تحویل فیزیکی نفت کوره به خریداران تسهیل می شود

مدیر عامل بورس انرژی ایران با تأکید بر اینکه پیش شرط‌ های تبدیل شدن به مرجع بازارهای جهانی برای تعیین قیمت حامل‌های انرژی، توجه دولت به ساز و کار عرضه و تقاضا است، گفت: دولت در قوانین خود به مسئله بازار سرمایه باید توجه کند.

به گزارش ایلنا،، سید علی حسینی، درباره نقش بازار سرمایه در اقتصاد کشور و موفقیت‌هایی که طی سال‌های گذشته به دست آمده است، اظهار داشت: بورس علیرغم تخصصی بودن توسط مدیران جوان و متخصص داخلی کشورمان اداره می‌شود. بنابراین بازار سرمایه کشورمان طبق سیاست اصل ۴۴ قانون اساسی و اقتصاد مقاومتی ابلاغی توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی بستر خوبی آماده کرده است.

وی با بیان اینکه بخش‌های مهم دستگاه‌های اجرایی کشور از جمله وزارت نفت، نیرو، صنعت، معدن و تجارت با توجه به پتانسیل‌های بازار سرمایه برای چاره‌جویی نحوه تأمین مالی به سمت بازار سرمایه آمده‌اند که نشان از تعهد و اطمینان به بورس است.

مدیرعامل بورس انرژی ایران تأکید کرد: متأسفانه در حوزه انرژی عقب‌ماندگی زیادی داریم، به طوری که پس از ملی شدن صنعت نفت و تربیت نیروهای متخصص در دانشکده‌های نفتی اکنون در بخش تجارت نفت دچار ضعف‌هایی هستیم.

حسینی با بیان اینکه تاکنون یکی از راه‌های گستردگی تجارت نفتی معاملات در حوزه نفت و فرآورده‌های نفتی است، گفت: توجه به حوزه تجارت یکی از اهداف استراتژیک برای حمایت از منافع ملی و صیانت از دارایی‌های با ارزش مردم است.

* انحصار تجارت نفتی در دست دولت / لزوم استفاده از تجارت‌های تخصصی

وی با تأکید بر اینکه در حوزه تجارت نفتی انحصار در دست دولت بوده است، گفت: امروز نیازمند ورود تخصصی در حوزه تجارت نفت هستیم و ورود حامل‌های انرژی به حوزه تخصصی تجارت با محوریت بورس امکان‌پذیر است.

* رتبه اول ایران در ذخایر نفتی دنیا و الزامات ایجاد بازاری برای مرجعیت قیمت در منطقه

معاون سابق سازمان بورس اوراق بهادار در رابطه با جایگاه ایران در حوزه ذخایر نفت و گاز تأکید کرد: ایران در میانگین ذخایر نفت و گاز اکنون دارای رتبه اول است و بیشترین پتانسیل را برای راه‌اندازی بسترهای تعیین قیمت در دنیا دارد.

حسینی گفت: پیش شرط رسیدن به جایگاه تعیین قیمت انرژی و مرجعیت در منطقه نیازمند اهمیت دولت در استراتژی‌های کلان خود است و با این استدلال که بیشترین ذخایر را داریم، باید نقش تأثیرگذار و به سزایی داشته باشیم.

مدیرعامل بورس انرژی ایران خاطر نشان کرد: اگر این استراتژی که باید در منطقه مرجعیت قیمت‌گذاری با توجه به ذخایر عظیم نفتی در ایران انجام شود، را بپذیریم، باید تقسیم کار شود و بخشی از کار یعنی مالکیت و تولید حامل‌های انرژی توسط وزارت نفت و تجارت آن از طریق بازار سرمایه صورت پذیرد و این اقدام قطعا با تلاش‌ چند ساله و قانون‌گذاری به ثمر خواهد نشست.

* تأکید بر استفاده از سازوکار بازار سرمایه و شفافیت

وی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در رابطه با استفاده از ظرفیت بورس تصریح کرد: ایشان در فرمایشات اخیر خود در ابلاغ سیاست‌های مختلف اقتصادی حمایت جدی از ساز و کار بازار سرمایه داشتند.

