پاکآیین در گفت‌وگو با ایلنا:
نگرانی‌های غرب نسبت به روابط تهران و مسکو برای ما اهمیت چندانی ندارد/ روسیه مخالف جدی اسنپ بک است
یک کارشناس حوزه سیاست خارجی گفت: روابط ایران و روسیه ارتباطی به غرب و اروپا ندارد. این تصمیمی است که ایران اتخاذ کرده و نگرانی‌های غربی‌ها در این زمینه برای ما اهمیت چندانی ندارد. گفته شده که اگر حمله‌ای به ایران صورت گیرد، روسیه دخالت نخواهد کرد، احتمال این حمله بسیار کم است و با توجه به مذاکراتی که در عمان در حال پیگیری است، جمهوری اسلامی ایران با پاسخی که رابطه با مذاکرات غیرمستقیم داد، نشان داد که به دنبال صلح‌طلبی است.
محسن پاکآیین سفیر سابق ایران در آذربایجان، ازبکستان و تایلند در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در رابطه با عدم حضور تروئیکای اروپایی، روسیه و چین در جریان مذاکرات ایران و آمریکا و نقشی که این کشورها در توافق احتمالی میان ایران و آمریکا و عدم اجرای مکانیزم ماشه خواهند داشت، تصریح کرد: ماهیت مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با وساطت عمان با ماهیت مذاکرات برجام ایران و ۵+۱ تفاوت دارد. در آنجا ما مستقیماً با اعضای ۵+۱ مذاکره می‌کردیم، اما در اینجا به طور غیرمستقیم با آمریکا مذاکره می‌شود. هدف اصلی جمهوری اسلامی ایران از این مذاکرات نیز تثبیت موقعیت ایران برای داشتن انرژی هسته‌ای در مصارف صلح‌آمیز بود و پس از این اتفاق، تحریم‌های ظالمانه‌ای که به خاطر التهابات مربوط به برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران وضع شده بود، لغو شود.
در قضیه برجام اروپایی‌هایی هستند که باید مورد سرزنش قرار گیرند
وی ادامه داد: در مورد اینکه اروپایی‌ها از این مذاکرات و عدم حضور خود در آن راضی نیستند و اگر قرار است در این زمینه کسی سرزنش شود و انتقادی صورت گیرد، باید اروپایی‌ها مورد سرزنش قرار گیرند؛ زیرا نتوانستند نه تنها تعهدات برجامی خود را انجام دهند، بلکه موفق نشدند آمریکا را هم به برجام برگردانند. در نتیجه، فعالیت‌های اروپایی‌ها در برجام با ناکامی همراه بوده و هیچ اراده‌ای در کشورهای اروپایی برای دنبال کردن این مسیر در جهت اجرای تعهدات طرفین دیده نمی‌شود. لذا اگر قرار است سرزنش کسی صورت گیرد، این اروپایی‌ها هستند.
ایران به دیدگاه اروپایی‌ها نسبت به روابطش با روسیه توجهی ندارد
این دیپلمات با سابقه با اشاره به موافقت‌نامه راهبردی میان روسیه و جمهوری اسلامی، اظهار کرد: یک موافقت‌نامه بسیار مهم با روسیه است که تمام ابعاد همکاری را در حوزه‌های مختلف اقتصادی، امنیتی، فرهنگی و دفاعی شامل می‌شود. کشورهایی که روسیه را تحریم کرده‌اند و به دنبال انزوای این کشور هستند، از جمله کشورهای اروپایی به طور طبیعی نباید از انعقاد این موافقت‌نامه راضی باشند. البته جمهوری اسلامی ایران به دیدگاه‌های آن‌ها توجهی ندارد. ما روسیه را به عنوان بزرگترین همسایه ایران و از اعضای دائمی شورای امنیت ملی سازمان ملل متحد به عنوان یک دوست راهبردی انتخاب کرده‌ایم. متقابلاً، روس‌ها هم به ایران همین‌گونه نگاه می‌کنند و به نظر می‌رسد که روابط دو کشور نهادینه شده و رو به رشد است. نشانه این امر هم پیام رهبر انقلاب به آقای پوتین بود که توسط آقای عراقچی تسلیم شد و بلافاصله پاسخ پیام نیز از سوی پوتین داده شد.
