یلدا، مقوم روابط اجتماعی
از تاثیرات یلدا، تقویت هویت ملی است. برگزاری برنامه‌هایی با پیشینه ملی به دلیل دارا بودن سابقه تاریخی در زمانه‌ای که مردم نیازمند امید هستند، یکی از راه‌های تقویت روابط اجتماعی و هویت ملی است.
تقویم دینی و ملی ما روزهای متعددی را در خود ثبت کرده و مردم به خاطر بزرگداشت سنن قومی خویش، این روز‌ها را بزرگ می‌دارند. هر جامعه‌ای برای تداوم امور خود، نیازمند پذیرش مجموعه‌ای از معیارهاست که با تکیه بر آن‌ها بتواند در مسیر هنجارمند خویش حرکت کند.
به گزارش ایلنا، به عقیده کار‌شناسان اجتماعی، برپایی مراسم‌ها و آئین‌های سنتی به دلیل دربرگیرندگی میزان متنابهی از عواطف و ارزش‌های در خود، یکی از راه‌هایی است که می‌تواند از بروز ناهنجاری‌های اجتماعی جلوگیری می‌کند.
در آیین‌های سنتی ارزش‌ها حائز اهمیت‌اند، این ارزش‌ها که شامل رفتار‌ها، عقاید و حتی نمادهایی است که به شدت مورد توجه جامعه قرار می‌گیرند. همه آیین‌ها بر اساس توصیه‌های اخلاقی، دینی و روح تعالی انسانی در میان اقوام مختلف شکل گرفته‌اند. البته تفاوت در بسیاری از گروههای اجتماعی ناشی از شکل گیری الگوهای رفتاری هنجار‌ها، قواعد و هنجارهای اجتماعی است که با استمرار این رفتار‌ها رفته رفته به شکل آیین در می‌آیند.
وجود جشن‌ها، آیین‌ها یا به طورکلی هرگونه باور یا رفتاری که سطح وسیعی از جامعه به آن جذب می‌شوند، تقویت‌کننده و نگه‌دارنده سرمایه اجتماعی یک جامعه است. این یعنی اینکه رویدادهایی مانند مناسبت‌های مذهبی، نوروز، یلدا و.. که برپایی آن در تمام کشور حس می‌شود، نشان‌دهنده وجود باور‌ها و ارزش‌های مشترکی در زیر پوست و زیرساخت اکثریت جامعه ایرانی است.
از تأثیرات مهم سنن و آداب و رسوم کهن ایرانی‌ها همانند شب یلدا، شب نشینی‌های فامیلی و خانوادگی است که این شب نشینی‌ها به ایجاد احساس تعلق و پیوستگی بین اعضای خانواده و در نتیجه میان اعضای جامعه منجر می‌شود.
وقتی این تعلق خاطر بین اعضای خانواده و خویشاوندان و بستگان سببی و نسبی ایجاد می‌شود، نوعی سرمایه اجتماعی بوجود می‌آید که باعثپیوند اعضای خانواده و از سوی دیگر افراد جامعه می‌شود و می‌تواند از لحاظ اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، روحی و روانی بر تک تک افراد موثر باشد.
بنابراین، یکی از کارکردهای مثبت برگزاری آیینی همچون، یلدا تقویت سرمایه اجتماعی است. از آنجا که سرمایه اجتماعی نیازمند اعتماد، روابط پویا و شفافیت است، این موضوع کمک می‌کند تا سایر سرمایه‌های انسانی، فرهنگی و اقتصادی در جامعه غنای بیشتری بخشیده شود.
باید بصورت جدی و کلیدی بر این موضوع توجه داشت که تقویت مناسبات اجتماعی یا روابط میان افراد و گروه‌ها، سرمایه‌ای است که می‌تواند جامعه‌ای را به سوی ترقی و توسعه پایدار سوق دهد.
در مباحثجامعه‌شناختی سرمایه اجتماعی، بحث«تنزل روابط اجتماعی» از سرفصل‌هایی است که دغدغه بسیاری از محققان حوزه اجتماع است. محققان اجتماعی معاصر، برپایی آئین‌های سنتی همچون یلدا را باعثافزایش کمیت و کیفیت روابط و تقویت روحیه و روان افراد جامعه می‌دانند. بنابراین برگزاری این رسم علاوه بر ایجاد پیوستگی‌ها و برقراری ارتباط عمیق بین اعضای خانواده باعثکاهش بسیاری از آسیب‌های اجتماعی نیز خواهد بود.
یکی دیگر از تاثیرات یلدا، تقویت هویت ملی است. برگزاری برنامه‌هایی با پیشینه ملی به دلیل دارا بودن سابقه تاریخی در زمانه‌ای که مردم نیازمند امید هستند، یکی از راه‌های تقویت روابط اجتماعی و هویت ملی است.
به همین دلیل، برپایی آیین‌هایی مانند یلدا سبب ایجاد همبستگی و انسجام اجتماعی می‌شود؛ زیرا برپایی این نوع آیین‌ها باعثافزایش سطح امید اجتماعی و از سوی دیگر تقویت حس علاقه ملی می‌شود. اصولاً داشتن پیشینه تاریخی یک تمدن، مجموعه‌ای از هنجارهای مشترک است که باعثافزایش انسجام درونی جامعه برای ارتقای سطح همکاری اعضای آن می‌شود.
برخی از جامعه‌شناسان معتقدند که برپایی آیین‌ها و رسومات ملی و مذهبی باعثایجاد نظم اجتماعی می‌شود. از آنجایی که آیین‌های اجتماعی نقش و مسئولیت‌های افراد را مشخص می‌کند توانایی خوبی در آموزش‌دهی به اعضای جامعه دارند. افراد در این مسئولیت‌ها به درستی جای می‌گیرند به این معنی که سلسله مراتب اجتماعی و نقش‌ها به واسطه سنن اجتماعی هم آموزش داده می‌شوند و هم پرورش می‌یابند.
