند و به شکل اختیاری برنامه اجرا می‌کند، این دانش آموز که در مقطع دوازدهم تحصیل می‌کند، گفت: ما در اینجا مشکلی نداریم و خیلی‌ام ذوق داریم که اینجا هستیم. مدرسه قبلی من جهان علم بود، امکاناتی مثل تخته هوشمند داشت اما باشگاه و سالن کنفرانس نداشت ولی در این مدرسه امکانات آموزشی کامل است.
وی ادامه داد: آموزش مجازی هم در این مدرسه خوب برگزار شد البته مثل آموزش حضوری نمی‌شود ولی همه دانش آموزان ممکن است افت داشته باشند، اما برخی دانش آموزان توان این را دارند که خودشان را بالا بکشند. من سال گذشته از آموزش مجازی بیشتر استفاده کردم و خودم درس خواندم و خیلی با دبیرم کاری نداشتم، به نظرم آموزش مجازی به خود دانش آموز بستگی دارد، برخی درس نمی‌خوانند اما برخی تلاش می‌کنند.
این دانش آموز در پایان صحبت‌های خود گفت: ما باید در طول هفته به مدرسه بیاییم ولی اگر مشکلی داشته باشیم می توانیم به مدرسه زنگ بزنیم و علت را بگوییم.
ارائه تجهیزات آموزشی به ۱۲۰ هزار دانش آموز سیستان و بلوچستان
امسال دو هزار کلاس درس را تامین کردیم، ما در این دو سال، تعداد ۹۲ هزار دانش آموز را پوشش دادیم.
پس از بازدید از مدرسه تیز هوشان دین و دانش، میثم لک‌زایی معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان سیستان و بلوچستان درباره مدرسه‌سازی در این استان بیان کرد: در این استان تقریبا ۳۲ منطقه آموزشی داریم و در بحث تجهیزات با مشکلات متعددی مواجه هستیم اما در دو سال گذشته ۱۲۰ هزار دانش آموز تجهیزات دریافت کردند. این تجهیزات شامل میز، صندلی، دستگاه کپی و… بوده است. کارهای بزرگی برای این استان انجام شده و اگر توجه نمی شد، امسال در استان سیستان و بلوچستان در حوزه فضای آموزشی فاجعه به وجود می‌آمد.
وی ادامه داد: امسال دو هزار کلاس درس را تامین کردیم، در این دو سال، تعداد ۹۲ (۶۰ هزار نفر در سال ۱۴۰۰ و ۳۲ هزار نفر در سال ۹۹) هزار دانش آموز را پوشش دادیم و اگر این دو هزار کلاس تامین نمی‌شد، دانش آموزان بسیاری از آموزش باز می‌ماندند.
لک‌زایی خاطرنشان کرد: وضعیت آموزشی در زاهدان به نسبت وضعیت بهتری دارد البته تراکم دانش آموزی بالایی هم در اینجا هست یعنی ما حتی در مرکز زاهدان هم با استاندارد کشوری فاصله داریم. ما کلاس‌های خشتی و گلی را تخریب و بازسازی کردیم که حالا میزبان دانش آموزان هستند. البته منابع را مدیریت کردیم و در نقاطی که بیشتر مشکل داشتند، بیشتر کار کردیم و تقریبا جانمایی‌ها دقیق انجام شده است.
معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی استان سیستان و بلوچستان گفت: با توجه به جانمایی‌های درستی که در بحث احداث پروژه داشتیم؛ بخشی از دانش آموزان بازمانده از تحصیل به آموزش برگشتند. نکته‌ای که در رشد جمعیت دانش آموزی در این منطقه وجود دارد همین مساله است که بخشی از جمعیت افراد بازمانده از تحصیل به مدرسه برگشته‌اند.
وی بیان کرد: با رشد ۶۰ هزار نفری که در سال ۱۴۰۰ داشتیم، وضعیت حوزه آموزشی با اقدامات صورت گرفته دو سه سال اخیر بهتر شده اما در بقیه حوزه‌ها این عقب ماندگی وجود دارد که برای جبران آن باید اعتبار تامین شود.
تراکم کلاس‌های درس حاشیه شهر زاهدان بیش از ۴۰ نفر است
کلاس‌های درس در مناطق حاشیه زاهدان تراکم بیش از ۴۰ نفر دارند، این مناطق به لحاظ استانداردسازی و فرهنگ‌سازی به شدت نیازمند رسیدگی هستند.
