فقدان فرهنگ مواجهه و همزیستی با معلول، موجب آزرده خاطر شدن معلولان شده است

به گزارش خبرنگار ایلنا، در این مراسم معلولان این مرکز به بیان مسائل، مشکلات و چالش‌های حوزه معلولان در زندگی خود پرداختند و خواهان تغییر نگرش‌های جامعه نسبت به معلولان بودند. آنها معلولیت را صرفا محدودیت می‌دانستند و افراد دارای معلولیت را توانمند در سایر حوزه ها بیان کردند.

در حاشیه این مراسم از کتاب « ققنوس وار» به قلم سمیرا رکابدار (باران) نویسنده دارای معلولیت رونمایی شد.

«علی ربیعی» در حاشیه این مراسم به خبرنگار ایلنا گفت: این روز فرصتی است برای گفتگو و دیده شدن مسائل و یادآوری آنها به همگان از ساخت قدرت تا نهادهای اجتماعی و تک تک شهروندان. افراد دارای معلولیت قربانی مسایل ژنتیکی، بلایای طبیعی، تصادف و یا جنگ هستند. معتقدم بخشی از معلولیت‌ها ناشی از سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های غلط مانند سیاست‌های زیست محیطی، راهسازی و جاده‌ای است.

وی با بیان اینکه مسئله و مشکلات معلولان فقط ناشی از اقدامات دولت‌ها نیست، گفت: فقدان فرهنگ مواجهه همزیستی و زندگی با افراد دارای معلولیت و حتی ناتوان انگاری و نگاه ترحم آمیز نیز به عنوان تشدید کننده مسئله و ناگوار کننده برای افراد دارای معلولیت مبدل شده است.

ربیعی تاکید کرد که همه ما به عنوان مسئولیت فردی خود دائماً باید این سوالات را بپرسیم که میزان تنشی که ما به دیگر افراد جامعه وارد می‌کنیم یا میزان تنشی که جامعه به ما وارد می‌کند به چه اندازه است؟  میزان مساعدتی که فرد به جامعه دارد و متقابلا از جامعه دریافت می‌کند در چه حد است؟  احساس مهری که یک فرد در یک جامعه دارد و میزان مهری که یک فرد خودش به جامعه می‌دهد چقدر است؟  میزان آرامشی که انسان به جامعه می‌دهد و از جامعه می‌گیرد چه اندازه است؟

ربیعی با اشاره به برخی مشکلات رفتاری و فرهنگی در مواجهه با معلولان گفت: مادری نقل می‌کرد به دلیل داشتن پسری با معلولیت ذهنی، خواستگاران دخترش به محض مواجهه با این فرد به نحو توهین آمیز رفتار می‌کردند. معتقدم که به منظور کاهش آثار پدیده‌های اینچنینی درجامعه نیاز است تا بیشتر از گذشته در مورد زیست اخلاقی جامعه صحبت کنیم. باید رفتار جامعه را به سمتی ببریم که همگان وظیفه «فراهم کردن شرایط مناسب برای حرکت دیگران» را بر خود لازم بدانند. آثار این اتفاق در آینده نه تنها در جنبه‌های رفتاری بلکه در ساخت و سازهای فضای فیزیکی شهری هم بازتاب و اثر مثبت خواهد داشت.

وی افزود: عدم مناسب سازی ساختمان‌ها، رستوران‌ها، مراکز فرهنگی، پارک‌ها و ... موجب منزوی شدن معلولان و عدم دیده شدن آنها در کنار سایر افراد جامعه است. این امر سبب شده است که این افراد بیشتر در خانه‌ها و یا مراکز نگهداری عمر خود را سپری کنند و سهمی از رفاه در فضای عمومی جامعه نداشته باشند.  آموزش و پرورش نیز با تاکید بر مدارس استثنایی که بخش ناچیزی از جامعه معلول را هم در برگرفته است رسالت خود را پایان یافته تلقی می‌کند. شواهد علمی نشان می‌دهد که مدارس باید به سمت مدارس ترکیبی حرکت کنند. تا امکان زیست همدلانه کودکان کم توان و ناتوانان و توانمند در کنار هم فراهم شود.

ربیعی با اشاره به هزینه گزاف نگهداری از این افراد گفت: هزینه‌های گزاف نگهداری از معلولان به نحوی است که حتی خانواده‌های دارای وضع مالی متوسط نیز از پس آن بر نمی‌آیند بنابراین نیازمند در نظر گرفتن سیاست‌های مالی و یارانه ای برای زیست بهتر افراد معلول هستیم. گاه هزینه گزاف نگهداری از این کودکان موجب رها شدن آنها در کنار مساجد یا امامزاده‌ها می‌شود.  این انسان‌ها اغلب مجبور به طی کردن تمام عمر خود از کودکی تا پیری در مراکز نگهداری هستند و بعضاً در این مراکز نیز جان می‌سپارند. «موسسه بهشت امام رضا علیه السلام» به عنوان الگوی بسیار درخشان از نگهداری معلولان، تعدادی از این افراد را مستقل کرده و حتی مناسبات ازدواج آنها را نیز تدارک دیده است.

وی ادامه داد: عدم وجود مراکز نگهداری موقت برای این افراد مانند مهد کودک‌ها و غیره یکی دیگر از مسائل و مشکلاتی است که خانواده‌های دارای افراد معلول با آن مواجه‌اند، چه بسا در بسیاری از موارد خانواده‌ها می‌خواهند تا مراکزی باشد که به طور موقت و چند ساعته از این افراد نگهداری کنند تا آنها بتوانند به کارهای شخصی خود بپردازند.

ربیعی در پایان با اشاره به برخی سیاستگذاریهای اشتباه در حوزه خانواده و معلولان گفت: ممنوعیت غربالگری برای بانوان باردار از سیاستهای مشکل آفرین در آینده خواهد بود، نبود سیاستهای پیشگیرانه در حوزه معلولیت، بحران جمعیت سالمندان دارای ناتوانی جسمی و احیانا ذهنی را ایجاد خواهد کرد. معتقدم که این سیاست به هیچ وجه منجر به افزایش جمعیت نشده بلکه نوعی مداخله غیراخلاقی حکومت در زیست ناگوار قابل پیشگیری است. در رابطه با حوزه معلولان، متاسفانه نه تنها سیاستهای معلولیت زدایی به چشم نمی‌خورد بلکه شاهد اتخاذ سیاستهای معلولیت‌زا نیز هستیم.