حمیدرضا نجفی در گفتگو با ایلنا:
دولت بودجه‌های فرهنگی را کجا خرج می‌کند؟
نبود حق کپی‌رایت یعنی دزدیدن اثر ادبی، آیا این خلاف شرع نیست؟ نبود این قانون برای وجه فرهنگی کشور ما صورت خوشی ندارد. / دولت باید کتاب را از نظر اقتصادی وسیله‌ای قابل دسترس‌تر کند، پس دولت بودجه‌های فرهنگی را خرج چه چیز می‌کند؟
حمیدرضا نجفی در گفتگو با خبرنگار ایلنا از نگارش یک رمان نوجوانان خبر داد.
نجفی اظهار داشت: این رمان درباره کودکان کار است که حدود شش ماه است کار نگارش آن را آغاز کرده‌ام و اگر وزارت ارشاد موافقت کنم اسم رمان را «شیر یا خط» می‌گذارم.
وی در رابطه با وضعیت مجوز و ممیزی در دولت جدید گفت: خودم هنوز کاری به ارشاد نداده‌ام اما از دوستان شنید‌ه‌ام که وضعیت خیلی بهتر شده و نظرات سلیقه‌ای روی آثار کاهش پیدا کرده. کارهایی که چند سال در دوره قبل منتظر مجوز بود در دولت جدید مجوز گرفته و وارد بازار شده.
نجفی افزود: کسی که به اعمال ممیزی می‌پردازد باید شخصی آگاه و صاحب نظر باشد وگرنه به کار نویسنده آسیب می‌زند. نویسنده برای هر کلمه‌ای که می‌نویسد زحمت می‌کشد. باید دانست که نوشتن پدیده عرق ریزی روح است و هر شخص غیرحرفه‌ای نمی‌تواند به سادگی بیاید و کلمه‌ای یا جمله‌ای را از نویسنده حذف کند.
وی ادامه داد: وقتی شخصی به نویسنده می‌گوید این قسمت داستانت را عوض کن یا آن شخصیتت را حذف کن مشخص می‌شود که این فرد در تمام عمرش داستان ننوشته که هیچ داستان هم نخوانده. مگر چنین چیزی امکان دارد؟ شخصیتی که مدت‌ها در ذهن نویسنده شکل گرفته و بسیاری از پایه‌های داستان بر مبنای آن است چطور می‌شود به همین سادگی گفت که آن را حذف کن؟! خوشبختانه در دوره جدید، این قبیل مشکلات کم شده. باید به خلاقیت و هنر نویسنده اعتقاد داشته باشیم.
این نویسنده در رابطه با سطح کتابخوانی در جامعه گفت: جامعه ما از نظر کتابخوانی همیشه در سطح پایینی قرار داشته. میانگین کتاب‌خوان‌های حرفه‌ای ما پنج هزار نفر است که از این تعداد کم شده اما هرگز رو به افزایش نبوده. مسئله‌ای که در حال حاضر وجود دارد این است که مردم از نظر اقتصادی تحت فشار هستند. مردمی که لنگ نان و شیر هستند چطور می‌توانند کتاب که قیمت نسبتاً بالایی هم دارد را خریداری کند؟ دولت باید کتاب را به وسیله‌ای قابل دسترس‌تر تبدیل کند.
وی در این رابطه افزود: متأسفانه تنگ نظری‌هایی در جامعه صورت می‌گیرد و کتاب‌‌های قابل خواندن چاپ نمی‌شوند.
همچنین بحثتبلیغات در رابطه با گسترش فرهنگ کتابخوانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. آنقدر که تبلیغات برای چیپس و پفک و نوشابه وجود دارد نصف آن هم برای کتاب که غذای روح انسان است، وجود ندارد. دولت در زمینه تبلیغات کتاب بسیار ضعیف عمل می‌کند.
