توفیق چندانی برای رعایت اصول بهداشتی نداشته‌ایم/ می‌توانیم روند انتشار سویه اومیکرون را کنترل کنیم/ پیشنهاد اعمال محدودیت بیشتر برای افرادی که واکسن‌ نزده‌اند

«مسعود یونسیان»، دبیر کمیته کشوری اپیدمولوژی و پژوهش کووید۱۹ در گفت و گو با خبرنگار ایلنا درباره اقداماتی که با توجه به مشاهده یک مورد ابتلا به سویه اومیکرون در کشور باید انجام شود، گفت: مهم‌ترین اقدامات مواردی هستند که براساس شواهد قبلی علمی بیشترین تاثیرگذاری را داشته‌اند. تکمیل واکسیناسیون جمعیت هفت، هشت میلیون نفری که واجد شرایط هستند و هنوز واکسن نزده‌اند و تکمیل واکسیناسیون افرادی که واکسن نوبت دومشان را نزده‌اند، درحال حاضر از جمله مهم‌ترین اقداماتی است که باید انجام شود. 

او افزود: در مرحله بعدی، واکسیناسیون افرادی که دو نوبتشان را زده‌اند اما بیش از سه ماه از نوبت دومشان گذشته است و توصیه به دریافت واکسن یادآور اقدامی است که باید صورت بگیرد. دلیل اهمیت این اقدام این است که تجربه ما نشان داده است که توفیق چندانی نه در رعایت اصول بهداشتی برای پیشگیری و نه در تعطیلی‌ها نداشته‌ایم. 

یونسیان ادامه داد: دلیل آن هم این بوده است که وقتی واحدهایی را تعطیل کرده‌ایم، نتوانسته‌ایم از آن‌ها حمایت کنیم، بنابراین نمی‌توانیم به صورت جدی با آن‌ها برخورد کنیم. در فاصله‌گذاری‌ها نتوانسته‌ایم موفق عمل کنیم. داخل مغازه‌ها و آسانسورها علامت گذاشتیم اما حداقل مشاهدات من نشان نداده که افراد این موارد را رعایت کرده باشند، ظرفیت‌های داخل خودروها را رعایت کرده باشند یا اصلا برایشان مقدور باشد که ظرفیت اتوبوس شرکت واحد را رعایت کنند. 

او در ادامه گفت: من نمی‌خواهم نقد کنم که چرا نتوانستیم این اقدامات را انجام بدهیم. اما می‌خواهم بگویم عملا در این پنج موج گذشته، ما نشان دادیم که توفیق بالایی در رعایت پروتکل‌ها نداشتیم. نمی‌خواهم آن‌ها را کمرنگ کنم، باید تمام تلاشمان را انجام دهیم و نقاط ضعفش را پیدا کنیم و سعی کنیم آن‌ها را تقویت کنیم. 

او افزود: برنامه دوم که به نظر من امیدوارم ستاد محترم کرونا بالاخره به این موضوع اهتمام بیشتری کنند، این است که مداخلاتی را پیش گرفته و اجرا کنند که شواهد علمی آن‌ها را تایید می‌کند و خدایی ناکرده مداخلاتی که بعضا اثربخشی نداشتند و ممکن است نشان داده شود اثر معکوس هم داشته است، در پیش نگیرند. 

یونسیان افزود: ما محدودیت تردد بین شهرها را همیشه اجرا کرده‌ایم اما در خودروهای جمعی منجر به افزایش ازدحام شدیم، بدون اینکه تهویه و نظارت کافی بر فاصله‌گذاری در آن‌ها وجود داشته باشد، باید از این اقدامات به شدت پرهیز کنیم. 

او ادامه داد: در شهرهایی که طرح ترافیک دارند باید درنظر بگیرند که آیا به صلاح است که در این اوقات طرح ترافیک اجرا شود یا مصلحت این است که طرح ترافیک را رها کنند و مردم تشویق شوند که اتفاقا از خودروی شخصی استفاده کنند. اگر طرح ترافیک از کارهای غیرضروری است، جلوی آن را بگیرند. 

یونسیان ادامه داد: نتیجه پیش آزمایشی محدودیت هوشمند نمی‌دانم تا چه حد موثر بوده است و اگر ایراداتی دارد، باید برطرف شود. الان زمان مناسبی برای اجرای کنترل هوشمند است. 

او افزود: واکسن در دسترس و فراهم است. ما زمانی به واکسن دسترسی نداشتیم ولی الان داریم و برای مردم ما رایگان است. ممکن است برای یک سویه یا واریانت، یک واکسن اثربخشی بیشتر یا کمتر داشته باشد. اما همه‌شان از حداقل اثربخشی که زدن واکسن را توجیه کند، برخوردار هستند. 

