استاد علوم سیاسی دانشگاه کانزاس در گفتوگو با ایلنا:
ترامپ شبیه احمدی‌نژاد است/ ایران نقش خود را در مبارزه با داعش به خوبی ایفا کرد/ مذاکره با طالبان یک قدم بزرگ برای تهران بود/ مسئولان ایران از تاخیر در اجرایی شدن اس‌پی‌وی خشمگین نشوند
استاد علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه کانزاس نظرات خود را درباره برجام، اس‌پی‌وی و روابط ایران و آمریکا مطرح کرد و گفت: ترامپ یک پوپولیست است. خوب است که وی را با محمود احمدی‌نژاد مقایسه کنید. رفتار آنها خیلی به هم شبیه است. در زمان انتخابات ترامپ بسیاری از وعده‌ها را به طرفدارانش می‌داد ، او اصلا نمی‌دانست توافق هسته‌ای خوب و یا بد است.
اف. مایکل وودریچ، استاد روابط بین‌الملل و علوم سیاسی دانشگاه کانزاس آمریکا است. وی سال‌ها به بحث و بررسی در حوزه مسائل سیاسی و بحران‌های خاورمیانه پرداخته است.
در ذیل متن کامل گفت‌وگوی ایلنا با این استاد علوم سیاسی دانشگاه کانزاس را می‌خوانید:
برجام قرارداد معقولی بود/ همه باید به یک توافق پایبند باشند
**ارزیابی شما از توافق هسته‌ای موسوم به برجام چیست؟
به نظر می‌رسد همه کشورها با دولت اوباما هم‌رای و هم نظر بودند و معتقد بودند که این قرارداد یک توافق معقول است. امتیازات دو طرف معاهده را پوشش می‌داد. به خصوص برای آرام کردن اختلافات ایران و آمریکا بسیار کارآمد بود. اما این قرارداد بیشتر روی مسئله هسته‌ای تاکید داشت بنابراین تنها در این موضوع موثر بود.
در هر صورت وقتی قراردادی بین چند طرف منعقد می‌شود، باید طرفین برای حفظ این توافق بکوشند اما متاسفانه ترامپ تصمیم گرفت یکجانبه این قرارداد را لغو کند.
ترامپ یک پوپولیست است
رفتار ترامپ را باید با احمدی‌نژاد مقایسه کنیم
**در حالیکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید کرده است چرا ترامپ به صورت یکجانبه از این قرارداد خارج شد و این قرارداد را بدترین توافق نامید؟
ترامپ یک پوپولیست است. خوب است که وی را با محمود احمدی‌نژاد مقایسه کنید. رفتار آنها خیلی به هم شبیه است. در زمان انتخابات ترامپ بسیاری از وعده‌ها را به طرفدارانش می‌داد او اصلا نمی‌دانست توافق هسته‌ای خوب و یا بد است. اما این را می‌دانست که باید اوباما را یک رییس‌جمهور فاقد اراده نشان دهد.
او طرفدارانش را از خطر جهانی ترساند. از سوی دیگر جمهوری‌خواهان نمی‌خواستند این قرارداد یک پیروزی برای دموکرات‌ها به حساب بیاید. بنابراین تلاش کردند تا این قرارداد را یک توافق ضعیف نشان دهند. من فکر می‌کنم هر کاندیدای ریاست‌جمهوی دیگری بود مخالف ترامپ عمل می‌کرد. حتی هر جمهوری‌خواه دیگری هم بود رویه‌اش با ترامپ متفاوت بود و توافق با ایران را حفظ می‌کرد اما او فقط فکر می‌کرد باید روی موضع خودش باشد و با وجود تمام دلایلی که برای خوب بودن این قرارداد عنوان می‌شد، نادیده گرفت، چون ترامپ از روز اول با این توافق مخالف بود پس روی مخالفتش ایستاد.