حسینی با بیان اینکه در سطح اجرایی و عملیاتی بازار سرمایه، پیشرفت‌ها و توسعه خوبی داشته است، گفت: اکنون جمع زیادی از مردم در بازار سرمایه هستند و در بخش اوراق بهادار و کالایی سرمایه‌گذاری کردند.

* رشد معاملات برق

مدیرعامل بورس انرژی ایران در رابطه با معاملات برق در این بازار گفت: اکنون برای تأمین مالی صنعت برق بازار خوبی را تدارک دیده‌ایم و در این بخش معاملات با رشد معقولی در حال افزایش است که در آینده بیشتر مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

وی افزود: اکنون بر اساس قانون بخش خصوصی واقعی باید در اقتصاد فعال شود، بنابراین این ساز و کار را در بازار سرمایه فراهم کردیم، تا تأمین مالی صنعت برق از بازار سرمایه بیشتر شود.

حسینی قابلیت بازسازی عملیات عرضه، معاملات، کشف قیمت و تسویه را یکی از مزیت‌های مهم بازار سرمایه برشمرد و گفت: اکنون در حوزه صادرات فرآورده وزارت نفت از ساز و کار بورس استفاده می‌کند.

وی گفت: مدیران ارشد باید کارهای عملیاتی و توسعه‌ای تولید را انجام دهند و در حوزه بازرگانی بخشی از دغدغه‌های خود را به بورس بسپارند. چرا که در تمام دنیا ساز و کار شفاف بورس شناخته شده است و قیمت‌های مرجع در همین بورس‌های دنیا استخراج می‌شود.

مدیرعامل بورس انرژی ایران با تأکید بر اینکه تعیین قیمت و مرجعیت در منطقه در میان مدت و بلندمدت در کشور ما اتفاق خواهد افتاد، گفت: امکان مرجعیت در حوزه تعیین قیمت توسط ایران وجود دارد، چرا که پتانسیل‌ و ظرفیت‌های آن بسیار بالاست.

* شفافیت، یک کالای عمومی که قانون‌گذار باید هزینه آن را بپردازند

حسینی با بیان اینکه در تمام دنیا شفافیت یک نوع کالای عمومی و مطالبه خوانده می‌شود، گفت: متولیان دولت و قانون‌گذاران باید از طریق ساز و کارهایی شفافیت را به جامعه عرضه کنند که قطعا اعتماد مردم را در پی خواهد داشت، بنابراین اگر در حوزه شفافیت خوب عمل شود، چند پله در جایگاه مبارزه با فساد ارتقاء پیدا خواهیم کرد.

وی افزود: در بورس ساز و کار قیمت‌گذاری رقابتی را اصل می‌نامیم و رویه‌ای که تاکنون در بورس پیگیری شده تعیین قیمت پایه محصولات بر اساس نرخ ارز آزاد و رقابتی بوده است.

حسینی درباره دیگر مزیت استفاده از ساز و کار بورس تأکید کرد: یکی از عمده مزیت‌های بازار سرمایه وجود آمارهای اقتصادی دقیق و شفاف است و از طریق تمرکز معاملات آمار واقعی به دست می‌آید.

وی گفت: پایه هر تصمیم درست در اقتصاد کشورها استفاده از آمار دقیق است و در حوزه نفت، گاز و برق بورس‌ها ابزار مناسبی در ارائه اطلاعات و آمار هستند.

مدیر عامل بورس انرژی ایران گفت: بورس می‌تواند به قیمت‌گذاری واقعی محصولات کمک کند، بنابراین اگر کالایی در جامعه توسط دولت تعیین قیمت می‌شود، امکان کشف قیمت آن در ساز و کار بورس بر اساس عرضه و تقاضای جامعه وجود دارد، چرا که دست‌کاری قیمتی طبق تجربه گذشته با مقاومت مردم مواجه شده است.

حسینی با بیان اینکه قیمت‌گذاری در بازاری منصفانه و بی‌طرف انحرافی نخواهد داشت، گفت: بازار سرمایه در اجرای سیاست‌های تعدیل و اصلاح قیمت‌ها ساز و کار و بستر مناسبی فراهم کرده است.

