توضیح درباره "جذب معلولان در صندوق اشتغال افراد دارای معلولیت"/ مستمری مددجویان با دریافت وام قطع نمی‌شود

«رضا دهقان» مدیرکل اشتغال و کارآفرینی سازمان بهزیستی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره صندوق فرصت‌های شغلی برای افراد دارای معلولیت و شائبه‌هایی که در خصوص راه‌اندازی این صندوق وجود دارد، گفت: دفتر مرکزی این صندوق راه‌اندازی شده است، البته راه‌اندازی این دفتر به معنای این نیست که سازمان کاری و اجرایی صندوق شروع به کار کرده است، اعتبار لازم برای این صندوق نیز در اساسنامه ۲۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود که خوشبختانه در بودجه امسال ۲۴ میلیارد تومان برای آن اعتبار اختصاص یافت. در حال حاضر به صورت فوریتی بعد از افتتاح صندوق دیگر اقدامات نیز در حال انجام است.

وی تصریح کرد: یکی از این اقدامات ما در راستای اقدامات اجرایی صندوق، شناسایی بانک‌های عامل است تا حساب صندوق در آن بانک بررسی و ایجاد شود. همچنین باید گردش مالی صندوق در بانک شکل بگیرد. با توجه به اینکه افراد تحت پوشش این صندوق دارای معلولیت هستند باید در نظر بگیریم که شعب بانکی که برای دریافت وام معرفی می‌شوند از فضای فیزیکی و مناسب‌سازی شده برخوردار باشند.

مدیرکل اشتغال و کارآفرینی سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به این سوال که آیا بانک های عامل مشخص شده است، گفت: گزینه‌هایی در این خصوص مطرح شده که باید با آنها نشست مشترک برگزار کرد و باید با آنها به توافق برسیم. منابعی که ما در بانک می‌گذاریم به عنوان سرمایه صندوق است و در قبال آن نیز بانکی برای افزایش سرمایه منابع مالی به ما کمک می‌کند. همچنین آیین نامه مالی معاملاتی صندوق و مکانیسم عملکرد مالی صندوق که بر اساس آن شکل می‌گیرد، باید در هیات امنای صندوق تصویب شود.

اعطای هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان وام در سال گذشته به افراد دارای معلولیت

دهقان تصریح کرد: تا زمانی که این آیین نامه تصویب نشود امکان پرداخت تسهیلات در قالب صندوق وجود ندارد اگرچه صندوق شکل گرفته، برنامه و بودجه حداقلی برای آن در نظر گرفته شده است، اما این ۲۴ میلیارد تومان در قبال جامعه هدف و نیازهایی که جامعه هدف ما دارد اصلاً اعتبار چندانی محسوب نمی‌شود. ما در سال گذشته از ۲۳۰۰ میلیارد تومان که در شبکه بانکی کشور و در ۱۶ بانک وجود داشت، هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان وام را در اختیار مددجویان قرار دادیم، البته بالغ بر ۵۰ الی ۶۰ درصد این وام در اختیار مددجویان دارای معلولیت قرار گرفته است. یعنی از هزار و ۷۵۰ میلیارد تومان یک سوم در اختیار مددجویان حوزه اجتماعی قرار گرفته است، همچنین حدود دو سوم آن یعنی ۶۰% این وام ها که حدود ۱۱۰۰ میلیارد تومان می‌شود در اختیار افراد دارای معلولیت قرار گرفته است بنابراین ۲۴ میلیارد تومان اعتبار صندوق برای پرداخت وام به مددجویان اصلاً مبلغ قابل توجهی نیست البته ما باید برای مخارج جاری صندوق نیز اعتباری در نظر بگیریم.

