یک سوم کودکان زیر ۵ سال در جهان شناسنامه ندارند

ایلنا: یونیسف امروز گزارشی تهیه کرده است که در آن اعلام شده تولد یک سوم کودکان زیر ۵ سال ثبت نشده است.

به گزارش ایلنا، امروز ۲۰ آذرماه مصادف با شصت و هفتمین سالروز تاسیس صندوق کودکان سازمان ملل متحد(یونیسف)، این سازمان گزارشی تازه منتشر کرده است که نشان می‌دهد تولد حدود ۲۳۰ میلیون کودک زیر پنج سال، به عبارتی ازهر سه کودک زیرپنج سال یکی، در جهان هرگز به ثبت نرسیده است.

گیتا راوگوپتا، معاون مدیر اجرایی یونیسف، گفت: ثبت تولد فرا‌تر از یک حق است. بواسطه ثبت تولد است که یک جامعه برای اولین بار وجود و هویت یک کودک را به رسمیت می‌شناسد. ثبت تولد برای حصول اطمینان از فراموش نشدن کودکان، عدم نقض حقوق آن‌ها و یا نادیده گرفته شدن کودکان در پیشرفت کشور‌ها امری اساسی محسوب می‌شود.

وی افزود: ثبت تولد و شناسنامه برای شکوفایی استعداد‌ها و ظرفیتهای کودک ضروری است. همه کودکان با توانایی‌ها و ظرفیتهای زیادی متولد می‌شوند. اما جوامع آن‌ها را به شمار نمی‌آورند و حتی وجود آن‌ها را به رسمیت نمی‌شناسند، این کودکان نسبت به بی‌اعتنایی و آزار آسیب پذیرترند. و در نتیجه توانایی‌ها و ظرفیت هایتشان به شدت کاهش می‌یابد و ضعیف می‌شود.

راو گوپتا ادامه داد: تا وقتی همه کودکان رسما شمارش و ثبت نشوند، جوامع هرگز به برابری و فراگیر شدن خدمات دست نخواهند یافت. ثبت تولد آثار ماندگاری دارد نه فقط برای سلامت کودک بلکه برای توسعه جوامع و کشور‌ها این گزارش جدید که «حق ثبت تولد برای هر کودک: نابرابری‌ها و رویه‌های ثبت تولد» نام دارد حاوی تحلیلی آماری از ۱۶۱ کشور جهان است و جدید‌ترین آمار و تخمین‌ها را در زمینه ثبت تولد کودکان در جهان ارائه می‌دهد.

در سال ۲۰۱۲ میلادی، تنها حدود ۶۰% از کلیه کودکان متولد شده، تولدشان رسما به ثبت رسید. این آمار در مناطق مختلف متفاوت است و کمترین میزان ثبت تولد در جنوب آسیا و کشورهای زیر صحرای آفریقا بوده است.

۱۰ کشور جهان که کمترین میزان ثبت تولد را داشته‌اند عبارتند از: سومالی(۳%)، لیبریا(۴%)، اتیوپی(۷%)، زامیبا(۱۴%)، چاد(۱۶%)، جمهوری تانزانیا(۱۶%)، یمن(۱۷%)، گینه بیسائو(۲۴%)، پاکستان(۲۷%) و جمهوری دموکراتیک کنگو(۲۸%) حتی وقتی تولد کودکان به ثبت می‌رسد، بسیاری از آن‌ها سندی از این ثبت هویت ندارند. مثلا در شرق و جنوب آفریقا حدود نیمی از کودکانی که تولدشان ثبت شده است، شناسنامه ندارند. در جهان از هر هفت کودکی که تولدشان به ثبت رسیده است، یکی شناسنامه ندارند. در برخی کشور‌ها این امر به دلیل هزینه مالی گرفتن شناسنامه است. در دیگر کشور‌ها، شناسنامه‌ای صادر نمی‌شود و سندی برای ثبت تولد به خانواده‌ها ارائه نمی‌شود.

کودکانی که تولدشان ثبت نمی‌شود ویا فاقد اسناد هویتی هستند اغلب از دسترسی به آموزش، مراقبتهای بهداشتی و امنیت اجتماعی محروم می‌مانند. اگر این کودکان به دلیل بلایای طبیعی، جنگ و درگیری و گاهی هم بهره کشی از خانواده‌های خود جدا بمانند، بازگرداندن آن‌ها به خانواده به دلیل عدم وجود اسناد هویت رسمی بسیار دشوار‌تر است.

ثبت تولد، به عنوان یک اصل اساسی در نظام حقوق مدنی یک کشور منجر به تقویت کیفیت آماری یک کشور شده و به برنامه ریزی و بهره وری بهتر یک دولت نیز کمک می‌کند.

طبق گزارش یونیسف، تولدهای ثبت نشده نشانه نابرابری و محرومیت در یک جامعه است. کودکانی که بیش از همه از این نابرابری‌ها آسیب می‌بینند کودکان برخی از قومیت‌ها و اقلیتهای مذهبی، کودکان مناطق روستایی و دوردست، کودکان خانواده‌های فقیر و کودکان مادران فاقد آموزش هستند.

موانعی که بر سر راه خانواده‌ها برای ثبت تولد کودکانشان وجود دارد عبارتند از: هزینه‌های مالی گرفتن شناسنامه، عدم اگاهی از قوانین و یا رویه‌های اداری مربوط، موانع فرهنگی، و ترس از تبعیض و به حاشیه رانده شدن بیشتر.

یونیسف با استفاده از روش‌های نوین به حمایت از دولت‌ها و جوامع برای تقویت نظام ثبت تولد می‌پردازد. مثلا در کوزوو، یونیسف ابزاری مقرون به صرفه، موثر و کارآمد برای تشخیص و گزارش دهی تولد‌های ثبت نشده ایجاد کرده است.

در اوگاندا دولت با حمایت یونیسف و بخش خصوصی، برنامه‌ای را به زودی اجرا می‌کند که با استفاده از نرم افزاری روی تلفن همراه می‌توان روند ثبت تولد کودک را به چند دقیقه کاهش داد، روندی که اغلب چند ماه طول می‌کشد.

یونیسف همچنین امروز گزارشی با عنوان گذرنامه‌ای برای حمایت: راهنمای برنامه ریزی در ثبت تولد برای افراد فعال در زمینه ثبت تولد منتشر کرد که دربرگیرنده اطلاعاتی زمینه‌ای، اصول کلی و اوصل برنامه ریزی در این زمینه است.