رییس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی:
یک میلیون و۲۰۰هزار هکتار اراضی کشاورزی آذربایجان شرقی با محدودیتهای آبی مواجه هستند
در راستای بهینهسازی مصرف آب طی سالهای گذشته بیش از ۴۸ هزار هکتار از مزارع و باغات آذربایجان شرقی با کمک دولتی به سیستمهای آبیاری تحت فشار تجهیز شدهاند.
ایلنا: رئیس سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی برضرورت مدیریت صحیح منابع آب برای پیشگیری از هرگونه بحران در حاشیه دریاچه ارومیه تاکید کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا مسعود محمدیان در گفتگو با خبرنگاران با بیان اینکه توسعه آبیاری تحت فشار، افزایش بهره وری منابع و تولید در راستای تحقق اهداف توسعه بخش کشاورزی سه محور عمده فعالیتهای بخش کشاورزی را تشکیل داده است گفت: ارتقاء راندمان آبیاری مدرن، بهینه سازی مصرف آب، ایجاد تغییرات اساسی در شیوه آبیاری و توسعه آبیاری تحت فشار در سطح باغات و مزارع، در راستای افزایش بهره وری منابع تولید، جزو بهترین و پیشرفتهترین روشهای ممکن محسوب میشود.
وی با اشاره به آثار آبیاری قطرهای به عنوان یکی ازروشهای پیشرفته و تکامل یافته آبیاری ادامه داد: صرفه جویی در مصرف آب، عدم نیاز به تسطیح اراضی، توزیع یکنواخت آب در مزرعه، افزایش کمی وکیفی محصول، سهولت در انجام عملیات زراعی، قابلیت استفاده در تمام گیاهان، کنترل فرسایش خاک و رواناب سطحی، جلوگیری از سله بندی و حفظ پوکی خاک، عدم نیاز به ایجاد نهرهای خاکی درون مزرعه و نهرهای زهکشی، امکان انجام آبیاری همراه با کود پاشی، سمپاشی و پخش یکنواخت آنها، عدم نیاز به نیروی کار زیاد به دلیل ثبات اجزای سیستم، وارد نشدن بذر علفهای هرز به مزرعه به دلیل انتقال آب از طریق
لولهها وعدم امکان رویش بذرعلفهای هرز به دلیل مرطوب شدن بخشی ازسطح خاک اطراف ریشه، از مهمترین مزایای بکارگیری این روش به شمار میرود.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان، محدودیت منابع آبی را مشکل اصلی در راه افزایش تولید محصولات کشاورزی در شرایط آب وهوائی کشور و استان خواند و گفت: آب از مهمترین عوامل تولید محصولات کشاورزی بوده ودر بیشترمناطق استان به عنوان محدودکنندهترین عامل توسعه است.
وی با اشاره به اهمیت مهار آبهای سطحی، لایروبی قنوات، تغذیه مصنوعی، پخش سیلاب و بازسازی چشمهها که به نحو قابل توجهی در مهار آبهای سطحی موثر است، گفت: تجارب حاصل از پیشینه کشاورزی و اجرای طرح توسعه این بخش، حاکی از آن است که افزایش بازده آبیاری و استفاده بهینه از آن به عوامل مختلفی بستگی دارد که بخشی از آن، فراتر از چهارچوب وظایف و مسئولیتهای یک دستگاه اجرایی قرارگرفته، در صورتی که اگر این امر توسط بانکها و منابع اعتباری از بهره برداران، در توسعه آبیاری تحت فشار حمایت جدی صورت نگیرد، طرحهای توسعه تدوین یافته با کندی مواجه ودرصورت عدم تحقق توسعه
سدها و مخازن آبی قابل اجرا در زمان پیش بینی شده، در فصول پرباران بخش قابل ملاحظهای از آبهای جاری و روان آبهای فصلی از دسترس خارج و غیرقابل مدیریت در توسعه بخش کشاورزی خواهدبود.
محمدیان با اشاره به عوارض کاهش آب دریاچه ارومیه وباقی ماندن اراضی غیر قابل کشت، شوری آب چاهها و تقلیل کیفیّت خاک ناشی از پسرفت آب دریاچه گفت: جایگزینی باغات و کشت گیاهان مقاوم به شوری وکم آبی از راهکارهای پیشنهاد شده به بهره برداران درکنار توسعه فرهنگ استفاده بهینه از منابع تولید به شمار میآید.