به صرف راه‌اندازی دفتر مرکزی صندوق نمی‌توانیم فوراً تسهیلات پرداخت کنیم

وی با بیان اینکه در حال حاضر ساختمان از بهزیستی گرفته شده اما تجهیزات آن باید از منابع صندوق خریداری شود چرا که صندوق یک نهاد مستقل از نظر اداری مالی است و باید برای خود هزینه کند، خاطرنشان کرد: به صرف اینکه یک ساختمان را گرفتیم و به عنوان دفتر مرکزی صندوق را مستقر کرده‌ایم تا ساز و کار اداری صندوق شکل بگیرد به این معنی نیست که می‌توانیم فورا تسهیلات را پرداخت کنیم.

استفاده از ظرفیت اشتغال افراد دارای معلولیت به عنوان نیروی اجرایی صندوق

مدیرکل اشتغال و کارآفرینی سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به این سوال که آیا از افراد دارای معلولیت به عنوان عوامل اجرایی این صندوق استفاده می‌شود؟ گفت: همیشه این توقع و انتظار در جامعه هدف وجود دارد که همان طور که قانون تعیین کرده است افراد دارای معلولیت باید در ظرفیت های استخدامی و اشتغال در کشور به کار گرفته شوند و این انتظار، انتظار به جایی است و افراد دارای معلولیت نیز مانند افراد سالم حق و حقوقی دارند که یکی از این حق و حقوق اشتغال است و تردیدی در آن وجود ندارد در حال حاضر صندوق شکل گرفته است به عنوان یک موسسه جدید تاسیس شده است و طبعاً زمانی که بخواهد نیروی اجرایی به کار بگیرد حتماً از جامعه هدف که افراد دارای معلولیت هستند در قالب فرصتهایی که برای استخدام و اشتغال برای این افراد نیز وجود دارد، برای کار در صندوق استفاده خواهد کرد.

دهقان تصریح کرد: آن چیزی که تاکنون مقرر شده و در حال انجام است عضویت دو نفر از نمایندگان جامعه معلولین کشور در هیئت امنای صندوق است دو نفر از دوستانی که تجربه مرتبط با کارآفرینی داشته اند و همچنین نماینده شبکه انجمن های معلولین در کشور هستند در هیات امنا نیز عضو هستند، دکتر محمود نژاد و علی زارع نفر دوم رئیس شعبه بانک تجارت است و تجربه بانکی داشته و تخصص در زمینه مالی بانکی دارد و در ترکیب هیئت امنای صندوق حضور دارند، بنابراین جامعه معلولان نیز در هیئت امنا سهیم هستند.

وی با بیان اینکه جامعه معلولان در ساختار حاکمیتی صندوق نیز حضور دارند، خاطرنشان کرد: در حال حاضر وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی دبیر هیئت امنای صندوق است. رئیس سازمان بهزیستی، دبیر هیات امنا، وزیر اقتصاد، رئیس سازمان برنامه و بودجه و رئیس بانک مرکزی نیز از اعضای هیئت امنا هستند پنج نفر شخصیت حقوقی در هیات امنا حضور دارند و دو نفر نیز از افرادی که نماینده جامعه معلولان هستند در این هیئت امنا حضور دارند. نکته دوم این است که هنوز ساختار اجرایی صندوق شکل نگرفته است یعنی  هیئت مدیره‌ای که برای صندوق تشکیل شده افرادی هستند که از حقوق دولتی برخوردارند و کارمند دولت هستند و همچنین تجربه اجرایی مرتبط در سازمان بهزیستی کشور داشتند. افراد ناوارد در هیئت مدیره صندوق نیز نداریم اگر قرار بود افرادی خارج از سازمان وارد این هیئت مدیره شوند باید برای این افراد ردیف حقوقی در نظر گرفته می‌شد. در اساسنامه نیز مطرح شده که برای هیات مدیره سه نفر تعیین شده و دو نفر عضو علی البدل هستند. وقتی ما عجله داریم یک صندوق را تشکیل دهیم از افراد با تجربه استفاده می‌کنیم.

