وحدت و انسجام جامعه ترک برداشته است/حقوق نمایندگان و وزرا در ابتدای انقلاب با کارمندان معمولی تفاوت چندانی نداشت / امام در بسیاری از تصمیمات ما را به نخست وزیر ارجاع می‌داد

سید کاظم اکرمی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایلنا، در پاسخ به این سوال که چه مولفه‌ای در سال‌های نخست، انقلاب کشور را از بحران‌های آن زمان عبور داد و آیا این مولفه‌ها قابلیت اعمال در برهه کنونی را نیز دارند یا خیر، گفت:  آنچه در گذشته مشکل جامعه ما را حل می ‌کرد در یک جمله، وحدت و انسجام ملی بود. این وحدت و انسجام ملی نیز حاصل چند نکته است که می‌خواهم به برخی اشاره کنم.

احساس همانندی ملت با مسئولان باعث می‌شد مردم خودشان را جدا از دولت ندانند

وی ادامه داد: مهمترین مولفه و نکته قطعا احساس همانندی مردم با مسئولان و مدیران بود. درب استانداری‌ها و فرمانداری‌ها همواره به روی مردم باز بود و مردم راحت می‌توانستند وارد این نهادها شده و مشکلاتشان را مطرح کنند. در وزارت‌خانه‌ها هم به همین شکل بود؛ البته من کلی می‌گویم شاید وزارت خانه‌ای هم بود که این چنین نبود اما غالبا به همین شکل بودند. در وزارت آموزش و پرورش هم که بنده بودم، درب وزارت‌خانه به روی عموم مردم باز بود. دو هفته یکبار ۳۰ تا ۴۰ نفر از اقشار مختلف با مسئولین وزارتخانه جلسه داشتند و مشکلات و دغدغه‌هایشان را مطرح می‌کردند. این همانندی و بیان مشکلات باعث می‌شد مردم خودشان را جدای از دولت ندانند.

وزیر آموزش و پرورش کابینه میرحسین موسوی گفت: نکته دیگر نیز اینکه در دور اول و دوم مجلس، وکلایی که از سوی مردم انتخاب شدند غالبا افراد مبارز قبل از انقلاب بودند به همین جهت آنها برای انتخاب به عنوان نماینده، پولی هزینه نکردند بلکه سابقه و شخصیت آنها باعث شد از طرف مردم انتخاب شوند.

در مجلس اول یکی از نمایندگان برای انجام وظایف نمایندگی فرش خانه‌اش را فروخت

وی افزود: به یاد دارم در مجلس اول که بنده هم در انتخابات میان دوره‌ای وارد قوه مقننه شدم یکی از نمایندگان که از رجال سیاسی و مبارزان پیش از انقلاب بود برای انجام وظایف نمایندگی فرش خانه خود را فروخت؛ چرا که از لحاظ حقوق هم نمایندگان و هم وزرا با کارمندان معمولی تفاوت چندانی نداشتند. در وزارت آموزش و پرورش به یاد دارم که حقوق معاونین وزارت خانه تنها سه برابر کارمندان بود. کارمند هم البته احساس می‌کرد این میزان حق معاون است. امروز نمی‌دانم اگر معلمی یک تا دو ملیون تومان می‌گیرد حقوق وزیر چقدر است.

اکرمی گفت: در همین دولت اخیر چند وزیر در آغاز گفتند ما چندین میلیارد سرمایه داریم، فردا نپرسید اینها از کجا آمد. درست است که آنها خواستند صداقت داشته باشند اما از آن طرف هم در همان ابتدا مردم حجم بالای تفاوت خود را با وزیر متوجه می‌شوند. این جدایی‌ها است که آن وحدت و انسجام ملی سال‌های نخست را روز به روز کمتر کرده است.