در حالی که به سمت حاشیه شهر می‌رویم مشاهده می کنیم که پیش از اینکه شهرداری، این منطقه را آسفالت کند، سازمان نوسازی مدارس، شروع به ساخت و تکمیل مدرسه کرده است. یکی از مدارس دخترانه در استان زاهدان را دیدیم و در ادامه به سمت مدرسه‌های تازه‌ساز در حاشیه شهر می‌رویم.
معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی استان سیستان و بلوچستان با اشاره به مدارس حاشیه شهر عنوان کرد: کلاس‌های درس در مناطق حاشیه استان تراکم بیش از ۴۰ نفر دارند. این مناطق به لحاظ استانداردسازی و فرهنگ‌سازی به شدت نیازمند رسیدگی هستند اما در هر حال تلاش شده مدرسه‌سازی در آنجا مهیا شود.
وی در پاسخ به این سوال که آیا در استان سیستان و بلوچستان مدرسه کانکسی دارید یا خیر؟ گفت: بله، در برخی از مناطق هنوز کانکس وجود دارد، البته در برنامه‌ای که تدوین شده مدارس کانکسی هم باید حذف شوند. اولویت اول ما جمع آوری مدارس خشت و گلی بود، زیرا خطرات زیادی داشتند. اولویت بعدی مدارس سنگی و سپس مدارس کانکسی هستند.
لک‌زایی اضافه کرد: مجموع پروژه‌هایی که ما اکنون در دست اجرا داریم، بیش از آمار کلاس‌ها و پروژه‌های است که در پنج شش سال اخیر تحویل داده شده است. این نشان از توجه مردم و دولت به امر مدرسه‌سازی در استان سیستان و بلوچستان دارد.
وی بیان کرد: در سال ۹۹ مبلغ ۱۹۶ میلیارد تومان آورده خیرین را داشتیم که به استان تزریق شد. دلیل افزایش شرکت خیرین در امر مدرسه‌سازی این است که دولت آن قسمت از سهم خود که مربوط به مدرسه‌سازی بوده را پرداخت کرده است. ما پروژه نیمه ساز نداریم، ولی نقش خیرین پررنگ‌تر از گذشته است و می‌طلبد که نقش اعتبارات دولتی در این زمینه افزایش یابد تا بتوانیم همین مسیر را ادامه دهیم و اعتمادی که خیرین نسبت به سیستان و بلوچستان پیدا کرده‌اند از بین نرود.
مسیرهای طولانی تا مدرسه از مشکلات دانش‌آموزان حاشیه شهر زاهدان
من مجبورم مسیر طولانی‌ای بروم تا به مدرسه برسم، اگر مدرسه جدیدی ساخته شود دیگر مجبور نیستم این همه مسافت را در سرما و گرما طی کنم.
وارد منطقه حاجی آباد می‌شویم. حاجی آباد در حاشیه شهر قرار دارد در حال رفتن به این مسیر خانه‌های زیادی را می‌بینیم که وقتی در حال ساخت بودند توسط شهرداری منطقه به علت ساخت غیرقانونی تخریب شدند. برق به تازگی به این منطقه کشیده شده البته نه به شکل استانداردی که در شهرها می‌بینیم، سیم‌های برق روی شاخه‌های سست درختها افتاده‌اند و تا خانه‌ها کشیده شده است. سیلی که در استان سیستان و بلوچستان جاده را نابود می‌کند، با درخت‌های ظریفی که روی شاخه آن‌ها کابل برق قرار دارد چه خواهد کرد؟
در حاجی آباد از دبستان نیک اندیشان پسرانه حاجی آباد که تازه‌ساز است دیدن می‌کنیم، به گفته مدیر مدرسه اینجا دانش آموزان زیادی دارد که به یکباره با بازگشت دانش آموزان بازمانده از تحصیل به مدرسه جمعیت دانش آموزی آن افزایش یافت.
بعد از حاجی آباد با ماشین مسافت طولانی‌تری را طی می‌کنیم تا به روستای همت آباد برسیم، در این روستا یک مدرسه کوچک را می‌بینیم که توسط سپاه پاسداران درحال ساخت است ولی هنوز نامگذاری نشده است.