حوزه مستمری با پرداخت وام ارتباط مستقیمی ندارد

مدیرکل اشتغال و کارآفرینی سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به این سوال که آیا با دریافت وام، مستمری افراد دارای معلولیت قطع خواهد شد، تصریح کرد: مستمری چه برای افراد دارای معلولیت و چه سایر مددجویان که از بهزیستی مستمری دریافت می کنند با دریافت وام ارتباط مستقیمی ندارد و با دریافت وام مستمری افراد قطع نمی‌شود بلکه حوزه‌های تخصصی سازمان بهزیستی دستورالعملی در زمینه توانمندسازی دارند که مولفه‌های مختلف در خصوص توانمند سازی دارد یکی از این مولفه‌ها دریافت وام از سوی مددجویان است بنابراین مددجویی با دریافت وام یا بدون وام شاخص‌های دستورالعمل را داشته باشد مستمری او قطع می‌شود و اساساً اگر در زیر این حد نصاب قرار داشته باشد به او مستمری پرداخت می‌شود ممکن است حتی فرد وام دریافت کرده باشد اما عدد این شاخص‌ها مهم است و اگر فرد در توانمندسازی به حد نصاب نرسیده باشد بنابراین مستمری برای او قطع نمی‌شود.

دهقان خاطرنشان کرد: بنابراین قطع مستمری ارتباطی با دریافت وام ندارد اما ارتباط آن به دستورالعمل‌های تخصصی توانمندسازی است که در حوزه‌های تخصصی سازمان آمده است نه صندوق حمایت از افراد دارای معلولیت و نه دفتر اشتغال سازمان بهزیستی هیچ‌کدام در قطع مستمری افراد دارای معلولیت و سایر مددجویان تحت پوشش سازمان بهزیستی دخالتی ندارد.

تاکید رییس سازمان بهزیستی بر حمایت بیشتر از مددجویانی که وام دریافت می‌کنند

وی تصریح کرد: نگاه ما در دفتر اشتغال و صندوق حمایت از افراد دارای معلولیت قطع مستمری افراد تحت پوشش سازمان نیست چرا که فردی که وام می‌گیرد نیاز به حمایت بیشتری دارد این موضوع نیز از سوی رئیس سازمان بهزیستی تاکید شده است که از فردی که وام می گیرد مراقبت بیشتری شود تا در بازپرداخت وام مشکل نداشته باشد و کسب و کارش چه در قالب خوداشتغالی و چه در اشتغال کارفرمایی با مشکل مواجه نشود‌ بنابراین نگاه ما این نیست که وام بدهیم و مستمری را قطع کنیم بلکه حمایت کماکان ادامه دارد اما بر اساس ظرفیت‌های مالی سازمان و بر اساس دستورالعمل‌های حوزه‌های تخصصی سازمان ممکن است برخی افراد با گرفتن وام مستمری شان قطع شود.

تهیه پیش‌نویس چارت تشکیلاتی صندوق

وی درباره استفاده از افراد دارای معلولیت در صندوق اشتغال گفت: اگر بخواهیم از افراد دارای معلولیت در بدنه اجرایی صندوق استفاده کنیم نیازمند این است که صندوق چارت تشکیلاتی داشته و پست‌ها در آن مشخص باشد وقتی هنوز چارت تشکیلاتی برای صندوق تشکیل نشده است چگونه ممکن است که افراد دارای معلولیت را استخدام کنیم بنابراین صندوق ناچار است در کوتاه مدت از نیروهایی که در داخل سازمان هستند کمک بگیرد تا ساختار صندوق شکل گرفته و چارت تشکیلاتی برای صندوق ایجاد شود. ما در حال حاضر نمودار پیش نویس چارت تشکیلاتی صندوق را تهیه کرده‌ایم. در صورت تایید این چارت در هیات‌مدیره، برای سازمان امور استخدامی ارسال می‌شود، در صورت تصویب این چارت در سازمان امور استخدامی فهرست پستهای سازمانی مشخص می‌شود بعد از آن نیز باید مجوز سازمان برنامه و بودجه و امور استخدامی را برای جذب نیرو کسب کنیم این پروسه در یک ساختار دولتی طول می‌کشد و اینکه گفته می‌شود چرا از افراد دارای معلولیت استفاده نمی‌شود به این دلیل است که هنوز چارت تشکیلاتی تشکیل نشده است.