روابط ایران و روسیه ارتباطی به غرب و اروپا ندارد
این کارشناس مسائل بین‌الملل در خصوص قضاوتی که غربی‌ها از روابط ایران و روسیه و موافقت‌نامه راهبردی که اخیرا به امضا دو کشور رسیده است، بیان کرد: روابط ایران و روسیه ارتباطی به غرب و اروپا ندارد. این تصمیمی است که ایران اتخاذ کرده و نگرانی‌های غربی‌ها در این زمینه برای ما اهمیت چندانی ندارد. گفته شده که اگر حمله‌ای به ایران صورت گیرد، روسیه دخالت نخواهد کرد، احتمال این حمله بسیار کم است و با توجه به مذاکراتی که در عمان در حال پیگیری است، جمهوری اسلامی ایران با پاسخی که در رابطه با مذاکرات غیرمستقیم داد، نشان داد که به دنبال صلح‌طلبی است. باید عرض کنم که در همین چارچوب، احتمال تعرض آمریکا به ایران کاهش یافته است.
اینکه یک کشوری اعلام می‌کند از جنگ حمایت نمی‌کنیم مبتنی بر صلح‌خواهی است
پاکآیین در رابطه با اینکه روس‌ها اعلام کردند در صورت حمله به کشورمان از ایران حمایت نخواهند کرد، گفت: در این مقطع، طبیعی است که هر کشوری نمی‌تواند درباره جنگ صحبت کند چه برسد بخواهد که در این جنگ مشارکت کند یا نکند. در زمینه موضع روس‌ها، یک موضع طبیعی است و هر کشور دیگری نیز همین را می‌گفت. ما نیز بارها اعلام کرده‌ایم که در جنگ اوکراین در کنار روسیه نیستیم و این یک موضع طبیعی است. کشورها به‌خصوص جمهوری اسلامی ایران از افزایش تنش در نقاط مختلف جهان و در منطقه استقبال نمی‌کنند. این موضعی که کشورها اعلام می‌کنند، مبنی بر اینکه ما در جنگ‌های دیگران شرکت نمی‌کنیم، یک موضع مبتنی بر صلح‌خواهی است و طبیعی است و نکته منفی تلقی نمی‌شود.
شواهدی وجود ندارد که آمریکا و روسیه در ارتباط با اوکراین و ایران معامله کرده‌اند
این تحلیل‌گر روابط بین‌الملل ادعا‌ها مبنی بر اینکه آمریکا و روسیه در ارتباط با اوکراین و ایران معامله کرده‌اند را گمانه‌‌زنی‌های رسانه‌ای دانست و تصریح کرد: این مطالب قابل اعتنا نیستند. هنوز مشکلات روسیه با آمریکا حل نشده و در ارتباط با اوکراین هم مسائل پابرجاست. طرف دیگر این جنگ هم اروپا است و اروپایی‌ها هم با سیاست‌های ترامپ مبنی بر ایجاد نوعی صلح در اوکراین که باعث خدشه‌دار شدن تمامیت ارضی اوکراین شود، موافق نیستند. این موضوع اوکراین و اروپا است که آمریکا هم درگیر آن شده، ارتباطی به ایران ندارد و نمی‌توان گفت که در این ارتباط ایران معامله شده است. شواهدی هم در این زمینه وجود ندارد. این فضاهایی که ایجاد می‌شود، به دلیل امضای موافقت‌نامه راهبردی بین ایران و روسیه و تلاش‌هایی برای تخریب روابط تهران و مسکو است. اعتقاد من این است که هم ایران و هم روسیه کاملاً هوشیار هستند و به این فضاسازی‌های رسانه‌ای توجه نمی‌کنند.
روسیه مخالف جدی اسنپ بک است
این دیپلمات با سابقه در ارتباط با کاهش احتمال فعال شدن اسنپ بک در شرایطی که ایران و آمریکا در حال مذاکره هستند، خاطرنشان کرد: ما مواضع خود را هم رسماً اعلام کرده‌ایم و هم در مذاکرات به طرف اروپایی گفته شده است. کاری که روسیه در این زمینه می‌کند، این است که با اسنپ بک مخالفت کند. این موضوع را بارها اعلام کرده و در ارتباط با مباحث برجام، این روسیه است که در کنار ایران است و از حق ایران برای داشتن انرژی هسته‌ای حمایت می‌کند و همچنین اروپا و آمریکا را به خاطر عدم پایبندی به تعهدات خود سرزنش می‌کند و مخالف جدی اسنپ بک و تشدید تنش بین ایران و اروپا است؛ چراکه ممکن است این اقدام اروپایی‌ها مسائل و مشکلات دیگری را ایجاد کند که اروپا قطعاً مسئول آن‌ها خواهد بود. در این زمینه روسیه مواضع جدی خود را دارد و معمولاً در مجامع بین‌المللی و در روابط دوجانبه از حق ایران برای داشتن انرژی هسته‌ای و اقدامات صلح‌آمیز حمایت کرده و با موضوعات تحریک‌آمیز مانند اسنپ بک هم مخالفت داشته است.
