کشف نشانه‌های دو عمل جراحی در جمجمه زن ماقبل تاریخ
باستان‌شناسان اسکلت زنی از عصر مس را بدست آوردند که چندین سوراخ که نتیجه جراحی‌های متعدد است، در جمجه او مشهود است.
به گزارش خبرنگار ایلنا به نقل از لایوساینس، دانشمندان در محل تدفین معروف به Camino del Molino متعلق به دوران عصر مس(۴۵۰۰ سال پیش) واقع در جنوب شرقی اسپانیا، پس از تجزیه و تحلیل بقایای اسکلت یک زن متوجه شدند که او هنگام مرگ بین ۳۵ تا ۴۵ سال سن داشته و یکی از ۱۳۴۸ نفری بود که در این محل یافت شده است. اما برخلاف سایر اسکلت‌ها، جمجمه او شواهدی از روش‌های جراحی را نشان می‌داد که شامل سوراخ کردن یا خراشیدن سوراخ‌هایی در جمجمه می‌شود.
معاینه بیشتر، دو سوراخ روی هم بین شقیقه و بالای گوش او را نشان داد. عرض یکی از این دهانه‌ها ۲.۱ اینچ و طول ۱.۲ اینچ (۵۳ در ۳۱ میلی متر) بود، در حالی که دهانه دوم کوچکتر بود و ۱.۳ در ۰.۴۷ اینچ (۳۲ در ۱۲ میلی متر) بود. محققان بر اساس چند عامل فکر نمی‌کنند که این سوراخ‌ها ناشی از ضربه و آسیب باشد. به عنوان مثال، هیچ شکستگی از برخورد شیء که موجب آسیب شود وجود نداشت و هر سوراخ حاوی لبه‌های کاملاً مشخص بود. آن‌ها به این نتیجه رسیدند که این سوراخ‌ها بقایای دو عمل جراحی جداگانه هستند که به‌عنوان شکلی از درمان پزشکی در نظر گرفته شده است.
سونیا دیازناوارو (محقق فوق دکتری در دپارتمان ماقبل تاریخ در دانشگاه وایادولید در اسپانیا) که به عنوان محقق ارشد در این تحقیقات حضور داشت، در این باره گفت: ما دو سوراخ متمایز را شناسایی کردیم که حاصل دو مداخله متفاوت بود. این سوراخ‌ها توسط کشیده شدن یک ابزار سنگی به طاق جمجمه بوجود آمده که به تدریج بزرگتر شده تا سوراخ مد نظر ایجاد شود. برای انجام این جراحی، فرد آسیب دیده باید توسط دیگران بی‌حرکت نگهداشته شود یا توسط ماده‌ای روانگردان بیهوش شده باشد.
به‌طور شگفت‌انگیزی، به نظر می‌رسد که این زن از هر دو عمل جان سالم به در برده چراکه نشان از بهبود استخوان جمجمه دیده می‌شود. محققان فکر می‌کنند که او چندین ماه پس از جراحی دوم نیز زنده مانده است.