مدیرکل اشتغال و کارآفرینی سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: ما در بحث صندوق با حداکثر دقت و تمرکز و تلاش از تمام ظرفیت استفاده می‌کنیم تا شفاف‌ترین سرویس‌دهی را برای جامعه هدف‌مان یعنی افراد دارای معلولیت داشته باشیم. ۲۰ میلیارد تومانی که برای صندوق در اساسنامه مشخص شده است در بودجه امسال همانطور که گفتم به ۲۴ میلیارد تومان افزایش پیدا کرده یعنی ۴ میلیارد تومان بیش از آنچه که تصویب شده اعتبار درنظرگرفته شده است.

تشکیل اتاق‌های فکر اشتغال در فضای مجازی

دهقان تصریح کرد: در حال حاضر در فضای مجازی اتاق‌های فکر اشتغال گروه‌های تخصصی معلولان راه‌اندازی کرده‌ایم و افرادی که در حوزه اشتغال فعالیت داشتند و دارای معلولیت بوده‌اند و در استان‌های مختلف حضور دارند در این اتاق‌های فکر نیز هستند و در حال سازماندهی این افراد به صورت داوطلبانه هستیم و از آنها درخواست کرده‌ایم که در این زمینه ورود کرده و به ما کمک کنند تا بتوانیم بهترین کار را از طریق صندوق برای جامعه معلولان کشور انجام دهیم.

وی ادامه داد: ما برای خدمات دهی در صندوق حمایت از افراد دارای معلولیت به دنبال ایجاد تشکیلات و سازمان جدید نیستیم و نمی‌خواهیم در هر شهر و استان ساختمانی را ایجاد کنیم چراکه این کار بار مالی برای صندوق ایجاد می‌کند بنابراین ما به دنبال این هستیم که این صندوق را به عنوان یک ستاد کشوری در نظر بگیریم و ازخدمات الکترونیک بانکی برای ارائه خدمت به جامعه هدف استفاده کنیم و تا جایی که بتوانیم از مراجعه افراد دارای معلولیت به دفاتر جلوگیری کنیم و فرد با گوشی یا لپ تاپ و کامپیوتر بتواند از خانه خدمات صندوق را دریافت کند.

مدیرکل اشتغال و کارآفرینی سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: با توجه به اینکه بخش خدمات بانکی نیاز به مراجعه دارد تلاش می‌کنیم برای این مراجعه دیگر به سراغ ایجاد فضای جدید نرویم و بانک‌هایی طرف قرارداد ما می‌شوند که دارای شعبات مناسب‌سازی شده برای جامعه افراد دارای معلولیت هستند بنابراین مددجو دیگر لازم نیست از روستا به شهر و یا از شهر به شهرستان و مرکز استان بیایید.

دهقان تاکید کرد: استفاده از بانک‌های دولتی یکی از اقدامات ما است اما ما یک سری مولفه داریم که یکی از مهمترین مولفه‌ها این است که بانک های عامل باید در همه شهرها شعبه داشته باشد و به مددجویان بهزیستی خدمات ارائه دهد همچنین فضای شعبه بانک برای معلولان مناسب سازی شده و خدمات الکترونیک را به صورت وسیع ارائه دهد. این صندوق قرار است ابزار کمک به توانمندسازی افراد دارای معلولیت در کشور باشد بنابراین فارغ از اینکه چه دولتی روی کار است این کار ادامه خواهد داشت و دولت مانع از انجام آن نخواهد بود.