افشار سلیمانی در گفت‌وگو با ایلنا:
دیدار روحانی و آیت‌الله سیستانی رویدادی مهم و تاریخی خواهد بود/ هنوز گره‌هایی در روابط تهران و بغداد وجود دارد/ آمریکا، عراق را کلید مهار ایران می‌داند
یک دیپلمات پیشین تاکید کرد: نظر آمریکا بر این است که کلید مهار ایران در سوریه و منطقه در عراق قرار دارد و مهار ایران در عراق، موجب مهار ایران در سوریه و خاورمیانه می‌شود.
افشار سلیمانی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، با اشاره به سفر امروز حسن روحانی به بغداد گفت: سفر امروز حسن روحانی به بغداد، نخستین سفر ایشان به عراق در طول دوران شش ساله ریاست‌جمهوری‌شان است. این سفر در شرایطی انجام می‌شود که طی ماه‌های اخیر، مجموعه‌ای متضاد و مختلف از سفرها به عراق از سوی مقامات مختلف کشورهای متفاوت انجام شده که پرحاشیه‌ترین آنها، سفر ترامپ بود.
هنوز گره‌هایی در روابط ایران و عراق وجود دارد
وی ادامه داد: سفر رئیس‌جمهور به عراق از جهت خروج یا کاهش نیروهای نظامی امریکا از سوریه، تقویت حضور نظامی این کشور در عراق که عمدتا با تمرکز علیه ایران انجام شده و همچنین اعمال مجدد تحریم‌ها اهمیت پیدا می‌کند.
این کارشناس مسائل بین‌الملل به ابعاد دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی سفر روحانی به عراق اشاره کرد و اظهار داشت: در بعد دوجانبه، ایران در برقراری امنیت و دفع داعش در عراق، نقش کلیدی را ایفا کرده است و به همین خاطر، مقامات عراقی قدردان نقش‌آفرینی ایران هستند. عراق یکی از شرکای اقتصادی ایران است و طرفین در مجامع بین‌المللی همکاری‌های خوبی داشته‌اند اما هنوز گره‌هایی در روابط دو کشور وجود دارد که انتظار می‌رود در سفر روحانی به عراق درباره آنها، طرفین به توافقات و تفاهماتی دست یابند.
ایران هنوز خسارتی از عراق بابت جنگ دریافت نکرده است
سلیمانی یکی از مسائل میان تهران و بغداد را قطعنامه ۵۹۸ برشمرد و تصریح کرد: قطعنامه ۵۹۸ با گذشت حدود ۳۰ سال از صدور و پایان جنگ و همچنین ۱۶ سال از سقوط صدام هنوز اجرایی نشده و ایران نتوانسته خسارت خود را از عراق به عنوان متجاوز بگیرد در حالی که طی سال‌های گذشته کویت حدود ۴۷ میلیارد دلار از عراق خسارت دریافت کرده است اما ایران هنوز پولی به ایران پرداخت نشده و بحثی هم در این باره انجام نشده است.
وی چالش دیگر در مناسبات ایران و عراق را اجرای کامل قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر دانست و خاطرنشان کرد: برخی از مفاد قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر عملیاتی نشده است که احتمالا در سفر رئیس‌جمهور به عراق، در این باره بحث‌هایی انجام می‌شود. بهرحال لایروبی در شط العرب و تعیین خط تالوک و... ضروری است و آن گونه که اعلام شده، یکی از محورهای مهم این سفر، رایزنی در این باره است.
عراق می‌تواند تسهیلاتی برای صدور ویزا به ایران ارائه دهد
این دیپلمات پیشین ایران با اشاره به موضوع برقراری ویزا میان ایران و عراق ابراز داشت: سالانه بیش از شش میلیون نفر از مردم دو کشور در حال رفت و آمد به ایران و عراق هستند که بخش عمده‌ای از آنها ایرانی هستند. عراق تاکنون بحث لغو ویزا را نپذیرفته است که بیشتر به خاطر جنبه‌های زیرساختی، شرایط داخلی و امنیتی عراق بوده است، هرچند که درامدی که از این طریق کسب می‌شود نیز از چشم مسئولان عراقی دور نبوده است.
سلیمانی ادامه داد: مسئله لغو ویزا یک اصل حاکمیتی است و نمی‌شود کشوری را مجبور به لغو ویزا کرد ولی عراق می‌تواند تسهیلاتی را در این باره به شهروندان ایرانی ارائه کند؛ مانند کاهش نرخ صدور ویزا، صدور ویزای فرودگاهی یا صدور ویزا در مرزها.
