مطالبه روسای دانشگاه‌ها از دولت آینده؛
به فاصله بین دانشگاه‌های ایران با جهان توجه کنید/ مانع تبدیل شدن "پژوهش" به اولویتِ دست‌چندم شوید/ وضعیت معیشتی مردم را سر و سامان دهید
فعلا بحث مطالبه دانشگاهی و غیردانشگاهی مطرح نیست، دغدغه نخست مطالبات عمومی است و سر و سامان دادن به وضعیت معیشتی مردم باید در اولویت قرار بگیرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، پشتوانه دانشگاه‌ها به عنوان یک دستگاه مستقل و آینده‌ساز باید به قدری محکم باشد که تمرکز و تلاش آن‌ها معطوف به کارهای پژوهشی، علمی، آموزشی و… شود، اما عمدتا مشکلات اعتباری به قدری دانشگاه‌ها را درگیر می‌کند که نه تنها اقدامات مورد انتظار از دانشگاه‌ها را به عنوان یک دستگاه آینده‌ساز با کندی مواجه می‌کند، بلکه بعضا موجب متنفی شدن آن هم می‌شود.به گفته روسای دانشگاه‌های برتر کمبود بودجه‌ای دانشگاه‌ها هر سال به سال دیگری منتقل می‌شود.علاوه بر این اگر بنای پیشرفت کیفی‌سازی دانشگاه‌هاست، با این نوع پشتوانه اعتباری این مهم امکان‌پذیر نخواهد بود، از این رو مساله بودجه از جمله مهم‌ترین مطالبه روسای دانشگاه‌های برتر از دولت آینده است. سه تن از روسای دانشگاه‌های برتر کشور مطالبات خود از دولت بعدی بیان کرده‌اند که در ادامه می‌خوانید:
تقاضای دانشگا‌ها همیشه توجه به بودجه بوده است
امیدواریم دولت بعدی از نظر اعتبارات و بودجه کمک شایانی به دانشگاه‌ها داشته باشد.
«سید احمد معتمدی» رییس دانشگاه صنعتی امیرکبیر در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره مطالبات جامعه دانشگاهی کشور از دولت آینده بیان کرد: دانشگاه‌ها همیشه در انتخابات یک محور بودند، اما همواره مستقل بوده‌اند یا به تعبیر دیگر دانشگاه‌ها نسبت به خیلی از دستگاه‌های اداری دیگر مستقل‌تر هستند. در واقع دانشگاه‌ها از نظر علمی، آموزشی، تحقیقات و فناوری خیلی متاثر از تغییرات مدیریتی در سطح کلان کشور یا سطوح پایین‌تر نیستند.
رییس دانشگاه صنعتی امیرکبیر با تاکید بر تامین بودجه دانشگاه‌ها در دولت بعدی بیان کرد: به هر حال همیشه تقاضای دانشگا‌ها توجه به موضوع بودجه بوده است. امیدواریم هر دولتی که می‌آید از نظر اعتبارات و بودجه کمک شایانی به دانشگاه‌ها داشته باشد.
موضع گیری‌های اهالی دانشگاه‌ها می‌تواند در هر زمینه‌ای سند باشد
موضع گیری‌های اهالی دانشگاه‌ها می‌تواند در هر زمینه‌ای سند باشد، به خصوص اگر تحرک خوبی داشته باشند، قطعا اثرگذار هستند.
وی به اهمیت نقش دانشجویان در تحولات اجتماعی و سیاسی کشور اشاره کرد و گفت: من به یاد دارم که همیشه به عنوان مثال پیش از انقلاب که ما دانشجو بودیم دانشگاه و دانشجو اثر گذاری زیادی داشت. در حال حاضر نیز همینطور است جامعه دانشگاهی و دانشجویی از جمله دانشجویان و اساتید تاثیر زیادی از جهات مختلف در جامعه دارند.
رییس دانشگاه امیرکبیر بیان کرد: به هر حال موضع گیری‌های اهالی دانشگاه‌ها می‌تواند در هر زمینه‌ای سند باشد. به خصوص اگر تحرک خوبی داشته باشند، قطعا اثرگذار است.
معتمدی خاطرنشان کرد: امیدوارم بعد از اینکه کرونا به طور کامل برطرف شد، تشکل‌های ما دوباره فعالیت کنند. یکی از مشکلات ما با شیوع کرونا و در پی آن تعطیلی دانشگاه‌ها این بوده که تشکل‌ها در این یکی و دوسال فعالیت چشمگیری نداشتند.
