هدف ترامپ از تحریک زلنسکی، ضربه زدن به اروپا بود/چالش قاره سبز برای ادامه حمایت از اوکراین

علی بیگدلی، تحلیلگر مسائل آمریکا با اشاره به مشاجره ترامپ و زلنسکی در کاخ سفید در گفت‌وگو با ایلنا اظهار داشت: نشست و اتفاقاتی که در کاخ سفید با محوریت دونالد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی رخ داد، عملاً یک اقدام برنامه‌ریزی شده از سوی تیم ترامپ به حساب می‌آید؛ چرا که این سفر از قبل هماهنگ شده بود و قرار بر امضای توافق واگذاری معادن اوکراین به ایالات متحده بود که می‌توانست تا حد زیادی به نفع واشنگتن رقم بخورد. ترامپ بر این اعتقاد است که اتحادیه اروپا و اوکراین توانایی خاتمه دادن به جنگ در این کشور که یک سوی آن اوکراین و سوی دیگر روسیه است را ندارند و بر همین اساس او به دنبال آن است که بگوید برای خاتمه جنگ اوکراین هر اقدامی را انجام خواهد داد. اظهاراتی که میان ترامپ و زلنسکی رد و بدل شد و اساساً رفتار رئیس جمهوری آمریکا دنیا را با شوک مواجه کرد و ما شاهد یک اقدام تحقیرآمیز و رادیکال از سوی ترامپ و علیه زلنسکی بودیم. بسیاری بر این عقیده هستند که در نهایت روابط زلنسکی و ترامپ ترمیم و احیا می‌شود اما باید توجه داشته باشیم که او به نوعی سعی می‌کند تا اتحادیه اروپا را با چالش‌های گوناگون روبه‌رو کند و باید بپذیریم که اتحادیه اروپا نمی‌تواند جدای از ایالات متحده گام بردارد. 

وی ادامه داد: نگاه ترامپ به پرونده اوکراین دقیقاً به صورتی است که می‌تواند موجب آزار اتحادیه اروپا شود. او اساساً یک راهبرد جدایی از اتحادیه اروپا را در دستور کار خود قرار داده و سعی می‌کند به هر صورت که شده حرف خود را به کرسی بنشاند اما مسأله اینجاست که ترامپ نمی‌خواهد اتحادیه اروپا به کانون قدرت تبدیل شود و تلاش می‌کند که همانند شرایط کنونی این بلوک سیاسی و اقتصادی را با مشکلات جدید روبه‌رو کرده و میان اعضای آن شکاف ایجاد کند. اینکه دیده می‌شود او و تیمش از جریان‌های راست افراطی در قاره سبز حمایت می‌کنند دقیقاً به همین معناست که رئیس‌جمهوری ایالات متحده شمشیر را برای اروپایی‌ها از رو بسته است. باید بپذیریم که نظام بین‌الملل در حال تجربه یک تغییر گسترده است و این تغییر به گونه‌ای پیش می‌رود که ایالات متحده هم در سر و شکل دادن این وضعیت جدید دخیل است. ترامپ عملاً بین زلنسکی و پوتین تفاوت قائل است و به نوعی رئیس جمهوری روسیه را انتخاب می‌کند؛ چراکه روسیه قدرتمندترین دولتی است که به تسلیحات هسته‌ای دسترسی مستقیم دارد و اتفاقاً ترامپ در دیدار خود با زلنسکی اعلام می‌کند که ادامه این روند می‌تواند جنگ جهانی سوم را آرام آرام اجرایی کند. 

این استاد دانشگاه تصریح کرد: واقعیت این است که ترامپ نمی‌خواهد وضعیت فعلی ادامه پیدا کند و و او بارها بر این موضوع تاکید کرده که رئیس جمهوری اوکراین، محبوبیت خود را از دست داده است. در این راستا برخی اعتقاد دارند که یک توافق پنهان میان روسیه و آمریکا به وجود آمده است؛ به گونه‌ای که این طیف اعتقاد دارند روسیه بر اساس این توافق و هماهنگی با ایالات متحده بشار اسد را رها کرد و آمریکایی‌ها هم قرار است دست از حمایت اوکراین بکشند و آن را به حال خود رها کنند. این اتفاق در دوران ریاست جمهوری جو بایدن و حضور دموکرات‌ها در کاخ سفید به صورت دیگری پیش رفت اما باید متوجه بود که این روند یک خروجی نامطمئن و نامشخص دارد و مشخص نیست که زلنسکی بتواند در تحرکات نظامی آتی علیه روسیه، پیشروی جدیدی را به نفع خود ثبت و ضبط کند. این در حالیست که شکاف میان ایالات متحده و اروپا افزایش پیدا کرده و حالا رهبران قاره سبز بر این عقیده هستند که باید ناتوی اروپایی برای دفاع از خود را در دستور کار اجرایی شدن قرار دهند اما اعتقاد دارم که این مسأله به زودی عملیاتی نمی‌شود و می‌توان گفت که شعار انتخاباتی ترامپ با محوریت احیای عظمت آمریکا حالا به صورت علنی در سیاست خارجی ایالات متحده تبلور یافته است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: واقعیت این است که طی سه سال گذشته اتحادیه اروپا تمام ظرفیت خود را برای حمایت از اوکراین و پیروزی این کشور بر روسیه در دستور کار قرار داد اما هیچ اتفاقی در این میان رخ نداد. مقامات ایالات متحده ادعا می‌کنند که ۳۵۰ میلیارد دلار در جنگ اوکراین هزینه کرده‌اند و به صورت علنی تلاش کردند که این کشور در نبرد علیه روسیه پیروز شود اما در این راستا به نظرم سخنان ترامپ در خصوص پایان جنگ اوکراین هم اهمیت دارد. به همین جهت اعتقاد دارم که اتحادیه اروپا می‌تواند از طریق مذاکره مستقیم با روسیه به یک توافق آتش بس دست پیدا کند اما اگر این اتفاق رخ ندهد ممکن است حتی لهستان هم در این راستا مورد هدف روسیه قرار بگیرد. به همین جهت تنها راهی که اتحادیه اروپا می‌تواند انجام دهد، امضای یک توافق امنیتی مشخص با بندهای مورد توافق بین طرفین است؛ چراکه اروپا از حیث اقتصادی با مشکل روبه‌رو شده و همین حالا آلمان به عنوان موتور محرک اقتصادی این اتحادیه با رشد منفی روبه‌رو است. اینکه برخی‌ اعتقاد دارند انگلیس به جای ایالات متحده از اوکراین حمایت خواهد کرد به نظرم تحلیل نادرستی است و در این خصوص اعتقاد دارم که همچنان روسیه با ارائه کمترین امتیاز از هدف بلند مدت خود در قبال اوکراین دفاع خواهند کرد؛ به عبارت دیگر هم روسیه از گسترش ناتو ترس دارد و هم اتحادیه اروپا از تحرکات مسکو نزدیک مرزهای خود واهمه دارد.