دبیر کمیته اپیدمولوژی تصریح کرد: واکسن برای همه فراهم شده است و دیگر بهانه‌ای وجود ندارد که افراد واکسن نزده باشند. سه ماه پیش شاید این را نمی‌توانستیم بگوییم و مردم می‌گفتند ما مشتاقیم اما واکسن نیست. الان که واکسن هست، افرادی که واکسن نزده‌اند، باید محدودیت بیش‌تری برایشان اعمال شود. 

یونسیان گفت: الان دیگر منطقی نیست برای همه افراد محدودیت یکسان درنظر بگیریم. کسی که سه نوبت واکسنش را زده است، باید اجازه داشته باشد در جامعه فعالیت کند، برای اینکه جامعه به خدمات این افراد نیاز دارد. افرادی که واکسن نزده‌اند، باید محدود شوند زیرا جامعه را به مخاطره می‌اندازند. اینها همه نکاتی است که در اسرع وقت باید اعمال شود. 

دبیر کمیته اپیدمولوژی و پژوهش گفت: ما نمی‌توانیم جلوی ورود این واریانت به هیچ کشوری را بگیریم. همینطور نمی‌توانیم جلوی انتشارش بین شهرها را بگیریم، اما می‌توانیم این روند را کند کنیم و در طی کند کردن این روند انتقال، فرصت و زمان بخریم و سعی کنیم مقاومت نسبی افراد جامعه افزایش پیدا کند. 

یونسیان درپاسخ به این سوال که آیا می‌توان پیش بینی کرد اومیکرون چه زمانی به سویه غالب در کشور تبدیل شود، گفت: سرعت انتشار یک واریانت به دو عامل بستگی دارد، یکی خصوصیات ذاتی خود ویروس که تا چه اندازه سرایت‌پذیری بالایی دارد و دوم به رفتار و مقاومت نسبی جامعه. اگر در جامعه نود درصد افراد واکسینه شده باشند و مصونیت نسبی پیدا کرده باشد، انتقال سویه می‌تواند محدود شود. اما اگر هیچ اقدامی نکنیم و افراد واکسینه نشده باشند، سرعت بسیار بالاست.

دبیر کمیته اپیدمولوژی و پژوهش کرونا گفت: گفته شده است در برخی کشورهای آفریقایی در عرض ۱۷ روز این سویه می‌تواند به گونه غالب تبدیل شود. اما واکسیناسیون هرچه بیشتر انجام شود، تعداد افرادی که میتوانند آلوده شوند، می‌تواند کاهش پیدا کند. اگر هر نفر بدون واکسیناسیون چهار نفر دیگر را آلوده میکرد، با واکسیناسیون سه چهارم افراد، هر فرد تنها یک نفر دیگر را میتواند آلوده کند. حتی اگر نصف افراد هم مصون شده باشند، واکسیناسیون درصد سرایت را به شدت کاهش میدهد. 

او افزود: میزان تماس افراد در جامعه و رعایت پروتکل‌ها عامل بعدی است. اگر همزمان با افزایش سرایت‌پذیری ویروس، ما هم مراقبت خودمان را افزایش دهیم می‌توانیم کفه ترازو را به نفع خودمان تغییر دهیم، اما اگر اینگونه نباشد، قطعا سرعت سرایت بیشتر خواهد شد. نمی‌توان پیش بینی کرد چه زمانی این ویروس به سویه غالب تبدیل خواهد شد، به این دلیل که نمیدانیم رفتار جامعه و دولت در رعایت محدودیت‌ها چه گونه خواهد بود.

او در پاسخ به این سوال که تا چه زمانی باید درصد قابل توجهی از جامعه دوز سوم را دریافت کنند تا از موج بعدی ناشی از سویه اومیکرون جلوگیری کنیم، گفت: این مساله سیاه و سفید نیست و نسبی است. هرچه قدر درصد بیشتری از جامعه را واکسن زده باشیم، موج بعدی که رخ خواهد داد ارتفاع کمتری خواهد داشت و تعداد افراد کمتری درگیر می‌شوند. همان طور که در موج قبلی تعداد ابتلاء به صفر نرسیده است، در موج بعدی هم به همینگونه است و این موج می‌تواند ناشی از اومیکرون یا سویه غالب قبلی باشد.

یونسیان در انتها گفت: باید استانداردها و نرم‌های جامعه خودمان را تغییر دهیم و بپذیریم با این ویروس فعلا دست و پنجه نرم خواهیم کرد و هرچه قدر خودمان را بیشتر با روش‌های موثر علمی تقویت کنیم، مرگ و میر و ابتلای کمتری خواهیم داشت و جامعه از تعطیلی‌ها آسیب اقتصادی کمتری میبینند. هرچه قدر سست‌تر بگیریم، کفه ترازو به سمت شدت بیماری و خسارات اقتصادی ناشی از تعطیلی‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی برخاسته از آن خواهیم رفت.