مقامات عراقی تاکید کرده‌اند که عراق به مجموعه و پایگاه فشار علیه ایران نخواهد پیوست
وی یکی از موضوعات مهم سفر رئیس‌جمهور به عراق را مسئله تحریم‌ها علیه ایران برشمرد و بیان کرد: عراق طی ماه‌های اخیر که ایالات متحده مجددا تحریم‌های خود را اعمال کرده است، تلاش داشته ضمن حفظ روابط خود با امریکا، استقلال سیاسی و اقتصادی خود را حفظ و ایران را از خود ناخرسند نکند.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی با اشاره به اظهارات برهم صالح و عادل عبدالمهدی، رئیس‌جمهور و نخست‌عراق درباره ایران یادآور شد: طی ماه‌های اخیر به ویژه با نزدیک شدن به ایام سفر روحانی به بغداد، مقامات عراقی تاکید کرده‌اند که عراق به مجموعه و پایگاه فشار علیه ایران نخواهد پیوست و در کنار دولت و ملت ایران قرار می‌گیرد. بهرحال ایران، یکی از مهمترین همسایگان عراق بوده و ملت‌های دو کشور دارای اشتراکات دینی، فرهنگی، تاریخی، زبانی و... بسیاری با یکدیگر بوده و دولت ایران نیز نقش مهمی در دوران ایفا کرده است.
تمرکز امریکا در عراق به خاطر ایران است
سلیمانی درباره اهمیت منطقه‌ای سفر روحانی به بغداد نیز عنوان کرد: حدر الی که امریکایی‌ها می‌خواهند از سوریه خروج نظامی داشته باشند و حضورشان در افغانستان را هم کاهش داده‌اند، ایالات متحده همچنان در عراق حضور نظامی داشته و درصدد است که این حضور نظامی را افزایش دهد. ترامپ به این مسئله تاکید کرده و دلیل آن را تمرکز بر ایران در عراق اعلام کرد که البته با واکنش منفی مقامات عراقی روبه‌رو شد.
وی افزود: واشنگتن به این جمع‌بندی رسیده است که با باقی ماندن در عراق و جلوگیری از کاهش نفوذش در این کشور، دولت مرکزی بغداد را تحت تاثیر قرار دهد و مانع از نفوذ ایران در عراق و در ادامه سوریه و منطقه شود. در واقع، نظر امریکا بر این است که کلید مهار ایران در سوریه و منطقه در عراق قرار دارد و مهار ایران در عراق، موجب مهار ایران در سوریه و خاورمیانه می‌شود.
معلوم نیست که بغداد تا چه زمانی می‌تواند در مقابل فشارهای واشنگتن ایستادگی کند
این دیپلمات پیشین با اشاره به اظهارات سفیر جدید امریکا در عراق نسبت به ایران گفت: سفیر پیشنهادی آمریکا در عراق مدعی شد که دنبال قطع روابط تهران و بغداد نیستم. عزم ما برای اینکه عراق را یکی از ستون‌های ثبات در خاورمیانه ببینیم، با برنامه‌های ایران در این کشور تفاوت دارد. ایران به دنبال بهره گرفتن از تفرقه‌ها، تضعیف نهادهای دولتی و ترویج افراط‌گرایی است. می‌دانم که گفتن صریح این حقایق ممکن است برخی از سران عراق را عصبانی کند. آنها خودشان هم خوب می‌دانند که صحبت کردن در دفاع از استقلال عراق، هزینه دارد. می‌خواهم عراقی‌ها این را بدانند که ما به دنبال قطع رابطه آنها با ایران نیستیم؛ آنها با این کشور مرز، تاریخ و فرهنگ مشترک دارند.
سلیمانی اضافه کرد: با وجود فشارهای مقامات امریکایی به عراق، تاکنون عراق تلاش داشته ضمن حفظ روابط خود با ایران و امریکا، نقش بی‌طرفی را ایفا کند ولی معلوم نیست که بغداد تا چه زمانی می‌تواند در مقابل فشارهای واشنگتن ایستادگی کند.
وی به دیدار حسن روحانی و آیت‌الله سیستانی طی روزهای آینده نیز اشاره کرد و اظهار داشت: این نخستین دیدار آیت‌الله سیستانی با رئیس‌جمهور ایران طی دهه‌های اخیر است. قبلا نیز احمدی‌نژاد به عراق و نجف رفته و تلاش کرده بود با ایشان دیدار کند ولی آیت‌الله سیستانی وی را به حضور نپذیرفته بود. پذیرش حضور روحانی از سوی ایشان اتفاق مهم و تاریخی می‌تواند باشد.
