در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد:
سهم دولت‌های تداوم‌دهنده تحریم در بروز ناترازی انرژی/ چرا سیاست گازی هاشمی‌رفسنجانی اجرا نشد؟
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی با بیان اینکه دولت‌ها به هر میزان که در تداوم تحریم‌ها سهم داشته‌اند به همان میزان هم در ناترازی انرژی سهم دارند، گفت: هاشمی‌رفسنجانی در زمان ریاست‌جمهوری دستور داده بود که کل گاز مازاد ترکمنستان را خریداری کنیم اما این کار را نکردیم و فقط بخشی از گاز را خریدیم، نتیجه اینکه سال‌های بعد روسیه به عنوان رقیب ما مطرح و چین نیز وارد بازار این کشور شد و موقعیت ما در رقابت با دیگر کشورها تضعیف شد.
سیدحمید حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در ارزیابی افزایش ناترازی گاز در کشور اظهار داشت: توسعه صنعت گاز زمانی صورت گرفت که گاز نه سهم چندانی در بازار جهانی انرژی و نه موقعیت برای صادرات داشت. بنابراین تصمیم گرفته شد از منابع عظیم و این گاز ارزان برای رفاه مردم استفاده شود، نتیجه اینکه مصرف را بشدت توسعه داده و خودرو، منازل، واحدهای صنعتی و نیروگاه‌ها را زیر بار مصرف گاز بردیم.
اشتباه در سبد انرژی
وی افزود: در حال حاضر ۷۵ درصد سبد انرژی کشور از گاز است در حالی که هیچ نقطه‌ای از جهان به این شکل انرژی بر مبنای گاز استوار نکرده‌اند، ما این اشتباه را کردیم و پیش‌بینی نکردیم که ممکن است روزی دچار افت فشار شده و یا مصرف غیربهینه شود و نتوانیم همپای افزایش مصرف توسعه داشته باشیم.
مشکل کیفیت گازوئیل و مازوت را حل کنیم
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی گفت: ما سومین تولیدکننده بزرگ گاز دنیا هستیم و سالانه حدود ۲۸۰ میلیارد متر مکعب گاز تولید می‌کنیم، از این میزان؛ مقدار کمی صادر می‌شود و مابقی به مصرف خانگی، صنایع و بخشی هم خوراک پتروشیمی‌ها می‌شود در حالی که باید مسئله کیفیت پایین فراورده‌ها مثل مازوت و گازوئیل را حل کنیم که بتوانیم در فصل زمستان که با رشد مصرف خانگی با مشکل کمبود گاز مواجه می‌شویم؛ عمده واحدهای صنعتی از جمله نیروگاه‌ها، صنایع و واحدهای صنعتی را روی فراروده نفتی ببریم.
راه‌حل ناترازی تولید بیشتر است؟
وی تصریح کرد: ما اکنون حدود ۳۴۰ میلیون لیتر روزانه فراروده نفتی، ۱۰۰ میلیون تن محصول پتروشیمی و همچنین ۱۳ تا ۱۴ میلیون تن متانول تولید می‌کنیم که این امکان را داریم که متانول را به مصرف سوخت نیروگاه‌ها برسانیم بنابراین راه حل ناترازی گاز این نیست که تولید را افزایش داده و مجددا به مصرف نیروگاه‌ها برسانیم باید سوخت سوخت جایگزین را در نیروگاه‌ها استفاده کنیم، ضمن اینکه به سمت توسعه تجدیدپذیرها و بهینه‌سازی مصرف سوخت برویم، باید روی مصارف خانگی، واحدهای صنعتی، حمل و نقل و خطوط لوله کار کنیم علاوه بر اینها فکر توسعه میادین گازی هم باشیم و تولید فعلی که روزانه حدود ۱۰۰۰ میلیون متر مکعب است را تا پایان برنامه هفتم توسعه به ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیون متر مکعب برسانیم.
بازدهی پایین نیروگاه‌ها
حسینی با بیان اینکه بخش عمده مشکل ما در نیروگاه‌ها به بهره‌وری پایین برمی‌گردد، افزود: اکنون نیروگاه‌های کشور با بازدهی حدود ۲۷ تا ۲۸ درصد کار می‌کنند، در حالی که در دنیا بازدهی نیروگاهی بالای ۴۰ درصد است بنابراین مقصر اصلی عدم مصرف بهینه سوخت در نیروگاه‌ها، بخش خانگی و بخشی هم بخاطر خطوط انتقال است که باید اصلاح شوند، به عبارت دیگر مشکل را باید در مصرف ناصحیح جستجو کنیم نه تولید.
دولت‌ها به هر میزان که در تداوم تحریم‌ها سهم داشته‌اند به همان میزان هم در ناترازی انرژی سهم دارند
وی با بیان اینکه ما بعد از امریکا و روسیه سومین تولیدکننده گاز دنیا هستیم، گفت: بعد از عامل عدم مصرف بهینه در بروز کمبود گاز در کشور؛ مقصر اصلی و مهمتر در تشدید ناترازی‌های گاز تحریم است، اگر ما توانسته بودیم فاز ۱۱ پارس جنوبی را توسعه دهیم و یا میدان کیش را به بهره‌برداری برسانیم، اکنون با مشکل ناترازی مواجه نبودیم، اگر تحریم نبود امکان بازسازی و نوسازی را در راستای مصرف بهینه نیروگاه‌ها داشته و هم اینکه امکان افزایش تولید بیشتری را داشتیم، بنابراین مقصر اصلی تحریم‌ها است و دولت‌ها به هر میزان که در تداوم تحریم‌ها سهم داشته‌اند به همان میزان هم در ناترازی انرژی سهم دارند.