* جزئیات انتشار یک میلیارد دلار اوراق سلف موازی نفت کوره به جای اوراق نفت خام / تامین مالی ۸ پالایشگاه با صندوق پروژه

سید علی حسینی مدیر عامل بورس انرژی در این گفت‌وگوی تفصیلی با بیان اینکه بورس انرژی همکاری تنگاتنگی با وزارت نفت برای انتشار اوراق سلف موازی نفتی دارد، اضافه کرد: اگر مردم مطمئن شوند، از سود سرمایه‌گذاری خرید انواع اوراق به صورت منصفانه بهره‌مند می‌شوند، از این اوراق استقبال خواهند کرد.

وی افزود: اوراق سلف نفتی به دلیل ساز و کار متفاوت با اوراق مشارکت تا حدودی این هدف را پوشش می‌دهد و مردم از نوسان قیمت کالای پایه تا حدودی منتفع می‌شوند.

مدیرعامل بورس انرژی با بیان اینکه برنامه‌ریزی شده برای یک سال آینده یک میلیارد دلار از طریق انتشار اوراق سلف موازی نفتی تأمین مالی انجام شود، گفت: این اوراق یک جا منتشر نمی‌شود و احتمالا طی ۴ یا ۵ مرحله به صورت ریالی منتشر خواهد شد.

وی ادامه داد: احتمالا تا یک ماه آینده همان طور که آقای زنگنه اشاره کرده‌اند، انتشار این اوراق به نتیجه می‌رسد و در مرحله اول پیشنهاد ما انتشار ریالی اوراق است، تا ضریب موفقیت آن افزایش یابد.

حسینی تصریح کرد: در این اوراق یک نرخ حداقلی و یک نرخ حداکثری برای سود سرمایه‌گذاری در نظر گرفته می‌شود و سود دو طرف از طریق آپشن‌های(اختیار) خرید و فروش محدود می‌شود.

وی افزود: این اوراق به جای نفت خام بر پایه نفت کوره منتشر می‌شود و کسانی که بخواهند نفت کوره را به صورت فیزیکی تحویل بگیرند، باید میزان مشخصی از اوراق را در اختیار داشت باشند، تا مثلا بتوانند حداقل یک محموله ۳۵ هزار تنی نفت کوره را در اختیار بگیرند.

مدیرعامل بورس انرژی تاکید کرد: امکان معامله ثانویه وجود خواهد داشت و ترجیح‌ ما و وزارت نفت انتشار اوراق بر اساس نفت کوره به جای نفت خام است، چرا که معاملات آن آسان‌تر است.

به گزارش ایلنا، حسینی اضافه کرد: بر خلاف نفت خام ساز و کارها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به تحویل نفت کوره به خریداران منجر شود، چرا که به تدریج مصارف داخلی از سوخت مایع به گاز تغیر می‌کند و نفت کوره برای صادرات آزاد می‌شود.

حسینی افزود: صندوق‌های پروژه هم در کنار این اوراق با کمک مسئولان وزارت نفت طراحی شده است؛ چنان که به عنوان مثال در ۸ طرح پالایش میعانات گازی در سیراف کاملا ظرفیت تأمین مالی از طریق صندوق‌های پروژه وجود دارد و در این باره مذاکراتی نیز انجام شده است.

بر اساس این گزارش، انتشار اوراق سلف موازی به عنوان یک راهکار تامین منابع مالی برای پروژه‌های بزرگ بالادست نفت و گاز مانند پارس جنوبی از سال ۸۹ در کشور مطرح شد و در بودجه ۹۱ برای اولین بار مجوز انتشار ۱۰ میلیارد دلار اوراق سلف مبتنی بر نفت خام به دولت داده شد. با این وجود علیرغم آنکه چارچوب کلی انتشار این اوراق در وزارت نفت طراحی شد، انتشار اوراق به دلیل سوء برداشت بانک مرکزی متوقف شد.

اوراق سلف که به تعبیر عامیانه فروش نفت خام به مردم خوانده شد، نوعی اوراق قابل معامله مبتنی بر پیش خرید کالای واقعی هستند.

سازوکار اوراق سلف نفتی به گونه‌ای طراحی شده بود که در انتها عملا شانس چندانی برای تحویل فیزیکی نفت خام به خریداران اوراق ایجاد نمی‌کرد، اما با تغییر بنیادین انتشار اوراق سلف بر پایه نفت کوره به جای نفت خام، سازوکار به شکلی تغییر کرده است که تحویل فیزیکی نفت کوره به خریداران را تسهیل می‌کند.