۱۴۷ تقاطع لوله‌های اصلی گاز بر روی گسل‌های‌ تهران/ قطع اتوماتیک گاز با زلزله ۵ ریشتری

«علی بیت‌الهی»، رییس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره خطر نزدیکی نقاط تقاطعی لوله‌های اصلی گاز با گسل‌های تهران اظهار داشت: حدود 147 نقطه تقاطعی با لوله‌های اصلی گاز در شهر تهران وجود دارد، از غرب تا شرق تهران چندین منطقه گازی وجود دارد، همچنین در شمال به جنوب لوله‌های اصلی گاز کشیده شده که این لوله‌های اصلی تنها در منطقه یک شهر به طور متناوب سه گسل لویزان، نیاوران و شمال تهران قطع می‌کنند و چند لوله اصلی گاز در این تقاطع وجود دارد.

وی ادامه داد: علت تاکید درباره تقاطع لوله‌های گاز این است که در جابه‌جایی گسل‌ها در جنبش نیرومند زمین و وقتی حرکت زمین اتفاق می‌افتد احتمال گسیختگی این لوله‌های گاز وجود دارد و ریسک بسیار بالایی را ایجاد می‌کنند.

رییس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: شرکت گاز تهران با همکاری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی اقداماتی درباره خطوط قطع انتقال گاز  به صورت اتومایک بعد از وقوع زلزله طراحی کرده است که خوشبختانه از نظر شهرسازی و بهره مندی از امکانات گاز، این اقدام یک مزینی محسوب می‌شود و استانداردهای فنی بالایی دارند اما نگرانی در جابه‌جایی گسل است که این خطوط تقاطعی باعث قطع شدگی ناگهانی لوله شوند و خروج گاز خطرآفرین شود.

بیت‌الهی افزود: برای این منظور سیستم قطع اتوماتیک با نصب شتاب نگار در ایستگاه‌ها نصب و به اجرا درآمده که بلافاصله چند ثانیه بعد از وقوع زلزله بزرگ قطع گاز انجام می‌شود.  

وی در پاسخ به این سوال که این سیستم برای زلزله‌های چند ریشتری فعال می‌شود، اظهار داشت: در تهران زلزله تاثیرگذار در مناطق متفاوت است، ضمن اینکه بزرگی خود زلزله مهم است، کیفیت ساختمان‌ها و آسیب‌‌پذیر علمک‌های گاز هم بسیار اثرگذار هستند. ممکن است در منطقه‌ای لوله گاز آسیب‌ نبیند اما ریزش ساختمان باعث شکستگی لوله یا آسیب به آن شود. باید توجه داشت که قسمت عمده خسارت شبکه گاز، آسیب دیدن عملک گاز است بنابراین مقوله کیفیت ساختمان‌ها بسیار مهم است.

رییس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه داد: اما بحث قطع اتوماتیک گاز در برابر زلزله چند ریشتری   از قبل محاسبه شده و منطقه‌بندی کرده‌ایم که کدام منطقه آستانه تحریک و پاسخ دهی آن برای قطعی گاز در برابر زلزله چقدر باشد.    

بیت‌الهی تاکید کرد: در مناطقی که بافت فرسوده تراکم بالایی دارد با وقوع زلزله 5 ریشتری، سیستم قطع اتوماتیک گاز به کار می‌افتد اما در منطقه‌ای کیفیت ساخت و ساز در آن بالاتر است سیستم قطع گاز با وقوع زلزله با بزرگی 6.5 ریشتر به بالا سیستم قطع اتوماتیک گاز فعال خواهد شد.  

وی گفت: این سسیتم فقط برای تهران فعال است چراکه تراکم لوله‌های گاز در شهر تهران بیشتر و آسیب پذیری آن بسیار بالا است و این سیستم در استان‌های دیگر به اجرا نرسیده‌ البته ضروری است که حداقل کلانشهرهایی مانند اصفهان، مشهد، اهوازو ... این سیستم انجام شود که اجرای این سیستم هم هزینه بالایی ندارد و البته شرکت گاز هم شرکت درآمدزا بوده و می‌تواند این پروژه را در اولویت خود قراردهد.