پاک‌آیین در گفت‌وگو با ایلنا:
در جهانی که آمریکا وجود دارد، کشورهای مختلف روز به روز در حال متحد شدن هستند
دیپلمات بازنشسته کشورمان گفت: در جهانی که آمریکا وجود دارد، کشورهای مختلف روز به روز در حال متحد شدن هستند تا بتوانند از منافع ملی و حاکمیت خود دفاع کنند. امروز هر کشوری، حتی اگر از نظر وسعت و جمعیت کوچک باشد، منافع ملی‌اش برایش اصالت دارد و هر کشوری که این منافع را تهدید کند، به طور طبیعی با واکنش و عکس‌العمل این کشورها مواجه خواهد شد. به عنوان مثال، حتی پاناما با ابعاد کوچک خود در آمریکای لاتین، امروز در مقابل آمریکا موضع‌گیری می‌کند. به اعتقاد من، راه جایگزین این است که ما اتحادی را بین کشورهای مختلف که علاقمند به حفظ استقلال و حاکمیت ملی خود هستند، شکل دهیم. این کشورها می‌توانند در قالب چندجانبه‌گرایی، در برابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا متحد شوند.
محسن پاک آیین سفیر سابق ایران در آذربایجان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در رابطه با سفر سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه به ایران و پیامی که این گفت‌وگوها و رایزنی دوجانبه می‌تواند داشته باشد، گفت: مباحث زیادی در حوزه‌های دوجانبه، چندجانبه و بین‌المللی بین ایران و روسیه وجود دارد و این اقتضا می‌کند که وزرای خارجه دو کشور هر چند وقت یکبار با یکدیگر دیدار داشته باشند. به نظر من، سفر آقای لاوروف در این مقطع، به ویژه پس از دیداری که در رابطه با اوکراین در ریاض داشتند، ممکن است به این دلیل باشد که روسیه قصد دارد دوست نزدیک خود، یعنی ایران، را در جریان این مذاکرات قرار دهد و اطلاعات مستقیم را در اختیار ایران قرار دهد. تا جایی که بنده اطلاع دارم، اجلاس ریاض در رابطه با اوکراین برای آمریکایی‌ها دستاورد مهمی نداشته است و روس‌ها بیشتر بر حل مباحث دوجانبه با آمریکا متمرکز شده‌اند. موضوع اوکراین به عنوان یکی از موضوعات درونی مباحث دو جانبه در یک حد معمولی مطرح بوده است.
مواضع اخیراً ترامپ علیه کشورهای مختلف جهان، موجب بی‌اعتمادی نسبت به آمریکا شده است
وی ادامه داد: ممکن است آقای لاوروف در این سفر گزارشی از این جلسه به طرف ایرانی ارائه کرده باشد. در عین حال، مواضعی که اخیراً ترامپ علیه کشورهای مختلف جهان، از جمله چین و روسیه، و همچنین همسایگان آمریکا و اتحادیه اروپا اتخاذ کرده، موجب بی‌اعتمادی نسبت به آمریکا شده است. تمایل ایران و روسیه برای تقویت جبهه چندجانبه‌گرایی، به ویژه اینکه هر دو عضو بریکس هستند، می‌تواند از مسائلی باشد که آقای لاوروف در سفرش به ایران به دنبال آن است. بحث سیاست آمریکا در رابطه با کوچاندن مردم غزه و فشارهایی که علیه فلسطین وجود دارد، از محورهایی است که می‌تواند بین وزرای امور خارجه ایران و روسیه مطرح شود.