وی افزود: در این میان برخی از فعالان در تشکل‌های دانشجویی که در سال‌های بالاتر بودند در همین مدت فارغ التحصیل شدند. علاوه بر این دانشجویان جدید هم هنوز ورود نکردند و خیلی از دانشجویان ما دانشگاه را به درستی ندیده‌اند و فقط برای ثبت نام آمدند به هر حال این وضعیت لطمه‌هایی را وارد خواهد کرد.
رییس دانشگاه صنعتی امیرکبیر تاکید کرد: تجربه نشان داده که اگر دانشجویان در بخش‌های سیاسی و اجتماعی فعالیت کنند، می‌توانند بسیار موثر واقع شوند.
سر و سامان دادن به وضعیت معیشتی مردم باید در اولویت قرار بگیرد
باید در خصوص اقتصاد کشور برنامه‌های خوبی تدوین و ارائه شود و دولت بعدی باید بتوانند برنامه‌های خوب اقتصادی را ارائه کنند.
«جبارعلی ذاکری» رییس دانشگاه علم و صنعت در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره مطالبات جامعه دانشگاهی از دولت آینده بیان کرد: فعلا بحث مطالبه دانشگاهی و غیردانشگاهی مطرح نیست، بخش اول مطالبات عمومی است و به نظرم سر و سامان دادن به وضعیت معیشتی مردم باید اولویت قرار بگیرد، زیرا بحث اقتصاد کشور، مباحث اجتماعی، بیکاری، اشتغال جوانان و... تحت تاثیر این موضوع است.
ذاکری درباره اولویت دولت بعدی توضیح داد: باید در خصوص اقتصاد کشور برنامه‌های خوبی تدوین و ارائه شود و دولت بعدی باید بتواند برنامه‌های خوب اقتصادی ارائه کنند. من فکر می‌کنم ثبات اقتصاد کشور، افزایش سرمایه گذاری در کشور برای رونق تولید و ایجاد اشتغال پایدار باید در اولویت کاری رییس جمهور منتخب باشد.طبیعتا مطالبات حوزه دانشگاهی بعد از مطالبات عمومی قرار دارد که به مباحث علمی و پژوهشی در کشور اختصاص می‌یابد.
از توسعه بی‌رویه مراکز آموزشی پیشگیری شود
توسعه تحصیلات تکمیلی در واحدها باید محدود باشد.در آموزش پزشکی این موفقیت وجود داشته یعنی از توسعه بی‌رویه مراکز آموزشی پیشگیری کردند.
رییس دانشگاه علم و صنعت توضیح داد: خوشبختانه در کشور ما توسعه آموزش به خوبی شکل گرفته است. کیفی سازی و ساماندهی باید در برنامه آموزش عالی کشور در دولت آینده قرار بگیرد. موضوع کیفیت و ساماندهی نه فقط در دانشگاه‌های برتر بلکه در تمام مراکز آموزشی کشور از جمله موسسات غیرانتفاعی، واحدهای دانشگاه آزاد و واحدهای جدیدالتاسیس حائز اهمیت است.
ذاکری درباره نیازسنجی میان عرضه و تقاضا اظهار داشت: در بحث عرضه و تقاضا باید نیازسنجی صورت بگیرد، از طرفی توسعه تحصیلات تکمیلی در واحدها باید محدود باشد. در آموزش پزشکی این موفقیت وجود داشته یعنی از توسعه بی رویه مراکز آموزشی پیشگیری کردند و تقریبا اکنون نیازسنجی در آموزش پزشکی صورت می‌گیرد. بطوریکه پس از اعلام نیازسنجی ظرفیت دانشگاه‌های علوم پزشکی تعیین می‌شود و بر مبنای آن پذیرش می‌کنند.
برخی از مجتمع‌های آموزشی کوچک، دانشگاه شدند
وی با اشاره به دانشگاه‌های وزارت علوم گفت: گاهی یک مجتمع آموزشی را با نام دانشگاه مطرح کردند. بعضا اینگونه مجتمع‌ها کادر علمی، امکانات و تجهیرات خوب هم ندارند.
