رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی:
به منظور حفظ و ترویج زبان فارسی، از «معادل فارسی واژه‌های خارجی» در کتاب‌های درسی، استفاده خواهد شد
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با تأکید بر استفاده از معادل فارسی واژه‌های بیگانه در کتاب‌های درسی، گفت: ممکن است در ابتدا این کار برای برخی سخت به نظر بیاید اما وقتی مطرح شود، خود در ذهن دانش‌آموزان نهادینه خواهد شد.
به گزارش ایلنا، حسن ملکی، در جلسه ترویج زبان فارسی با اشاره به موضوع حفظ و ترویج زبان فارسی گفت: از سوی وزارت ارشاد نامه‌ای مبنی بر اجرای مصوبه قانونی ممنوعیت به کارگیری اسامی و عناوین و اصطلاحات بیگانه رسیده است. در این نامه تأکید شده است که این قانون باید در وزارت آموزش و پرورش و سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی که با کتاب‌های درسی سر وکار دارند، اعمال و شورای حفظ و ترویج زبان فارسی از سوی وزارت آموزش و پرورش، تشکیل و افراد ذی ربط دعوت شوند.
ملکی افزود: یکسری عناوین خاص در برخی کتاب‌های درسی، بویژه در درس علوم، وجود داردکه غیرفارسی، لاتین و بیشتر زبان انگلیسی هستند، در حالی که فرهنگستان زبان و ادب فارسی معادل‌هایی را برای این واژه‌ها معین و ارسال کرده است.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی گفت: شاید نتوان همه جا واژه‌های فارسی را جایگزین کرد، اما آنچه برای ما اهمیت دارد این است که باید به سمت معادل‌های فارسی حرکت کنیم. ممکن است در ابتدا این کار برای برخی سخت به نظر بیاید اما وقتی مطرح شود آرام آرام جای خود را باز می‌کند و در ذهن دانش‌آموزان، نهادینه می‌شود.
ملکی با اشاره به تدوین الگوی اجرای قانون ممنوعیت به کارگیری اسامی و عناوین و اصطلاحات بیگانه در کتاب‌های درسی گفت: گروهی از کلمات هستند که معادل‌های رایج فارسی ندارند و معادل‌ها طوری نیست که بشود آن‌ها را به آسانی در جهت آموزش و یادگیری پذیرفت که این اصطلاحات عمدتاً در درس علوم بیشتر مطرح هستند. احتمالاً در این بخش اندکی به چالش برخوردکنیم. چون فرهنگستان زبان و ادب فارسی و وزارت ارشاد معقتدند برای آن‌ها هم باید معادل فارسی انتخاب شود.
وی ادامه داد: بخش دیگری از این کلمات به زبان عربی هستند و شاید خیلی هم اصرار نباشد که جایگزین فارسی برایشان به کار رود. مانند «سلول». هم از این بابت که عربی زبان قرآن است و هم این که برخی به قدری جا افتاده که اگر بخواهیم معادل دیگری بیاوریم بسیار نا مأنوس خواهد بود و دسته دیگرکلماتی هستند که در کتاب‌های درسی و برنامه‌های درسی به کار رفته‌اند و معادل هم دارند که درباره آن‌ها یک کار ایجابی باید صورت بگیرد.
رئیس سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بیان این که در این الگو، چهار ملاحظه وجود داردگفت: در اجرای قانون ممنوعیت به کارگیری اسامی و عناوین و واژه‌های بیگانه در کتاب‌های درسی، باید کتاب‌های فعلی که چندسال تا زمان تدوین بسته‌های یادگیری جدید عمر خواهند داشت؛ مدنظر قرار بگیرند. اگر بخواهیم قانون را اجرا کنیم به طور طبیعی باید شامل کتاب‌های فعلی هم بشود چون کتاب‌های فعلی عمر یک‌ساله ندارند و اگر از سال ۱۴۰۱ بخواهیم بسته‌های یادگیری در هرحوزه یادگیری را تدوین و به صورت آزمایشی اجراکنیم شاید پنج تا شش سال طول بکشد بنابراین نمی‌توان این کتاب‌ها راکه چندسال عمر دارند، مورد توجه قرار ندهیم.
ملکی افزود: ملاحظه دوم این که یک دستورالعمل عینی و با جزئیات بیشتری برای خودمان نیاز داریم. ملاحظه سوم آنکه اگر ما مشورت با کارشناسان را در این موضوع لحاظ نکنیم ممکن است پذیرش این تصمیمات کمی دشوار باشد؛ چهارم این که جایگزین‌سازی معادل‌های فارسی به جای واژگان خارجی در ویراستاری زبانی که مدنظر ماست، خود به خود حاصل می‌شود و ویرایش زبانی خودش بخشی از این هدف را محقق سازد.
