بسیج عمومی برای کاستن از مشکلات و رنج کودکان خیابانی

ایلنا: وزیرتعاون، کار و رفاه اجتماعی در پیامی به همایش کودکان خیابانی بر لزوم بسیج عمومی برای کاستن ازمشکلات و رنج کودکان خیابانی و حرکت به سمت بهبود ساختاری وسامان وضعیت آنان تاکید کرد.

به گزارش ایلنا، علی ربیعی در این پیام افزود: این واقعیت که امروز نگران پیرشدگی جمعیت و آسیب های ناشی از آن هستیم و سیاست های جمعیتی، افزایش باروری و رشد بیشتر جمعیت را هدف قرار داده اند، به ما یادآور می شود که همراه با در نظر داشتن سرمایه جمعیتی آینده، به سرمایه های امروز جمعیت توجه خاص داشته باشیم.

وی خاطرنشان کرد کودکان و نوجوانان سرمایه های انسانی امروز هستند و رشد و شکوفایی آن ها باید در اولویت باشد. اما متأسفانه شاهد کودکان و نوجوانانی هستیم که به جای آموختن و اندوختن دانش و مهارت در مدرسه، زندگی، خواب، و مکان امرار معاش آنها در خیابان است.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: بر این باورم که مشکل کودکان خیابان و کودکان کار، بدون توجه به الگوهای توسعه کشورها قابل حل نیست. نوع نگاه کلان به مقوله توسعه و نقشی که برای نتایج غیراقتصادی توسعه قائل می شویم، بر سرنوشت کودکان کار و خیابان تأثیر اساسی دارد. به علاوه بدون تعریف نقش دولت در جریان توسعه، و لحاظ کردن تأثیرات ناشی از تعامل دولت ها در روابط بین المللی نمی توان به بهبود وضعیت کودکان کار و خیابانی امید داشت.

به گفته ربیعی دولت ها تا زمانی که شهامت ایجاد تغییرات مؤثر در ساختار توزیع منافع و منابع را نداشته باشند، و از این مسیر راهی به سوی تنها راه واقعاً مطمئن برای کاهش فقر – یعنی ایجاد یک شغل برای هر شهروند بالغ – نگشایند، قادر به انجام اقدامات مؤثر برای کودکان کار و خیابانی نخواهند بود. سرنوشت کودکان کار به سرنوشت اقدامات دولت ها برای بهبود کیفیت زندگی بزرگسالان بستگی تام دارد. وی معتقد است اشتراک دانش میان کشورهایی که با این پدیده روبه رو هستند می تواند گامی رو به جلو باشد.

در ادامه پیام ربیعی آمده است: سیاست های دولت و شهرداری ها که بر پیدایش سکونتگاه های غیررسمی، کار غیررسمی، و شکاف طبقاتی مؤثرند، زمینه های مستعد برای پیدایش و افزون شدن تعداد کودکان کار و کودکان خیابانی ایجاد می کند. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: ظرفیت دولت ها برای رسمی و شفاف کردن فعالیت های همه بخش های اقتصادی، و توانمندی ایشان در اعمال نظام های بازتوزیعی به نحوی که نظام های بیمه ای و تأمین اجتماعی فراگیر شوند، و بازتوزیع های مالیاتی مانع از شکاف طبقاتی شوند، به شدت بر سرنوشت کودکان کاروخیابان مؤثر است.

وی گفت: از این رو مایلم تأکید کنم که مسأله کودکان کاروخیابان فقط چیزی از جنس دلسوزی های انسانی برای گروهی حاشیه ای نیست، بلکه مستقیماً با اقتصاد سیاسی کشورها و عملکرد دولت ها ارتباط دارد. مسأله این کودکان را نباید در سطح سودجویی و رفتار غیرانسانی شماری از افراد برای بهره کشی از کودکان دانست و به این سطح تقلیل داد. کودکان کار و کودکان خیابانی محصول رویه های موجود در ساختار اقتصاد سیاسی کشورهاست.