وی بابیان اینکه یکی از مشکلات اساسی که در بخش آب با آن روبرو هستیم سوء مدیریت مصرف منابع آبی در دسترس میباشد افزود: پیش ازوقوع بحران کمبودآب میتوان به آن پرداخته وبا برنامه ریزی منطقی وکارشناسی آن را کنترل کرد.
محمدیان راهکار پیشگیری از بحران کمبود آب آبیاری را در مدیریت صحیح و یکپارچه منابع آب عنوان کرد و گفت: بهینه سازی مصرف آب در بخش کشاورزی یکی از ملزومات کاهش مصرف آب کشاورزی میباشد و در راستای بهینهسازی مصرف آب طی سالهای گذشته بیش از ۴۸ هزار هکتار از مزارع و باغات آذربایجان شرقی با کمک دولتی به سیستمهای آبیاری تحت فشار تجهیز شدهاند.
وی افزایش راندمان آبیاری و صرفه جویی واقعی در منابع محدود آب را از برنامههای مهم سازمان عنوان کرد و گفت: با افزایش راندمان آبیاری با صرفه جویی واقعی در مصرف آب و استفاده بهینه از آن، میزان تولید محصول بیشتر خواهد شد و نهایتاً بهره وری در بخش کشاورزی و درآمد تولید کنددگان بخش افزایش مییابد.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان با بیان اینکه تغییرات اقلیمی باعثکاهش منابع آب استان شده که اگر بر مصرف آن مدیریت نشود، بخش کشاورزی تحت تاثیر قرار خواهد گرفت افزود: برای مقابله با هدر رفت آب در بخش کشاورزی، بایستی با تامین اعتبار شرایط لازم برای آبیاری تحت فشار در مزارع ایجاد شود و علاوه برآن باید به نحوی اقدام شود تا مقادیر آب مشخصی در اختیار کشاورزان قرار گیرد و مازاد بر مصرف آب نیز مشمول جریمه شود.
وی با بیان اینکه استفاده از شیوههای نوین آبیاری، انجام آبخیزداری در حوضههای آبریز، مشارکت نهادهای اجتماعی، انجام آبیاری شبانه در اراضی پایاب چاههای کشاورزی ازجمله راهکارهای خارج شدن از بحران آب میباشند خاطرنشان کرد: یک میلیون و۲۰۰هزار هکتار اراضی کشاورزی درآذربایجان شرقی وجود دارد که با محدودیت های آبی مواجه شده اند.
محمدیان با بیان اینکه در طول دوسال گذشته با تامین اعتبارات ملی از محل شورای عالی آب، با لوله گذاری پایاب چاهها درسطح ۸ هزارهکتارآبیاری تحت فشار به اجرا درآمده است افزود: مقدارآب زیرزمینی مورد مصرف در بخش کشاورزی آذربایجان شرقی یک میلیارد و۳۰ میلیون مترمکعب بوده که با تجمیع آبهای سطحی به میزان یک میلیاردو ۴۰۰ میلیون مترمکعب، میزان آب استحصالی در بخش کشاورزی استان در حدود ۲ میلیاردو ۴۳۰ میلیون مترمکعب میرسد.
وی بر اجرای طرحهای آبیاری قطرهای و بارانی، نصب کنتور حجمی در چاهها، لوله گذاری در پایاب چاهها، بهسازی و پوشش انهار، احداثکانالهای آبیاری وتسطیح، تجهیز ونوسازی اراضی جهت استفاده بهینه از آبهای موجود تاکید کرد و افزود: کاهش جریانات سطحی، کاهش مقدار تغذیه سفرههای آب زیرزمینی و به تبع آن کاهش در دبی قنوات و چشمهها و مهمتر از همه افت سطح ایست آبی در چاهها که منجر به کفشکنی چاهها و دربعضی مواقع عدم آب دهی چاهها و حفرچاه جایگزین از تاثیرات فزاینده خشکسالی بر منابع آب استان بوده است.