رییس دانشگاه علم و صنعت درباره اهمیت حرکت به سمت دانشگاه‌های نسل سوم و چهارم در دولت آینده بیان کرد: به نظر می‌آید که دانشگاه‌ها گام‌هایی را برای حرکت به نسل سوم برداشته‌اند. ما نسل اول دانشگاه‌ها را آموزشی و نسل دوم را پژوهشی می‌دانیم، در حال حاضر دانشگاه های نسل سوم و چهارم در دانشگاه‌ها شکل گرفته است و تعدادی از دانشگاه‌های ما گام‌های خوبی را در این زمینه برداشته‌اند. شکل‌گیری مراکز فناورانه، مراکز نوآوری، شکل گیری شرکت های دانش بنیان و... کمک کردند که دانشگاه‌ها به سمت نسل سوم حرکت کنند اما اینها کافی نیست.
اگر سرمایه گذاری درستی صورت بگیرد، رونق اقتصادی و نیاز به نیروی انسانی دانش آموختگان دانشگاه‌ها نیز احساس خواهد شد.
وی افزود: باید در دولت آینده یک نگاه کارشناسی‌تر، جدی‌تر و البته همت جمعی وجود داشته باشد. بخشی از مشکلاتی که در حوزه آموزش عالی وجود دارد، ناشی از عدم فعال شدن بخش‌های دیگر مثل مراکز متولی طرح‌های عمرانی از جمله وزارت نیرو و وزارت راه و شهرسازی است. به نوعی اینها زنجیروار به هم دیگر مرتبطند و اگر سرمایه گذاری درستی صورت بگیرد رونق اقتصادی و نیاز به نیروی انسانی دانش آموختگان دانشگاه‌ها نیز احساس خواهد شد.
ذاکری ادامه داد: از این رو عرضه و تقاضا باید متعادل‌تر شود ولی مفهوم این نیست که آموزش را متوقف کنیم بلکه باید متناسب با ضرورت یا متناسب با نیاز جامعه مان تربیت نیروی انسانی را داشته باشیم. همچنین ما باید بتوانیم خدمات بیشتری را به دانشجویان خارجی بدهیم که آن هم یک سری الزامات نیاز دارد، به طور مثال باید انگیزه‌هایی ایجاد کنیم که دانشجویان خارجی از امکانات آموزشی کشور ما استفاده کنند.
رییس دانشگاه علم و صنعت اضافه کرد: به طور کلی متولی بحث نیازسنجی وزارت علوم نیست بلکه بخش‌های دیگری مانند وزارت اقتصاد ودارایی، سازمان سرمایه گذاری‌ها و سازمان‌های دیگری که به نوعی وظیفه جذب سرمایه برای شکوفایی اقتصاد کشور را دارند باید فعال باشند تا دانش آمواختگان ما به کار گرفته شوند و از این طریق تعادل بین عرضه و تقاضا عملیاتی گردد.
وی افزود: تفاوت دانشگاه نسل سوم و چهارم در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی است. در نسل چهارم علاوه بر بحث کارآفرینی و ورود به مراکز نوآوری و فناوری در دانشگاه‌ها باید مسئولیت اجتماعی دانشگاه‌ها هم عملی شود، یعنی یک سری از فعالیت‌ها را برای خدمت رسانی به عموم مردم و نه فقط دانش آموختگان باید انجام داد.
رییس دانشگاه علم و صنعت خاطرنشان کرد: لذا من فکر می‌کنم اگر در دولت بعدی تعادل بین عرضه و تقاضا بهتر شود، موثر خواهد بود. بحث آموزش پزشکی و غیرپزشکی در همه جای دنیا در یک نهاد بررسی می‌شود، گاهی وزارتخانه دارند وگاهی وزارت خانه‌ای ندارد. در کشور ما حوزه آموزش پزشکی از حوزه غیرپزشکی جدا شده است. شاید اکنون زمان آن باشد که بتوانیم برای تعامل بیشتر این دو بخش را که هر دو وظیفه آموزش نیروی انسانی را به عهده دارند بیشتر کنکاش و رسیدگی کنند.
عدم توازن بین درآمد و هزینه موجب آسیب به کیفیت تحقیقات و پژوهش شد
عدم توازنی که بین درآمد و هزینه دانشگاه‌ها به وجود آمده، باعث شده کیفیت تحقیقات و پژوهش‌ها در دانشگاه‌ها آسیب ببنید.
«مهناز ملانظری» رییس دانشگاه الزهرا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره انتظارات موجود از دولت آینده بیان کرد: دانشگاه‌ها در هر کشوری به عنوان یک مرکز مهم تلقی می‌شوند که سهم اصلی را در تولید علم و فناوری دارند و نقش اساسی را در تربیت نیروی انسانی بازی می‌کنند که هر دو این برای پیشرفت و توسعه کشور مهم است.