امام در بسیاری از تصمیمات می‌گفتند به دولت مراجعه کنید

نماینده دور اول مجلس شورای اسلامی ادامه داد: این را هم گفتم که نمایندگان در دور اول و دوم یا به هیچ عنوان و یا خیلی کم برای نماینده شدن هزینه کردند اما الان به جز تهران و شهرهای بزرگ که هزینه‌های نمایندگی مشخص است در شهرهای کوچک برخی کاندیداها حتی به ازای هر رای پول می‌دهند. من موردی را دیدم که فردی از نماینده کمکی خواسته اما او پاسخ داده که شما همان زمان هزینه رایی که به من دادی را نقدی دریافت کردی. همین مسائل است که شکاف بین نماینده و مردم را نشان می‌دهد. در ضمن نماینده‌ای که برای ورود به مجلس هزینه بالا انجام می‌دهد می‌خواهد در مجلس این هزینه را تامین کند.

عضو مجلس خبرگان قانون اساسی افزود: همچنین در آن زمان دولت اختیار تام داشت و تصمیم‌گیر نهایی بود. من گاهی برای اخذ اجازه برخی تصمیمات پیش حضرت امام (ره) می‌رفتم و ایشان هربار می‌گفتند به دولت مراجعه کنید و از نخست وزیر اجازه بگیرید. اکنون در برابر آن دولتی که اختیار تام داشت شاهد حجم بالایی از نهادهای موازی هستیم.

وی افزود:  تا روزی که امام در قید حیات بودند هم برخی نهادها از دخالت در سیاست نهی شدند و البته خودشان هم نمی‌خواستند در کار دولت دخالت کنند؛ امروز سیاست خارجی ما چند سر دارد. متاسفانه نهاد‌های موازی با دیدگاه‌ها و نظرات متفاوت از جمله مواردی هستند که در مواردی موجب به هم ریختن وحدت و انسجام ملی می‌شوند.

این فعال سیاسی گفت: بحث بعدی موضوع فساد در دستگاه‌های دولتی است. آن زمان فسادی وجود نداشت یا من در یادم نیست که در روزنامه یا رسانه‌ای جمعی سخن از فساد دستگاه‌های دولتی وجود داشته باشد. در این دوره همچنین نحوه برخورد اقتصادی دولت با مردم به نحوی بود که آنها احساس می‌کردند همه درآمد نفت و درآمدهای دیگر صرف خود کشور می‌شود؛ الان مردم در فضای مجازی خیلی خبرها را می‌خوانند که مدعی مصرف پول‌های نفت در خارج از کشور هستند. من صحت و سقم این اخبار را نمی‌دانم اما مردم این خبرها را می‌بینند.  الحمدالله من شرایطی دارم که مردم را از نزدیک می‌بینم و با آنها سرو کار دارم گاهی به مسجد می‌روم و برخی فکر می‌کنند من هنوز سمتی دارم و برای بیان مشکلاتشان مراجعه می‌کنند.

امروز وحدت و انسجام جامعه ترک برداشته است

وی ادامه داد: در آن روزگار که جنگ بود دولت با کوپنی که در اختیار همه قرار می‌داد مردم یک احساس همانندی داشتند و با دولت همراهی می‌کردند چرا که دولت را همراه و همدرد احساس می‌کردند. دیدید در جنگ چه همراهی‌هایی صورت گرفت. از جان و مال خود گذشتند و اگر نبود این هماهنگی و وحدت و انسجام ملی جنگ پیش نمی‌رفت. ما می‌دانستیم که در جنگ همه کشورها پشت سر صدام بودند. البته با همه حمایت‌هایی که از عراق می‌شد اما تحریم‌ها به این شکل نبود و ما می‌توانستیم نفت را به کشورهای دیگر مثل هند و چین به راحتی نفت بفروشیم.   

اکرمی گفت: به هر صورت باید دستگاهی مسئولیت داشته باشد تا عوامل وحدت و انسجام را در چند سال اول انقلاب و عوامل تضعیف‌کننده این وحدت در سال‌های اخیر را بررسی کرده و کار پژوهشی انجام دهد. الان برای مردم کار مسئولین محسوس نیست و می‌گویند ما تغییر در وضع زندگی‌مان نمی‌بینیم. امروز وحدت و انسجام جامعه ترک برداشته و دچار شکاف‌های بزرگ شده است. اگر مسئولان کشور این گسل‌ها را با نظر جامعه شناسان ملی و دلسوز بررسی و حل نکنند بیشتر دهن باز می‌کند و برای ما دردسر عجیبی ایجاد می‌کند.