حل مسائل و بحران‌های جهانی نیازمند همکاری ایران و آمریکا است
باید سعی می‌کردیم رابطه مثبت و منطقی با ایران برقرار کنیم
**در حالی که کاخ سفید بارها ایرانیان را به نقض حقوق بشر متهم کرده است، اما خودشان با وضع تحریم‌ها مستقیما زندگی مردم عادی را نشانه گرفتند ارزیابی شما از این رفتار دوگانه چیست؟
تصور مردم ایران از دولت مانند گذشته نیست! و به آن انتقاد دارند، ادعای کاخ سفید هم بر این اساس است! اما من فکر می‌کنم که بهتر بود توافق‌مان با ایران را حفظ می‌کردیم و سعی می‌کردیم رابطه مثبت و منطقی با ایران برقرار کنیم و مشکلات و تهدیدات امنیتی را به حداقل برسانیم.
این مسیر دشوار است ولی قبل از دولت ترامپ پیشرفت‌های زیادی در حال به دست آمدن بود. من معتقدم مسائل و نگرانی‌های مشترکی بین دو کشور وجود دارد مثلا داعش.
اگر ایران و آمریکا باهم متحد شوند می‌توانیم مسائلی مانند داعش را به راحتی حل کنیم. با وجود اشتباهاتی که در گذشته وجود داشته ولی امیدوارم این مشکل به زودی حل شود.
معتقدم تحریم‌ها نباید روی مردم عادی متمرکز شود. از سویی ایران هم باید روابط نظامی خود با دیگران را عادی کند، متاسفانه مردم عادی در این شرایط بیش از هر کسی لطمه می‌بینند. من می‌توانم نگرانی شما را در این شرایط کاملا درک کنم و کاملا از این موضوع متاسف هستم.
ایران نقش خود را در مبارزه با داعش به خوبی ایفا کرده است
**نقش ایران در مبارزه با داعش را چگونه می‌‌بینید؟
این موضوع همان‌طور که در بالا اشاره کردم نیاز به همکاری و تعامل ایران و آمریکا دارد، ایران نقش خود را در مبارزه با داعش به خوبی ایفا کرده است اما مشکلی که وجود دارد این است که طرفین به هم اعتماد ندارند و این موضوع خیلی بد است.
تا زمانی که ترامپ رییس‌جمهور است ایران با چالش‌هایی رو‌به‌رو خواهد شد
**تلاش اروپا برای حفظ تجارت با ایران را چقدر موفق پیش‌بینی می‌کنید؟
در واقع در این باره نگران تاثیر ترامپ بر رفتار سایر کشورها هستم، معمولا اکثر سیاستمداران در رفتار خود قابل پیش‌بینی هستند اما ترامپ کاملا برعکس است و اصلا قابل پیش‌بینی نیست.
فکر می‌کنم تا زمانی که ترامپ رییس‌جمهور است ایران با چالش‌هایی رو‌به‌رو خواهد شد. مگر اینکه ایران همانند رهبر کره شمالی موافقت کند با ترامپ دیدار کند. به یاد داشته باشیم که ترامپ از رییس‌جمهور کره شمالی به عنوان مرد موشکی یاد کرده بود.
ایران دارای فرهنگ و تمدن باشکوهی است
تهران می‌تواند به لحاظ ویژگی‌های جغرافیایی روابط باز و گسترده‌ای داشته باشد
**تحریم‌ها چقدر می‌تواند ایران را به سمت شرق هدایت کند؟
من در این مورد اینگونه فکر نمی‌کنم که ایران شرق را جایگزین غرب کند. فکر می‌کنم تا دوره ترامپ تمام شود ایران مجبور باشد به ادامه فعالیت تجاری با شرق بپردازد اما ایران همیشه تمدن خودش را دارد، هزار سال فرهنگ و تمدن تعلق به ایران است حتی بر اساس ویژگی‌های جغرافیایی ایران می‌تواند روابط باز و گسترده‌ای داشته باشد.
ایران می‌تواند با غرب موارد زیادی به اشتراک بگذارد و به تمدن غربی هم کمک کند، این موضوع در مورد شرق هم صادق است.
