درآمد زایی تقریبا هیچ!
مسیر اشتباه سرخابی‌ها از ظرفیت عظیم فضای مجازی
تیم های استقلال و پرسپولیس با وجود سرمایه بزرگ هواداری نتوانسته اند در سالیان گذشته از طریق فضای مجازی درآمد زایی درستی داشته باشند.
به گزارش ایلنا، در دنیای امروز، یوتیوب به عنوان یک پلتفرم بی‌رقیب در اشتراک‌گذاری ویدیو، به بستری برای کسب درآمد و ایجاد برند تبدیل شده است. این موضوع بویژه در حوزه ورزش که همواره از مخاطبان پر و پا قرصی در فضای آنلاین برخوردار بوده، صدق می‌کند.
علاقه‌مندان به ورزش در سراسر جهان، به یوتیوب مراجعه می‌کنند تا هایلایت‌های مسابقات را تماشا کنند، به تحلیل‌های تخصصی گوش بسپارند، آموزش‌های ورزشی دریافت کنند و از مطالب متنوع دیگری بهره‌مند شوند. این موضوع باعث شده تا اکثر باشگاه‌های بزرگ دنیا نیز به صورت فعال در این بستر حضور داشته باشند.
در ایران، باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس نیز با درک این پتانسیل، حدود دو سه سال پیش اقدام به راه‌اندازی کانال‌های رسمی خود در یوتیوب کردند. این کانال‌ها عمدتاً به انتشار ویدیوهای تمرینات، خلاصه بازی‌ها و پخش زنده مسابقات می‌پردازند. با این حال، به نظر می‌رسد که در میان دغدغه‌هایی نظیر احقاق حق پخش تلویزیونی، این دو باشگاه از فرصت‌های دیگر درآمدزایی در یوتیوب غافل مانده‌اند و برنامه مدونی برای بهره‌برداری حداکثری از این پلتفرم ندارند.
ابتدا باید اذعان داشت که کسب درآمد از یوتیوب در ایران به دلیل تحریم‌ها با چالش‌هایی روبه‌رو است. اما این چالش‌ها، غیرقابل عبور نیستند. بویژه برای باشگاه‌هایی با وسعت و شهرت پرسپولیس که می‌توانند از ظرفیت‌های خارج از کشور برای تسهیل فرایند درآمدزایی استفاده کنند. دریافت «تیک رسمی» یوتیوب برای کانال پرسپولیس، گواهی بر این توانایی بالقوه است.
استقلال نیز از قابلیت‌های مشابهی برخوردار است. اما نکته کلیدی، حفظ و ارتقای توانایی تولید محتوای جذاب و مستمر است. متأسفانه، بخش‌های رسانه‌ای این دو باشگاه در این زمینه عملکرد مطلوبی نداشته‌اند و به نظر می‌رسد که مدیران رسانه‌ای آنها، فراتر از انتشار استوری در صفحات شخصی خود، توانایی دیگری برای بهره‌برداری از این فضا ندارند. وضعیت برای استقلال، وخیم‌تر از پرسپولیس هم به نظر می‌رسد.
در کمال تأسف، بی‌توجهی و غفلت استقلال و پرسپولیس از مدیریت حقوق کپی‌رایت محتوای خود، منجر به ظهور کانال‌های قارچ‌گونه‌ای شده است که به راحتی از محتوای اختصاصی این دو باشگاه استفاده کرده و از این طریق کسب درآمد می‌کنند. این در حالی است که باشگاه‌های اصلی، از این ظرفیت درآمدزایی محروم مانده‌اند.
برای درک بهتر ابعاد این فرصت از دست رفته، مقایسه‌ای بین میزان درآمد تولیدکنندگان محتوای ایرانی و چند باشگاه مهم دنیا در یوتیوب انجام می‌دهیم.
