« یارپاق‌دولماسی» آذربایجان غربی ثبت ملی شد

 حسن سپهرفر در گفت و گو با ایلنا، با اعلام این مطلب اظهار کرد: آنچه که امروزه در مورد اهمیت خوراک از منظر مردم شناسی و جامعه شناسی خوراک مطرح است بحث تحلیلی این موضوع در چهارچوب های فرهنگی است، چنانکه از زمان دوران پیش از تاریخ تا معاصر مبین است،انسان علاوه بر آگاهی در اینکه برای نیازهای خود باید دست به تامین غذا می زد، به لحاظ ابعاد فرهنگی هم حسب شرایط اقلیمی ،باور داشت ها، عقاید دینی و فرهنگی، پایگاه اجتماعی و... تصمیم می گرفته که کدام غذاها را مصرف یا کدام یک را مصرف نکند.

وی افزود: هر چند بیشتر غذا ها علاوه بر اینکه در راستای تامین نیازهای بدنی و اولیه افراد تهیه می‌شوند، اما برخی نیز جنبه‌های درمانی داشته و بعضی هم آیینی دارند.

سپهرفر ادامه داد: هر چند امروزه وجه دیگری هم بر این موضوع مترتب شده است که بحث گردشگری خوراک و توجه کشورها به این موضوع از باب انتخاب یک مقصد برای گردشگر است، که نتیجتا حفاظت، بستر سازی و ترویج غذاهای سنتی فراموش شده یا در حال فراموشی در میان نسل جوان با کمک دستگاه ها ، و مهمتر از همه برنامه ریزی و سیاست گذاری های دولت ها را با رویکرد های جدید به خصوص در حوزه توسعه پایدار دو چندان می‌کند.

معاون میراث فرهنگی آذربایجان غربی تصریح کرد: در این راستا دفتر پژوهش های مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان غربی بالغ بر ثبت ۱۵ اثر خوراک بومی _ سنتی را در فهرست آثار ناملموس اعم از: انواع خوراکی های سنتی روزمره، نوشیدنی ها ، دانش و فنون و مهارت های هر یک و غیره را در پرونده عملکردی خود داشته است. 

سپهرفر عنوان کرد: از مجموع این خوراکی ها که اغلب با گستره استانی یا منطقه ای بین استان های همجوار و بعضاً ملی به ثبت رسیده اند می توان به نمک گیری از دریاچه ارومیه، فناوری تهیه دوشاب، مهارت پخت نان های محلی، فناوری تهیه عرق بیدمشک، شیوه تهیه نقل بیدمشکی ، دیشلیق کودک به عنوان غذای آیینی، مهارت پخت غذای سنتی گوزلمه ارومیه ، غذاهای سنتی یارما شیله سی ، اووماج آشی ، ایران آشی ، دوشاب حالواسی، زنجفیل حالواسی، دانش تهیه گلاب گیری قیزیل گؤل ، مهارت پخت کباب خوی اشاره کرد.

وی، تصریح کرد از چهار غذا و شیرینی یارما قابلی سی ، یارپاق دولماسی ، جویز حالواسی، هویچ حالواسی که اخیرا در فهرست میراث میراث ناملموس در همایش اقدامات پاسدارانه سال ۱۴۰۰میراث ناملموس در استان خوزستان شهرستان ماهشهر ثبت شد پرونده خوراک سنتی « یارپاق دولماسی » با همین نام و ارائه از سوی حوزه مطالعات مردم شناسی میراث آذربایجان غربی در همان همایش به لحاظ اینکه، این خوراک دربرگیرنده بیشتر استان های کشور می شد، با همان نام و توضیح «دلمه برگ مو» طبق نظر داوران با گستره ملی به ثبت رسید.

سپهرفر گفت: مضافاً پیشتر برخی از غذاها و سایر دانش و فنون و رسوم مانند غذاهای سنتی قیله قوورماسی ، ساج قوورماسی ، بوغدا قوورقاسی و... که از سوی استان ها پیشنهاد شده بود، مشترکا در گستره منطقه‌ای بین استانهای دربرگیرنده موضوع و اثر به ثبت رسیده است.

وی خاطرنشان کرد: یکی از سیاست های حوزه ثبت وزارت میراث فرهنگی تلاش در تهیه پرونده هایی در سطح ملی است تا برای برنامه ریزی های بعدی نگاه کلانی داشته باشند .