مذاکره با طالبان یک قدم بزرگ برای ایران است
**نظر شما در مورد مذاکرات ایران و طالبان چیست؟
این مذاکرات یک قدم بزرگ برای ایران است، امیدوارم آنها این شجاعت را داشته باشند تا با قدرت‌های دیگری که با آنها روابط خصمانه دارند، هم وارد مذاکره شوند.
تهران می‌تواند نقش مهمی در ایجاد صلح در افغانستان داشته باشد
**نقش ایران را برای ایجاد صلح در افغانستان چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ایران می‌تواند نقش مهمی در این موضوع داشته باشد اما باید احزاب مختلف در افغانستان هم به این موضوع تمایل داشته باشند که در حال حاضر من در این مورد مطمئن نیستم.
ترامپ تصویر منفی از آمریکا در سطح بین الملل ایجاد کرد
نگرش‌های مردم آمریکا تحت تاثیر وضعیت اقتصادی‌شان شکل می‌گیرد
همه چیز بستگی به رقبای انتخاباتی ترامپ دارد
**آینده سیاسی فردی مثل ترامپ را چگونه می‌دانید؟
اگر منظور شما پیروزی ترامپ در انتخابات بعدی است. باید بگویم این موضوع به مسائل مختلفی بستگی دارد؛ اقتصاد در این موضوع بسیار مهم است. دیدگاه مردم آمریکا و نگرش‌های آنها تحت تاثیر وضعیت اقتصادی آنها شکل می‌گیرد.
ترامپ اقتصاد مطلوبی را از اوباما به ارث برده است. اما خیلی از آمریکایی‌ها او را دوست ندارند و معتقدند ترامپ با اقدامات خود آمریکا را در سطح بین‌المللی به عنوان کشوری که قابل اعتماد نیست، نشان داده است.
در انتخابات آینده همه چیز بستگی به رقبای ترامپ دارد، آنها تلاش گسترده‌ای را از همین حالا شروع کرده‌اند این در حالی است که ترامپ از سوی مطبوعات هم مورد حمایت نیست.
مسئولان ایران از تاخیر در اجرایی شدن اس‌پی‌وی خشمگین نشوند
دلیل اجرایی نشدن اس‌پی‌وی را چه می‌دانید؟
متاسفانه با وجود اینکه مسئولان ایران تعهد خود را به توافق بین‌المللی برجام نشان داده‌اند اما وعده‌هایی که به آنها داده شده است با سرعت جلو نمی‌رود. من می‌گویم بهترین کاری که ایران می‌تواند انجام دهد این است که خشمگین نشود و خشم خود را کنترل کند.
اگر حکومت ایران با عصبانیت و عجله واکنش نشان ندهد و مسئولانه و آرام حرکت کند کشورهای زیادی مجبور می‌شوند با ایران کار کنند.
پمپئو بی‌تجربه است
اظهارات وزیر خارجه آمریکا همه مردم آمریکا و جهان را نگران کرده است
**مایک پمپئو کشورهای جهان را علیه ایران تحریک می‌کند و نشستی ضدایران را ترتیب داده است، تحلیل شما از این رفتار چیست؟
بسیاری از مردم آمریکا و جهان در مورد اظهارات پمپئو نگران هستند. این اظهارات عمیقا من را هم نگران کرده است. شما باید بدانید که پمپئو تجربه‌ای برای وزیر امور خارجه بودن ندارد. او فقط یک سیاستمدار کانزاسی است.
امیدوارم آمریکا و ایران هیچ‌یک نخواهند دیگری را دیوانه کنند
**در نهایت با توجه به اظهارات اخیر جان بولتون درگیری نظامی بین ایران و آمریکا را محتمل می‌دانید؟
نه ایران و نه آمریکا از جنگ باهم سود نخواهند برد. اما هر دو طرف دوست دارند که با گفتن حرف‌های تحریک‌آمیز یکدیگر را عصبانی کنند. اما من آرزو دارم هیچ کدام نخواهند دیگری را دیوانه کنند.
خیلی سخت است جنگ را برای این موضوع پیش‌بینی کرد؛ چراکه هیچ منفعتی برای هیچ کدام از طرفین نخواهند داشت.
گفتوگو از نیلوفر ادیب‌نیا