به عنوان مثال، یکی از مجریان سابق تلویزیون که در فضای مجازی به تولید پادکست‌های گفت‌وگومحور می‌پردازد، با فعالیت از داخل ایران، به درآمد ماهیانه‌ای بالغ بر 205.437.000 تومان دست یافته است. این در حالی است که درآمد ماهانه کانال‌های یوتیوب پرسپولیس (86.676.000 تومان) و استقلال (46.314.000 تومان) روی هم، تقریباً معادل نیمی از درآمد این مجری سابق است! البته باید به تفاوت فاحش در محتوای تولیدی این دو گروه توجه داشت، اما با در نظر گرفتن ایرانی بودن مخاطبان و استفاده گسترده از VPN برای دسترسی به یوتیوب، این مقایسه می‌تواند تا حدودی روشنگر باشد که می‌توان از داخل ایران هم به درآمدهای خوبی از یوتیوب رسید.
در مثالی دیگر، یک کانال قارچ‌گونه با نام جعلی «سرخابی» اقدام به انتشار محتوای اختصاصی باشگاه‌های پرسپولیس و استقلال کرده و از این طریق به درآمدی بالغ بر 42.966.000 تومان دست یافته است که تقریباً با درآمد خود باشگاه استقلال از یوتیوب برابری می‌کند!
با نگاهی به کشورهای همسایه، می‌توان به پتانسیل‌های بیشتر درآمدزایی از یوتیوب پی برد. به عنوان مثال، باشگاه الهلال عربستان به صورت ماهانه 204.600.000 تومان و باشگاه النصر 207.855.000 تومان از یوتیوب خود درآمد دارند. شاید این درآمد به واسطه حضور ستارگان بین‌المللی در این تیم‌ها، چندان دور از انتظار نباشد، اما نکته قابل توجه این است که باشگاه السد قطر با هوادارانی به اندازه یک‌چهارم پرسپولیس و استقلال، به صورت ماهانه 19.530.000 تومان از یوتیوب درآمد دارد.
از نظر تعداد هوادار در صفحه اینستاگرام، باشگاه پرسپولیس با 10 میلیون دنبال‌کننده، تقریباً با باشگاه آژاکس هلند (9 میلیون دنبال‌کننده) برابری می‌کند اما از نظر درآمد یوتیوب، این دو باشگاه فاصله‌ای نجومی دارند. آژاکس از یوتیوب خود 246.729.000 تومان درآمد دارد که تقریباً سه برابر درآمد پرسپولیس است. باشگاه پرسیجا جاکارتا نیز دقیقاً هم‌اندازه استقلال در اینستاگرام دنبال‌کننده دارد، اما از یوتیوب خود به صورت ماهانه 310.434.000 تومان درآمد دارد.
برای کسب درآمد موفق در یوتیوب، تولید محتوای مستمر و جذاب امری حیاتی است. متأسفانه، باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس در این زمینه عملکرد مطلوبی نداشته‌اند. از سوی دیگر، این باشگاه‌ها با غفلت از ثبت حق کپی‌رایت محتوای خود در یوتیوب، زمینه را برای سوء‌استفاده دیگران فراهم کرده‌اند.
درست است که درآمدهای فعلی این باشگاه‌ها از یوتیوب شاید در مقایسه با بودجه کلی آنها رقم بالایی نباشد، اما واقعیت این است که یوتیوب تنها یک نمونه کوچک از فرصت‌های درآمدزایی مناسبی است که در انتظار بهره‌برداری استقلال و پرسپولیس هستند.
این دو باشگاه باید با درک اهمیت این پلتفرم و سرمایه‌گذاری در تولید محتوای باکیفیت و مدیریت حقوق کپی‌رایت، از این گنج پنهان به نحو احسن استفاده کنند و از این طریق، منابع درآمدی جدیدی را برای خود ایجاد نمایند. غفلت از این موضوع، به منزله از دست دادن یک فرصت ارزشمند در دنیای دیجیتال امروز خواهد بود.