نجفی در ادامه گفت: فرد باید از سن پایین کتاب خواندن را بیاموزد و نقش آموزش و پرورش در این زمینه بسیار حساس است. این برنامه باید در سطح ملی و کلان انجام شود. کودکی که صبح تا شب پای کامپیوتر می‌نشیند ولی حاضر نیست حتی یک صفحه کتاب بخواند به این خاطر نیست که محتوای کتاب‌ها جذاب نیست بلکه به این دلیل است که این کودک نه در خانواده و نه در مدرسه آموزش ندیده. هرچه در شهر نگاه می‌کنی مغازه‌های فروش اتومبیل و لوازم آرایش و لباس، فراوان به چشم می‌خورد اما تعداد کتابخانهها خیلی کم است. باید پرسید دولت بودجه‌های فرهنگی را خرج چه چیز می‌کند؟!
او افزود: کتابخانهها اگر زیاد باشند و دسترسی کودکان به آن راحت‌تر باشد، دیگر نیاز به نگرانی درباره آینده این کودک نخواهد بود. کسی که از کودکی با کتاب آشنا باشد ذهنیتش رشد پیدا می‌کند و این فرد هرگز ه یک فرد بزهکار تبدیل نمی شود. همچنین کودک با کتابخوانی است که تخیلش رشد می‌کند.
این نویسنده در رابطه با قانون کپی‌رایت اظهار داشت: نمی‌دانم چرا شورای نگهبان تصویب قانون کپی رایت را رد کرد؟! نبود حق کپی رایت یعنی دزدی اثر. این کار دزدی است و خلاف شرع است و مناسب کسانی است که می‌خواهند از این دزدی سود ببرند. اگر به خاطر هزینه‌هاست که ما از این قانون دوری می‌کنیم باید بدانیم که این هزینه‌ها در برابر سودی که بعداً خواهیم داشت اصلاً به چشم نمی‌آید. نبود قانون کپی رایت صورت خوشی برای وجه فرهنگی کشور ما ندارد.
نجفی در پاسخ به این سوال که چرا ادبیات مدرن ما در مقایسه با ادبیات جهان عقب مانده است؛ گفت: ادبیات یک جامعه از همان اجتماع برمی‌خیزد. جامعه ما هنوز بین سنت و مدرنیته گیر کرده و سرگردان است. جامعه ما تحمل حرف مخالف را در سطح کلان نداریم. پذیرش نظر مخالف باعثرشد آراء و عقاید می‌شود.
وی افزود: مگر جامعه ما مدرن است که ادبیات مدرن تولید کنیم؟! آن چیزی هم که به نام ادبیات مدرن است یک کپی بسیار کمرنگ از ادبیات مدرن جهانی است. اما با همه این‌ها اگر به روش درست عمل کنیم و پیش برویم روند رشد ادبیات در زمان کوتاهی صورت خواهد گرفت.
نجفی با اشاره به اینکه نویسده خوب باید آثار خوب داشته باشد؛ گفت: آثار خوب وقتی معرفی نمی‌شوند موجبات دلسردی نویسنده را فراهم می‌آورد به گونه‌ای که حتی ممکن است از کارش پشیمان شود.
نویسنده کتاب «دیوانه در مهتاب» با اشاره به اینکه تبلیغات روی کالاهای فرهنگی نقش ویژه‌ای دارند؛ اظهار داشت: با توجه به اینکه تمام راه‌ها در جامعه ما به دولت ختم می‌شود، نباید به ان‌جی‌او و تشکل‌ها مجوز بدهد بلکه باید آن‌ها را مکلف و موظف کند. وظیفه دولت رشد فرهنگی در کشور است و باید تشکل‌های مردمی را مجبور به فعالیت بکند اما شاهدیم که دولت نه تنها این کار را نمی‌کند بلکه گاهی سنگ هم می‌اندازد و مانع تراشی می‌کند.
نجفی در پایان سخنی از دکتر شریعتی که خطاب به پسرش، احسان شریعتی گفته شده بود را بیان کرد: و تو پسرم! اگر می‌خواهی به دست هیچ دیکتاتوری گرفتار نشوی، تنها یک کار کن. بخوان بخوان و بخوان.