به گفته ربیعی نقش جامعه در بهبود زندگی کودکان کار و خیابان نیز نباید فراموش شود. جامعه مدرن می تواند دارای انبوهی از سازمان های مردم نهاد، خیریه ها و گروه های داوطلبی باشد که مایل اند برای مقاصد انسان دوستانه، با هزینه و کارآیی بسیار بیشتر از سازمان های حمایتی دولت ها اقداماتی مؤثر برای بهبود زندگی کودکان انجام دهند. ما وظیفه داریم از طریق قانون گذاری، برنامه ریزی برای تأثیرگذاری مؤثر رسانه ها بر افکار و عزم عمومی، و ارائه آموزش های کارآمد، جامعه مدنی را برای مشارکت مؤثر در بهبود وضعیت کودکان کار و کودکان خیابانی بسیج کنیم.

وی گفت: امروز در دورانی به سر می بریم که نگاه های گذشته به کودکان خیابانی اصلاح شده و تغییر کرده اند. این کودکان را زمانی تهدید و آسیبی برای جامعه می انگاشتند و لاجرم راه کنترل کردن ایشان در پیش گرفته می شد. زمانی دیگر ایشان را قربانیان فرایندهای اجتماعی می دانستند، و امروز آن ها را دارای حقوق شهروندی می انگاریم.

وی گفت: اگر این کودکان دارای حقوق شهروندی دانسته شوند، رفع آسیب از ایشان و حمایت اجتماعی برای زدودن آثار قربانی بودن از چهره زندگی ایشان، ضرورتی اجتناب ناپذیر می شود، اما جامعه و دولت مسئولیت های بزرگ تری نیز در قبال ایشان پیدا می کنند. دولت تدبیر و امید که بر تحقق حقوق شهروندی تأکید دارد، حقوق شهروندی این کودکان را در اولویت می داند.

ربیعی گفت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در همین راستا پس از تشکیل شورای ساماندهی کودکان خیابانی پس از ۸ سال وقفه، تشکیل اتاق فکر کودکان کار و خیابان را با حضور نمایندگان سمن ها و صاحبنظران دانشگاهی در دستور کار خود قرار داده است تا زمینه گفت و گوی اجتماعی برای سیاست گذاری در این حوزه را فراهم کند.

وی گفت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، رویکرد «گفت وگوی اجتماعی» را ضرورتی برای ایران امروز و در موضوع خاص کودکان خیابانی می داند. به مشارکت همه شرکای اجتماعی، از جمله متخصصان، سمن ها، سازمان های دولتی، خانواده های دارای کودکان کار، مددکاران، نیروی انتظامی و همه دیگرانی که مسئولیتی در قبال کودکان کار و کودکان خیابانی دارند نیازمندیم، تا عمق مسائل ایشان را بشناسیم، از انواع کودکان خیابانی و کار مطلع شویم، و بسیج عمومی برای کاستن ازمشکلات و رنج ایشان و حرکت به سمت بهبود ساختاری وضعیت آن ها را ساماندهی کنیم.

در ادامه پیام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی آمده است: نیروی انگیزه های برآمده از رویکرد اسلام بر عدالت اجتماعی، توجه ویژه رهبر معظم انقلاب به مساله کودکان و نوجوانان و عزم دولت تدبیر و رئیس حمهور محترم برای تامین رشد و پیشرفت کودکان می تواند پشتوانه ما برای حل ساختاری مسائل مرتبط با کودکان باشد.

ربیعی ابرازامیدواری کرد این همایش و سایر اقدامات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، به صورتبندی دستورالعملی بر مبنای رویکرد ساختاری و کلان به پدیده کودکان کار و کودکان خیابانی، کمک کند، و گامی اولیه به سوی شکل دادن به گفت وگوی اجتماعی گسترده برای بسیج ملی در جهت حل این مسأله باشد.

این همایش با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان بهزیستی، مرکزمطالعات ناجا، انجمن علمی رفاه اجتماعی ایران، انجمن علمی مددکاری اجتماعی، ستاد سازماندهی سازمانهای مردم نهاد شورای اسلامی شهر تهران و دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی سمینار کودکان خیابانی در دانشگاه علوم بهزیستی برگزار شد.