سیاست‌های ترامپ که به طور مستقیم و غیرمستقیم علیه همه کشورهای جهان اعمال شده، فرصتی است که بتوانیم جبهه چندجانبه‌گرایی را تقویت کنیم
این دیپلمات با سابقه در خصوص دلیل تاکید لاوروف بر همکاری‌های ایران، چین و روسیه، تصریح کرد: روابط ایران، چین و روسیه و تلاش برای تأمین منافع خود در منطقه اوراسیا علیه هیچ کشور دیگری در جهان نیست، اما در عین حال جبهه چندجانبه‌گرایان را در جهان تقویت می‌کند. به طور طبیعی، تقویت این جبهه مخالف سیاست‌های فعلی آمریکا و ترامپ است که به دنبال تک قطبی است و همچنین در مخالفت با کسانی است که در تلاش برای تقویت هژمونی آمریکا هستند. همان‌طور که عرض کردم، ما ایران، چین و روسیه به همراه دیگر اعضای اوراسیا در واقع پرچم‌دار تلاش برای ایجاد یک نظم نوین در جهان با محوریت چندجانبه‌گرایی هستیم. بنابراین، روسیه و ایران باید در این حلقه قرار گیرند و کشورهای دیگر را جذب کنند. به اعتقاد من، سیاست‌های ترامپ که به طور مستقیم و غیرمستقیم علیه همه کشورهای جهان اعمال شده، فرصتی است که ما بتوانیم جبهه چندجانبه‌گرایی را تقویت کنیم. این صحبت آقای لاوروف در رابطه با این موضوع که ایران و چین می‌توانند نقشی ایفا کنند، یک نگاه واقع‌گرایانه است و می‌تواند مسیر همکاری‌های آینده ایران و روسیه را مشخص کند.
در جهانی که آمریکا وجود دارد، کشورهای مختلف روز به روز در حال متحد شدن هستند
پاک‌آیین با اشاره به سخنان اخیر وزیر امور خارجه مبنی بر اینکه مذاکره غیر مستقیم با وجود فشارهای حداکثری غیر ممکن است و در مورد مسیرهای جایگزین مذاکره با آمریکا، عنوان کرد: بهترین راه جایگزین تقویت روابط با سایر کشورها است. در جهانی که آمریکا وجود دارد، کشورهای مختلف روز به روز در حال متحد شدن هستند تا بتوانند از منافع ملی و حاکمیت خود دفاع کنند. امروز هر کشوری، حتی اگر از نظر وسعت و جمعیت کوچک باشد، منافع ملی‌اش برایش اصالت دارد و هر کشوری که این منافع را تهدید کند، به طور طبیعی با واکنش و عکس‌العمل این کشورها مواجه خواهد شد. به عنوان مثال، حتی پاناما با ابعاد کوچک خود در آمریکای لاتین، امروز در مقابل آمریکا موضع‌گیری می‌کند. به اعتقاد من، راه جایگزین این است که ما اتحادی را بین کشورهای مختلف که علاقمند به حفظ استقلال و حاکمیت ملی خود هستند، شکل دهیم. این کشورها می‌توانند در قالب چندجانبه‌گرایی، در برابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا متحد شوند. آمریکا بر این باور است که باید ملت برتر باشد و با ناسیونالیسم تهاجمی، ادعای خود را بر سایر کشورها تحمیل کند. ما باید این ادعاهای آمریکایی‌ها را خنثی کنیم. راه تعامل سازنده با همه کشورهای جهان به جز آمریکا باز است و این می‌تواند جایگزین مذاکره با آمریکا باشد.
تبادل نظر بین ایران و روسیه در خصوص آینده سوریه بسیار مهم است
وی در خصوص اظهارات اخیر لاوروف درباره همکاری‌های ایران و روسیه در مسائل افغانستان و سوریه، اظهار کرد: در افغانستان، مهم‌ترین موضع مشترک ایران و روسیه این است که باید یک دولت فراگیر در این کشور ایجاد شود که مورد حمایت همه مردم و جناح‌ها باشد. با توجه به این موضعی که ما داریم ، می‌توانیم با سایر کشورهایی که منافع مشترکی در افغانستان دارند، از جمله چین و کشورهای آسیای مرکزی، ازبکستان و تاجیکستان همکاری کنیم تا افغانستان به یک کشور با ثبات برای منطقه تبدیل شود. در رابطه با سوریه نیز، تبادل نظر بین ایران و روسیه در خصوص آینده این کشور بسیار مهم است. باید دولتی در سوریه حاکم باشد که مورد تایید مردم باشد و مردم آن را انتخاب کنند و همچنین مخالف اشغال سرزمینی باشد. این‌ها از مشترکاتی است که بین ایران و روسیه وجود دارد و می‌توانیم بر اساس آن مذاکره کنیم.
