معیدفر در گفتگو با ایلنا:
رژه ثروت «نوکیسهگان» در جامعه از شکاف شدید طبقاتی حکایت دارد
شرایط اقتصادی و مسائلی مانند تحریمها، رانت و توزیع نامناسب پول سبب میشود که عدهای یک شبه ثروت بادآوردهای را به دست آورند، در حالی که این افراد فاقد منزلت اجتماعی هستند.
یک جامعهشناس در ارتباط با وجود شکاف طبقاتی و نابرابری اجتماعی با اشاره به وجود آمدن گروه نوکیسهگان در جامعه از طریق استفاده از رانتها، بهرهبرداری از تحریمها و… اظهار کرد: رژه ثروت این نوکیسهگان در خیابانهای شهر، نشاندهنده شدت شکاف طبقاتی در جامعه است.
سعید معیدفر در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در ارتباط با میزان شکاف طبقاتی و نابرابری اجتماعی در جامعه گفت: با در نظر گرفتن شاخصهای کیفی افزایش شکاف طبقاتی و نابرابری اجتماعی، به نظر میآید که احساس نابرابری اجتماعی بیش از گذشته در ذهن مردم وجود داشته باشد، یکی از دلایل بالا رفتن این احساس، بالا رفتن آگاهی مردم در جامعه است، معمولا در مناطق محروم فاصله طبقاتی و یا نابرابری اجتماعی کمتر احساس میشود، اما در بین مردم تهران و دیگر کلانشهرها که سطح آگاهی بیشتر شده، احساس نابرابری و نارضایتی از وضع زندگی نیز افزایش پیدا کرده و به لحاظ عینی نیز این نارضایتی مشهود است.
وی در مورد رابطه میان رانت و فساد اقتصادی در یک جامعه با نابرابری اجتماعی افزود: در هر کشوری که شفافیت اقتصادی کمتری وجود داشته باشد، میزان نابرابری و احساس آن نیز بیشتر خواهد بود، این در حالی است که رتبه کشور ما سال به سال در مورد شفافیت اقتصادی بدتر شده است، در واقع در کشورهایی که میزان فساد و رانت بالا باشد، به صورت ساختاری شرایط برای ایجاد شکاف طبقاتی نیز بیشتر خواهد شد.
این استاد دانشگاه همچنین در رابطه با توزیع نامناسب ثروت در جامعه اظهار کرد: ممکن است که توزیع پول مانند آنچه که دولتهای نهم و دهم در مناطق محروم انجام داد و یا توزیع یارانه نقدی در زمان محدود، فاصله طبقاتی را کم کند، اما اگر اقتصاد کشور دارای مبانی منطقی و برنامهریزی شده نباشد و اقدامات زیربنایی برای توسعه اقتصادی و اجتماعی انجام نشده باشد، در دراز مدت این سیستم یارانه نقدی به نابرابری و افزایش شکاف طبقاتی منجر خواهد شد.
مشاور وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: با توزیع یارانه نقدی، میزان مصرف کاذب در یک محدوده زمانی بالا میرود و سبب میشود که مراکز قدرت این پول پمپاژ شده در جامعه را به سمت خود جذب کنند. پروندههای فسادی که افشا میشود، نیز نشاندهنده این جذب پول توسط گروههای خاص است. همچنین تورم ۴۵ درصدی که سال گذشته با آن رو به رو بودیم نیز به این معناست که پول در دست افراد فقیر و زیر خط فقر به سمت مراکز ثروت حرکت میکند. در واقع سیاستهای دولت نهم و دهم اگرچه در کوتاه مدت فاصله طبقاتی را کاهش داد اما آثار درازمدت آن برخلاف این مساله عمل خواهد کرد.
معید فر در پاسخ به این سوال که آیا تغییر سبک زندگی در میان گروههای خاصی از جامعه به سمت زندگی لوکس و تجملی و نمایش اغراقآمیز آنها در جامعهای که دچار مشکلات اقتصادی است، نمایانگر چه پدیدهای در جامعه است و چه ارتباطی بانابرابری اجتماعی دارد، گفت: مشاهده کالاهای بسیار لوکس و گران قیمت در جامعه و رژه برخی اتومبیلهای بسیار گرانقیمت در خیابانهای شهر، واردات خودروهای میلیاردی به کشور و یا ساخته شدن ساختمانهایی با معماری رومی و تزیینی و چشم پر کن به عبارتی شکافهای طبقاتی را بر سر جامعه و طبقه پایین و یا طبقه متوسط میکوبد و به نوعی رژه ثروتی است که احساس نابرابری را در جامعه چندین برابر میکند.
اینجامعهشناس توضیح داد: ممکن است که خانه شما در ظاهر معمولی، اما درون آن بسیار مجلل باشد، اما زمانی که شما اتومبیل بسیار گرانقیمت و خاصی سوار میشوید و یا در منزلی سکونت میکنید که نمای بسیار تزیین شدهای دارد به نوعی این کار را برای رو کمکردن و کور کردن چشم جامعه و افراد فقیر انجام میدهید.
وی با اشاره به وجود اصطلاحی در جامعه شناسی تحت عنوان «نوکیسهگان» به توضیح آن پرداخت و افزود: در واقع شرایط اقتصادی و مسائلی مانند تحریمها، رانت و یا توزیع نامناسب پول سبب میشود که عدهای یک شبه ثروت باد آوردهای را به دست آورند، در حالی که این افراد فاقد منزلت اجتماعی هستند و پیش از این نیز افراد ممتازی در جامعه نبودهاند، بنابراین سعی میکنند این کمبود را با پول معاوضه کنند.
معید فر ادامه داد: افراد نوکیسه معمولا به اصول اجتماعی پایبند نیستند و سعی میکنند که با استفاده از رژه ثروت، کمبود منزلت اجتماعی خود را جبران کنند. زمانی که در جامعه شاهد رژه ثروت هستیم، نباید حتی لحظهای شک کنیم که اوضاع نابرابریها بسیار وخیم و شکافهای اجتماعی در بعد عینی و ذهنی به شدت در جامعه وجود دارد.