یادداشتی از مرتضی مکی؛
معادلات «کورسک» چه تاثیری بر آتش‌بس اوکراین دارد؟
به نظر نمی‌رسد پوتین قصد تجدیدنظر در رویکرد خود نسبت به جنگ اوکراین را داشته باشد و سفر ویتکاف به مسکو و ارائه طرح صلح نیز، گویای همین مسئله است.
مرتضی مکی، کارشناس مسائل اروپا طی یادداشتی برای ایلنا به تاثیر معادلات میدانی کورسک بر روند پرونده اوکراین و آتش بس احتمالی پرداخت که به شرح زیر از نظر می‌گذرد:
پیوند عمیق عرصه سیاسی و میدان جنگ اوکراین، در آخرین تحرکات، با پیشنهاد آتش‌بس سی روزه، آشکارتر شده است. اوکراین این آتش‌بس را پذیرفته و ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین نیز اعلام کرده در صورت منجر شدن به صلح دائمی، آن را می‌پذیرد، هرچند پیش‌شرط‌های خود را برای صلح پایدار اعلام نکرده است. در عرصه میدانی، منطقه کورسک به نقطه کانونی توجه تبدیل شده است.
اوکراین و روسیه به صورت ضمنی آتش‌بس را پذیرفته‌اند، اما به نظر نمی‌رسد روس‌ها تا تعیین تکلیف وضعیت میدانی کورسک، به آتش‌بس کامل تن دهند اما اوکراین امیدوار است با پذیرش آتش‌بس، از کوسک به عنوان برگ برنده در مذاکرات استفاده کند.
ارتش روسیه، با توجه به ضعف اوکراین و تعلل ناتو در ارسال تسلیحات، تلاش می‌کند کورسک را تصرف کند. به نظر می‌رسد آمریکا نیز از این موضوع حمایت می‌کند تا تضمین امنیتی برای توازن قوا ایجاد شود. در مقابل پوتین، اوکراین را میان تسلیم و شکست سنگین، مخیر کرده است. این وضعیت، زلنسکی را در تنگنای سختی قرار داده است و تسلیم، به معنای از دست دادن برگ برنده مذاکره است و مقاومت، با توجه به شرایط فعلی، بعید به نظر می‌رسد که طولانی‌مدت باشد.
بنابراین، روزهای آینده برای اوکراین بسیار سخت خواهد بود و احتمال تسلیم ارتش این کشور، بسیار بالاست. در صورت شکست در کورسک، سرنوشت زلنسکی به سیاست‌های غرب گره خورده و او بیشترین آسیب را متحمل خواهد شد. با توجه به سفر اخیر استیو ویتکاف به مسکو و انتظار هشت ساعته او برای دیدار با پوتین و همچنین نشست اخیر بریتانیا، این سوال مطرح می‌شود که وضعیت کورسک چه تاثیری بر کلیت پرونده و توافق آتش‌بس خواهد داشت؟
در واقع، به نظر نمی‌رسد پوتین قصد تجدیدنظر در رویکرد خود نسبت به جنگ اوکراین را داشته باشد و سفر ویتکاف به مسکو و ارائه طرح صلح نیز، گویای همین مسئله است. حتی رفتار توهین‌آمیز پوتین با نماینده ترامپ، تغییری در موضع آمریکا ایجاد نخواهد کرد. آمریکا اراده جدی برای پایان دادن به جنگ دارد، اما تحولات کورسک، بعید است در موضع این کشور تغییری ایجاد کند.
در حال حاضر، اوکراین بیشترین فشار روانی و نظامی را متحمل می‌شود. سکوت محتاطانه کشورهای اروپایی در قبال عملیات روسیه در کورسک، نشان می‌دهد که آن‌ها جنگ را پایان یافته تلقی می‌کنند و نمی‌خواهند بر سر کورسک، با روسیه وارد چالش جدی شوند.
با توجه به مواضع اروپا، آمریکا و روسیه و تحرکات منطقه‌ای، احتمالاً آتش‌بس با تأخیر و تعلل مواجه خواهد شد، اما در نهایت، روند تحولات در اوکراین، به عقب باز نخواهد گشت. بدون کمک‌های مالی و نظامی آمریکا و اروپا، ارتش اوکراین توان مقابله با روسیه را ندارد. تعلیق کمک‌های مالی به اوکراین توسط آمریکا، تنها برای جلب اعتماد این کشور و همراه کردن آن با طرح صلح است و بعید به نظر می‌رسد آتش‌بس طولانی‌مدت باشد. آتش‌بس، مقدمه هرگونه مذاکره است و احتمالاً این آتش‌بس یک ماهه، در آینده نزدیک محقق خواهد شد.