همینطور که به مدرسه نزدیک می‌شویم، کودکانی را یکی پس از دیگری می‌بینم. دانش‌آموزان این منطقه هم می‌گویند اگر مدرسه ساخته شود ما دیگر مجبور نیستیم مسیرهای طولانی را طی کنیم تا به نزدیک‌ترین مدرسه برویم. قاسم براوی یکی از دانش آموزان این منطقه است. او گفت: من مجبورم مسیر طولانی را بروم تا به مدرسه‌ام برسم اگر این مدرسه ساخته شود دیگر مجبور نیستم این همه مسافت را در سرما و گرما بروم.
نزدک به ظهر است، مدرسه بعدی که به آنجا می‌رویم دبستان دخترانه حضرت اسیه (شهدای ایرانخودرو) در محله دایی آباد حاشیه شهر زاهدان است. بوی رنگ و گچِ دیوارها در سالن مدرسه پیچیده، رد دیوار گچ‌کاری شده روی روپوش دانش آموزان همین گواه را می‌دهد که مدرسه تازه بنا شده است. تعدادی از دانش آموزان که مامور انتظامات هستند بیرون کلاسند و در گوش هم پچ پچ می‌کند، یکی از دوستش می‌پرسد اینها بازرس هستند؟
زینب شاه حسینی دانش آموز کلاس پنجم از مدرسه حضرت آسیه، گفت: این مدرسه را تازه ساختند، پارسال به مدرسه دیگری می‌رفتیم که دورتر و کوچکتر بود، اما اینجا بهتر است ولی چند وقت پیش چند نفر از پسرهای محل آمدند و شیشه مدرسه را شکستند.
خانم اسدبیگی معاون مدرسه درباره امکاناتی که این مدرسه به دانش آموزان می‌دهد، گفت: این مدرسه نوساز است و همانطور که می‌بینید از نظر نظافت یک مقدار فعلا مسئله داریم تا سرایدار مناسب انتخاب کنیم. دانش آموزان این مدرسه از شهرک‌های اطراف به ویژه شهرک کامپوزیا به اینجا می‌آیند.
تاثیر ساخت مدرسه بر بازگشت بازماندگان از تحصیل به آموزش
امسال سال سوم است که تمام پروژه‌هایی که در شهر زاهدان احداث کردیم در حاشیه شهر قرار گرفته است.
میثم لک‌زایی، معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان سیستان و بلوچستان در ادامه با اشاره به وضعیت راه‌ها و جاده‌های این مناطق و دشواری تردد دانش آموزان به مدرسه بیان کرد: امسال سال سوم است که تمام پروژه‌هایی که در شهر زاهدان احداث کردیم در حاشیه شهر قرار گرفته است.
وی ادامه داد: هم اکنون به مدرسه‌ای می‌رویم که در آن منطقه مدرسه‌ای نبوده و پیش از اینکه آب و برق و امکانات به آنجا برسد ما مدرسه‌سازی را در آن منطقه ایجاد کردیم. ما در حوزه راه و جاده به شدت مشکل داشتیم، تیرهای برق تازه در این نقطه قرار گرفته‌اند اما اولین سازمانی که به این منطقه ورود کرده سازمان نوسازی مدارس بود. ما سعی کردیم در حاشیه شهر زاهدان حداقل‌هایی را در زمینه مدرسه تامین کنیم طوری که در نقطه‌ای از شهر که فاصله چندانی با مرکز شهر ندارد، راه و جاده کشیده نشده ولی مدرسه ایجاد شده است. قطعا این رویه در جذب و پوشش افراد بازمانده از تحصیل تاثیر خواهد گذاشت.
لک‌زایی گفت: ما در سنوات گذشته یک رشد جمعیت دانش آموزی ۴ درصدی را تجربه کردیم اما امسال این آمار به ۸ درصد رسیده یعنی دو برابر شده است. برداشت ما این است که سه درصد این آمار متعلق به افراد بازمانده از تحصیل است. قطعا اگر این دانش آموزان آموزش ببینید در آینده می‌توانند مشکلات منطقه و شهرشان را حل کنند.
به گزارش ایلنا، مدرسه «دارالفنون» و مدرسه «با مدیریت سبز» دو پروژه جدید سازمان نوسازی مدارس کل کشور است که در مرکز استان سیستان و بلوچستان آغاز شده است.