وی با تاکید بر سرمایه گذاری بر دانشگاه‌ها ادامه داد: از آنجا که در فضای دانشگاه اساتید ما نسل جوانی را تربیت می‌کنند که باید آینده کشور را رقم بزنند سرمایه‌گذاری روی دانشگاه‌ها می‌تواند به عنوان نقطه اصلی قوت تلقی شود تا انتظاراتی که از دانشگاه داریم محقق گردد.
ملانظری بیان کرد: در سال‌های اخیر با مسیری که دانشگاه‌ها طی کردند و عدم توازنی که بین درآمد و هزینه دانشگاه‌ها به وجود آمده، باعث شده کیفیت تحقیقات و پژوهش‌ها در دانشگاه‌ها آسیب ببنید؛ اگرچه دانشگاه‌ها تلاش کردند این مسیر را از طریق ارتباط با صنعت و تامین منابع دنبال کنند ولی قطعا این به تنهایی کفایت نمی‌کند و نیازمند توجه جدی است.
لزوم توجه به کاهش فاصله دانشگاه‌های ایران با جهان
اگر خودمان را به سطح استانداردهای بین المللی نزدیک نکنیم، این فاصله روز به روز بیشتر می‌شود و شانس داشتن دانشجویان خوب و توانمند را از ما می‌گیرد.
رییس دانشگاه الزهرا گفت: همه ما قائل به این هستیم که از طریق ارزش آفرینی بتوانیم با توانمندی‌هایمان کسب درآمد کنیم اما سرمایه‌گذاری دولت روی دانشگاه‌ها و حمایت‌های جدی‌تر از دانشگاه می‌تواند آموزش عالی را از مسیری که پیش رویش قرار گرفته، نجات دهد.
وی با اشاره به فاصله دانشگاه‌های ایران با دانشگاه‌های جهان گفت: توجه و نگاه به آینده در فضای دانشگاه‌ها و مساله آینده‌پژوهی یک موضوع جدی است که زمینه آن هم باید فراهم شود. اگر به فاصله‌ای که میان دانشگاه‌های ما با سایر دانشگاه‌های مختلف در سطح جهان وجود دارد توجه نشود و اگر خودمان را به سطح استانداردهای بین المللی نزدیک نکنیم این فاصله روز به روز بیشتر می‌شود و شانس داشتن دانشجویان خوب و توانمند را از ما می‌گیرد.
حمایت دولت از دانشگاه‌ها و پژوهش‌های دانشگاهی
ملانظری گفت: در طی این سال‌ها زحمات زیادی برای آموزش عالی و برای بحث فرصت همکاری‌های بین المللی و همکاری‌های دانشگاه با صنعت و توجه به مسائل بین رشته‌ای کشیده شده که در دانشگاه الزهرا هم تلاش شده به این مهم توجه شود. در عین حال رویکرد دولت‌ها به پژوهش و حمایت از دانشگاه و ایجاد زیرساخت‌های پژوهشی می‌تواند در هموارسازی این کار کمک کرده و باعث ایجاد یک جایگاه درست برای دانشگاه‌ها شود.
وی با تاکید بر جدی بودن مشکلات معیشتی دانشگاه‌ها خاطرنشان کرد: دغدغه دانشگاه‌ها این روزها به قدری معیشتی و جدی است که اگر این موضوع مورد توجه نباشد قطعا مسائل پژوهشی اولویت‌های دسته چندم خواهد بود. این مساله باید حل شود تا بتوانند با فراغ بال به مسائل پژوهشی بپردازند، روی مسائل پژوهشی متمرکز شوند و در نهایت به عنوان یک دانشگاه کارآمد و اثرگذار در جامعه نقش خودشان را ایفا کنند.
رییس دانشگاه الزهرا گفت: توجه به دانشگاه در بحث توسعه پایدار و این که کشور به سمت توسعه پیش برود می‌تواند بسیار اثرگذار باشد تا هر کسی در جایگاه خودش قرار بگیرد و بتواند از ظرفیت‌هایش استفاده کند. امیدواریم اتفاقات خوبی که تاکنون برای دانشگاه‌ها رخ داده از حیث ارتباطات و برنامه‌هایی که دارند مستدام باشد و کسری‌هایی که در طی این سال‌ها داشتند و میزان بودجه‌ای که در کل بودجه برای دانشگاه‌ها اختصاص داده می‌شود، مورد توجه جدی باشد.