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی بیان داشت: ما همانگونه که هر نقطه از خوزستان را حفاری کنیم به نفت می‌رسیم، در بسیاری نقاط ایران در خراسان در مرز ترکمنستان، جزایر خلیج فارس مثل کیش، لاوان، سیری و سلمان و چه در پارس جنوبی حفاری کنیم به گاز دسترسی خواهیم داشت، اخیرا در گزارشی اعلام شده ۱۱ میدان اکتشافی داشتیم و صددرصد ضریب موفقیت داشته‌ایم یعنی اینکه در هر نقطه‌ای که برای استخراج گاز اقدام کنیم حتما به گاز می‌رسیم.
تصمیم درست مهمتر از سرمایه
به گفته وی؛ هرچند روند برداشت و تولید گاز در میادین دریا و خشکی متفاوت است ولی اینگونه نیست که سرمایه کلانی برای توسعه نیاز باشد، با ۱۰ تا ۱۲ میلیارد دلار سرمایه هم می‌توان میادین گازی را توسعه داد و تا اندازه‌ای ناترازی را کم کرد، زیرا بخش عمده تولید گاز؛ بحث حفاری و انتقال آن به خشکی و پالایش است که تکنولوژی آن را نیز در اختیار داریم، مثلا میدان کیش ۷۰ تا ۸۰ میلیون متر مکعب در روز گاز در اختیار ما قرار می‌دهد که می‌توانیم تصمیم بگیریم که این گاز را به شهر آفتاب و یا پالایشگاه‌های عسلویه انتقال داده و شیرین‌سازی کنیم، باید محاسبه کنیم که کدامیک به صرفه است آیا یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کنیم و گاز را به شهر آفتاب ببریم و یا اینکه با ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون دلار با خط لوله به عسلویه منتقل کنیم، بنایراین این موضوعات بیش از اینکه به پول نیاز داشته باشد نیاز به تصمیم‌گیری درست دارد، بنابراین می‌توانیم با منابع موجود به سمت کاهش ناترازی حرکت کنیم.
لزوم جلوگیری از قاچاق
حسینی تاکید کرد: ما در کوتاه‌مدت نمی‌توانیم کار خاصی برای حل ناترازی انجام دهیم جز اینکه واردات داشته باشیم اما مهم‌ترین کار اینکه از هدررفت، مصرف غیربهینه و همچنین قاچاق جلوگیری کنیم، یک اقدام مهم اینکه مردم بپذیرند که باید مصرف را کم کنند، باید پاداش در نظر گرفته شده جوایز داده شود، واحدهای پتروشیمی اعلام آمادگی کردند که گاز صرفه‌جویی شده مردم را با قیمت بالا خریداری می‌کنند، این موضوع باید عملیاتی شود و در حد شعار نباشد که فقط هر سال زمستان مطرح و بقیه فصول سال رها شود.
پتروشیمی‌ها گاز صرفه‌جویی شده مردم را بخرند
وی یادآور شد: اگر برای واحدهای پتروشیمی و فولادی توجیه دارد گاز مازاد و صرفه‌جویی شده مردم را با قیمت بالاتر خریداری کنند و به این ترتیب مشکل قطعی گاز واحدهای تولیدی حل شده و مصرف نیز بهینه می‌شود.
سیاست گازی هاشمی اجرا نشد
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی درباره واردات گاز از ترکمنستان توضیح داد: ما جزء اولین خریداران گاز ترکمنستان بودیم، هاشمی‌رفسنجانی در زمان ریاست‌جمهوری دستور داده بود که کل گاز مازاد این کشور را خریداری کنیم اما این کار را نکردیم و فقط بخشی از گاز را خریدیم، نتیجه اینکه سال‌های بعد روسیه به عنوان رقیب ما مطرح و چین نیز وارد بازار این کشور شد و موقعیت ما در رقابت با دیگر کشور ها تضعیف شد و در نهایت اینکه از بازار گاز ترکمنستان خارج شدیم.
از ترکمنستان و روسیه گاز بخریم
وی ادامه داد: اکنون روسیه از بازار ترکمنستان خارج شده و نیازی به گاز این کشور ندارد بنابراین ترکمن‌ها از ۱۱۰ میلیون متر مکعب تولید روزانه خود ۳۵ میلیون متر مکعب را به مصرف داخلی رسانده، ۳۵ میلیون متر مکعب صادر و ۳۵ میلیون متر مکعب نیز مازاد دارند، ما می‌توانیم بخشی از نیاز داخل را از این کشور تامین کنیم. اکنون وزارت نفت تلاش می‌کند مشکلات دو کشور را برطرف کند و با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی نسبت به خرید گاز از ترکمنستان اقدام کند تا در فصل سرد زمستان بتوانیم این گاز را به مصرف داخلی رسانده و در بقیه فصول سال هم به کشورهای همسایه سوآپ کنیم.
حسینی خاطرنشان کرد: اگر بتوانیم امکانات فراهم کنیم و گاز مازاد روسیه و ترکمنستان را خریداری کنیم و در فصل زمستان به مصرف داخل رسانده و در دیگر فصول در بازار کشورهای ترکیه، عراق، پاکستان، افغانستان و عمان بفروش برسانیم، به نفع ما خواهد بود.
