معاون وزیر بهداشت در گفت‌وگو با ایلنا:
بیش از ۲۰۰ طرح تحقیقاتی مرتبط با «جوانی جمعیت» در حال انجام است/ ارائه راهکار برای مقابله با آپارتاید علمی
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت گفت: بیش از ۲۰۰ طرح تحقیقاتی مرتبط با جوانی جمعیت در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور در حال انجام است.
«یونس پناهی» معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در پاسخ به این سوال که ماموریت‌گرایی دانشگاه‌ها در انجام پروژه‌ها به چه صورتی در وزارت بهداشت دنبال می‌شود، گفت: ما نیازهای کل وزارت بهداشت را در قالب تهدیدهای حوزه سلامت به صورت یک لیست تهیه و بررسی کرده‌ایم که دانشگاه‌های مختلف چه زیرساخت‌هایی از نوع تجهیزات، آزمایشگاه‌ها و اعضای هیات علمی دارند.
وی با اشاره به احصاء زیرساخت دانشگاه‌ها ادامه داد: ما متناسب با مجموعه زیرساخت‌هایی که در دانشگاه‌ها شناسایی کرده‌ایم به دانشگاه‌ها ماموریت محول می‌کنیم به طور مثال دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله دانشگاهی است که در حوزه سلول درمانی زیرساخت‌های خوبی دارد و از آزمایشگاه‌های به روز و خوبی برخوردار است، ما نیز ماموریت ایجاد روش‌های جدید برای کنترل بسیاری از بیماری‌ها مانند سرطان‌ها را به این دانشگاه محول کرده‌ایم. همچنین برای دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، دانشگاه علوم پزشکی تبریز و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و انتقال خون با توجه به زیرساخت‌هایی که داشتند موضوعاتی مانند ژن‌درمانی پزشکی، مهندسی بافت، داروی بیماران تالاسمی و اس‌ام‌ای را به عنوان ماموریت به این دانشگاه‌ها محول کرده‌ایم.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت تاکید کرد: این ماموریت‌ها متناسب با زیرساخت‌های دانشگاه‌ها به آن‌ها محول شده است یعنی زیرساخت دانشگاه مورد بررسی قرار گرفته است.همچنین اعضای هیات علمی در دانشگاه می‌توانند این ماموریت‌ها را انجام دهند و در واقع ماموریت به دانشگاه محول شده است. در صورت نیاز حمایت‌هایی از دانشگاه‌ها صورت گرفته است به طور مثال دانشگاه علوم پزشکی تبریز که یکی از دانشگاه‌های برجسته است مورد حمایت قرار گرفته و با حضور وزیر بهداشت مرکز سلول درمانی در این دانشگاه افتتاح شده و بر روی درمان ۴ الی ۵ بیماری از طریق سلول‌درمانی فعالیت می‌کنند و انشاءالله در آینده نزدیک شاهد نتیجه این تحقیقات خواهیم بود.
پناهی در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره تاثیر آپارتاید علمی بر روی فعالیت‌های علمی کشورمان گفت: مسائل علمی معمولا باید دور از مسائل سیاسی باشد و اگر زمانی هم بخواهد وارد مسائل سیاسی شود باید مستندسازی دقیق و درستی صورت بگیرد. اما متاسفانه ما شاهد بودیم که خیلی از مجلات به نام علمی دنیا در برخی از اتفاقات سیاسی با ارائه اطلاعات غلط موضوع را کاملا سیاسی به غلط ارائه می‌کردند به طور مثال درخصوص اتفاقات سال گذشته یک سری مطالبی را در مجلات معتبر دنیا منتشر کردند که اصلا صحت نداشته است.
وی ادامه داد: طبیعتا ما باید در این زمینه سطح مجلات علمی خودمان را ارتقا دهیم و مجلات داخلی باید تخصصی بوده و ارتقا پیدا کنند، البته اصلا منظور این نیست که ارتباطاتمان را با مجلات علمی دنیا قطع کنیم بلکه باید با این مجلات ارتباط داشته باشیم، اما اگر مجلات علمی داخلی ارتقا پیدا کرده و مجلات قوی باشند به نوعی بازدارنده انتشار مطالبی هستند که خلاف واقع در مجلات علمی دنیا منتشر می‌شود و آن‌ها دیگر نمی‌توانند به راحتی مطالب کذب را در مجلات معتبر علمی برای پوشش گذاشتن واقعیت‌ها استفاده کنند.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در پاسخ به این سوال که آیا در مجلات علمی کشورمان مقالات علمی کشورهای منطقه نیز منتشر می‌شود> خاطرنشان کرد: چیزی حدود ۴۷۶ مجله علمی پژوهشی داریم که در سامانه‌های آی اس آی، اسکوپوس و پاپ‌مند حضور دارند و حداقل ۱۸۰ مجله ما در سامانه اسکوپوس، حدود ۹۰ مجله در آی‌اس‌ای و همین تعداد نیز در پاپ‌مند است. خیلی از مجلات نیز در هر سه حضور دارند ما در حال ارتقای این مجلات هستیم.
پناهی تصریح کرد: از همه محققان و پژوهشگران کل دنیا مقاله قبول می‌کنیم و اینگونه نیست که فقط پژوهش‌های داخلی را در این مجلات منتشر کنیم. اتفاقا به دنبال این هستیم که از افراد مختلف در کشورهای مختلف استفاده کنیم.
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه بحث جوانی جمعیت چند سالی است که در کشور مطرح شده و یک پنجره طلایی برای افزایش جمعیت در نظر گرفته شده است آیا وزارت بهداشت در این زمینه تحقیقاتی را انجام داده است، گفت: در اسفند ۱۴۰۰ مکاتبه‌ای با تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی کل کشور داشتیم و از آن‌ها خواستیم ۵ درصد بودجه تحقیقات‌شان را به حوزه جوانی جمعیت و خانواده اختصاص دهند.
معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: برنامه‌های آموزشی در همان زمان برگزار شد و الان شاهد هستیم که بسیاری از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور بیش از ۲۰۰ طرح تحقیقاتی مرتبط با جوانی جمعیت را در حال انجام دارند. ضمن اینکه به برخی از دانشگاه‌های علوم پزشکی مانند دانشگاه علوم پزشکی گیلان، مازندران و سمنان ماموریت طرح‌های خانواده و جوانی جمعیت محول شده است و از آن‌ها نیز حمایت شده است. البته گزارش اولیه‌ای از اقدامات دانشگاه‌ها نیز در قرارگاه جوانی جمعیت ارائه شده است.
