یک نویسنده و پژوهشگر اجتماعی:
موفقیت اثر هنری در گرو ارتباط هنرمند با اجتماع پیرامون خود است
گارگاه تخصصی جشنواره عکس فیروزه تبریز برگزار شد.
ایلنا: یک نویسنده و پژوهشگر اجتماعی، موفقیت آثار هنری را در گرو ارتباط هنرمند و خالق اثر با اجتماع خود توصیف کرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا مینو امیرقاسمی در گارگاه تخصصی جشنواره عکس فیروزه با تشریح روابط موجود در «عکاسی، نماد و انسانشناسی» به ویژگیهای یک اثر خوب به لحاظ مردمشناسی و اجتماعی پرداخت و گفت: یک عکاس باید کلیاتی از مردمشناسی، جامعهشناسی و تاریخ اجتماع خود را بداند و رابطه آنها با کار خود را بسنجد.
وی، همچنین حضور هنرمند در برهههای تاریخی یک جامعه در دورههای گذار را بسیار مهم عنوان کرد و افزود: تصویر کردن وضعیت گذار و آشفتگیهایی که در این ورطه تاریخی به وقوع میپیوندند از لحاظ تاریخی ارزشمند و مهم است و میتواند برای قضاوت در نسلهای آتی مورد توجه قرار گیرد.
امیرقاسمی افزود: بر این اساس است که عکاسی مستند در این وضعیت از اهمیت ویژهای برخورددار میشود و توجه به برهههای تاریخی جامعه به عنوان یکی از اصول عکاسی مستند مورد توجه قرار میگیرد.
این نویسنده و پژوهشگر اجتماعی یکی از راههای ورود به این بخش را توجه به معانی خفته در پس سطوح زندگی اجتماعی و فرهنگ عامه عنوان کرد و افزود: بسیاری از رفتارهایها، نمادها و برخوردها در اجتماع گویای ریشه تاریخی این رویدادهاست که ریشه در باورهای سنتی و قدیمی ما دارد و هویت ما را شکل داده است.
وی با اشاره به یکی از ویژگیهای فرهنگی و اجتماعی در تبریز یادآور شد: به عنوان مثال در تبریز دیوارها را بلند میساختند که میتواند در نوع خود مورد توجه عکاس قرار گیرد.
امیرقاسمی با اشاره دلایل احتمالی این اتفاق گفت: محافظت از سرما به دلایل اقلیمی میتواند یکی از دلایل عمده در این مساله مورد توجه قرار گیرد.
وی یکی دیگر از دلایل را تعقات مذهبی با رویکردی متعصبانه عنوان کرد و گفت: جامعه آذربایجان به دلایل فرهنگی ویژگیهای یک جامعه متعصب را دارد که شاید دلایل اصلی آن در وضعیت معیشتی و اقتصادی نهفته باشد و نگرشهای مذهبی شاید چندان دخیل نباشد.
امیرقاسمی یاد آور شد تبریز هموراه از یک وضعیت اقتصادی منحصر به خود بهرهمند بوده است که آن به دلیل اثر گذاری بیبدیل بازار، به عنوان یک نهاد اثر گذار در همه شئون زندگی بوده است.
وی اثر گذاری بازار بر مجراهای زندگی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و دینی را بسیار مهم یاد کرد و افزود: بازار به دلیل اینکه از واسطهای به نام پول که زبان خشکی نیز دارد بهرهمند است اثر گرفته و بر ابعاد زندگی مردم تبریز تاثیر گذاشته است.
این نویسنده ادامه داد: این اثر گذاری آن اندازه عمیق است که به دلیل پیوند چند صد ساله این نهاد معظم با زندگی بخش پرشماری از شهروندان تبریزی از سدههای دور تا کنون اثار متعدد خود را نهاده است و این اثرگذاری تاکنون ادامه دارد و بیشک تا سدههای دور نیز دنبال خواهد شد.
وی در ادامه بحثپیشین خود اضافه کرد: گفتیم که پول در بازار و به ویژه در بازار تبریز حرف اول را میزند و به دلیل پیوند این واسطه اقتصادی با رخدادهای تاریخی که با بیثباتی وضعیت اجتماعی و رفاهی مردم نیز همراه بوده است امنیت اقتصادی را به مخاطره افکنده است.
امیرقاسمی خاطرنشان کرد: امنیت اقتصادی به عنوتن یکی از سرفصلهای مهم مردمشناسی در تبریز مطرح است و از این روست که بازاریان تبریز عموما از بروز اطلاعاتی در خصوص وضعیت خود به صورت کاملا شفاف پرهیز نمودهاند.
وی ادبیات اعلام این شرح حال را هم به عنوان الگویی قابل مطالعه در گفتار مردم و شهروندان تبریزی عنوان کرد و افزود: به دلایل اشاره شده، این شرح حال در بین سایر شهر وندئن تبریز و غیر بازاریها نیز تعمیم یافته است.
امیرقاسمی تصریح کرد: این بیان شرح حال به سیمایی دیگر در وضعیت پوشش زنان تبریز نیز اثر نهاده است و عموما همسران و بانوان متعلق به طبقه بازار در تبریز به صورتی کاملا پوشیده در معابر ظاهر میشوند.
وی ادمه داد: این علاوه بر دلایل مذهبی و دینی دلایل فرهنگی و پوشانندگی نیز دارد که میتواندر شناخت فرهنگی این شهر مورد توجه قرار گیرد.
این نویسنده گفت: این مورد در خصوص نحوه پوشش بانوانی که به صورت امروزی پوشش میکنند نیز مورد توجه است و جامعه را دچار نوعی از تلقی معکوس نسبت به وضعیت اقتصادی آنان میکند.
وی در ادامه تشریح دلایل بلند بودن دیوار خانههای قدیمی در تبریز را گستردگی خانواد در زمانهای گذشته خواند و یاد آور شد: این بیانگر آن بود که خانواده ایی بزرگ با اولاد متعدد و خانوادهایشان در خانههایی بزرگ شکل میگرفت و وضعیت پدرسالارانهای حاکم بود.
امیرقاسمی افزود: این روند به تدریج در سالهایی که رو به امروز داشت اصلاح شد و خانوادهها هستهای شدند و در خانههایی که متشکل از یک مادر، پدر و فرزند و فرزندان بود صورت گرفت.
لازم به ذکر است چهارمین جشنواره عکس فیروزه با موضوع اولینهای تبریز از سوی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز برگزار میشود و برگزاری این کارگاه از جمله برنامههای جنبی آن به شمار میرود.