میثم لک‌زایی، معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی اداره کل نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس استان سیستان و بلوچستان درباره مدارس سبز گفت: منطقه‌ای که برای دیدن مدرسه سبز و دارالفنون به آنجا می‌رویم واقع در خیابان مصطفی خمینی است ما در اینجا دو مدرسه با ویژگی‌های متفاوت و جدیدی داریم. مدرسه دارالفنون که اکنون نیمه ساز است و ۷۰ میلیارد تومان نیاز دارد تا تکمیل شود، زیرا خیرین به دنبال این هستند که در این منطقه خوابگاه و سلف سرویس نیز احداث کنند. همچنین در آینده مغازه‌هایی در اینجا ساخته خواهند شد که با درآمدزایی توسط آن، مدارس اداره می‌شوند.
لک زادیی در ادامه بیان کرد: این پروژه دارای سه فاز از جمله آموزشی، خوابگاهی و تجاری است. ما در حوزه تجاری توافق کردیم اما در حوزه کاری ما نیست و خیرین می‌توانند ورود کنند.
به گزارش ایلنا، مدرسه دیگری در این منطقه و در کنار پروژه دارالفنون قرار دارد با عنوان مدرسه‌ای با مدیریت سبز. این مدرسه فعلا در مرحله اسکلت‌بندی قرار دارد و همین اسکلت‌بندی بر اساس اصول، استانداردها و آیین نامه‌هایی که برای ساخت مدارس وجود دارد بنا شده است.
بازگشت دانش آموزان بازمانده از تحصیل در میرجاوه
مدرسه حیدر کرار سه کلاسه است که در هر کلاس دو پایه از دانش‌آموزان درس می‌خوانند، این یعنی مشکل کمبود فضا همچنان در استان وجود دارد.
صبح روز بعد، میرجاوه مقصد دوم ما پس از بازدید از مدارس استان زاهدان و حاشیه شهر است. جاده‌های میرجاوه حتی قابل توصیف با حاشیه استان هم نیست وضعیت به گونه‌ای است که اهالی روستا سعی می‌کنند تردد اندکی به شهر داشته باشند. روستای مشاع امان الله در میرجاوه یک مدرسه نوساز مقطع دبستان دارد که به گفته مدیر مدرسه با جذب بازماندگان از تحصیل جمعیت دانش آموزی آن‌ها از سال گذشته تاکنون دو برابر شده است. این مدرسه سه کلاسه است که در هر کلاس دو پایه از دانش‌آموزان درس می‌خوانند، این یعنی مشکل کمبود فضا همچنان در استان وجود دارد.
روستای بعدی روستای مشاعر کامران است که در فاصله ۵۰ کیلو متری با مشاع امان الله قرار دارد؛ پستی و بلندی‌های بسیار زیاد این جاده مسیر را طولانی‌تر می‌کند، ساعت ۱۲ به مشاع کامران می‌رسیم. مدرسه تازه‌ساز «حیدرکرار» در یک منطقه روستایی صفر مرزی و عاری از هرگونه امکانات قرار گرفته است. اهالی روستا می‌گویند اینجا آب ندارد و بعضی اوقات برایمان تانکر‌های آب می‌فرستند، گاز هم ندارد ولی تازگی برق به این روستا رسیده است. این مدرسه را هم به تازگی ساختند تا همه کودکان ما و هم کودکان روستاهای دیگر در آن درس بخوانند.
مشاع کامران در یک بیابان وسیع و خشک است که خانه‌هایش با فاصله‌های زیاد از هم بناشده‌اند خانه‌هایی که خود اهالی بدون اصول ساخت و ساز آن را ساخته‌اند. یک تنور گِلی، تقریبا در مرکزیت روستا است که زنان سر ظهر به تعداد کمتر از اعضای خانواده در آن نان می‌پزند. ساعت از ۱۲ ظهر هم گذشته، مدرسه بسته است و کودکان پا برهنه یا دنبال هم می‌دوند یا با دام و طیور روستا سرگرم هستند. هیچ سرگرمی، تفریح و امکاناتی اولیه‌ای برای کودکان روستا نیست. جز یک مدرسه کوچک و نوساز که پرچم ایران در ارتفاع آن خونمایی می‌کند.
گزارش: اکرم رضایی ثانی
