ابراهیم رزاقی در گفتگو با ایلنا:
دولت در مناطق آزاد بدنبال ارزان‌سازی نیروی کار به نفع سرمایه‌گذاران است
«در ایران سالهاست که دولت‌ها به تامین کنندگان ارز ارزان برای واردکنندگان کالاهای مصرفی خارجی تبدیل شده‌اند. در این ساختار بی‌تردید توسعه مناطق آزاد و یا ویژه اقتصادی تنها باعثقدرتمند‌تر شدن سوداگران خواهد شد.»
به باور یک اقتصاددان مادامی که سیاست‌های دولت معطوف به حمایت از تولید داخلی نباشد، گسترش مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نمی‌تواند به توسعه رفاه اقتصادی و اجتماعی منجر شود.
«ابراهیم رزاقی» با اعلام این مطلب به خبرنگار ایلنا یادآور شد: مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نخسین بار در کشورهای صنعتی مانند آلمان با هدف کمک به توسعه صنایع داخلی آن کشورها ایجاد شدند.
وی ادامه داد: بر این اساس در مناطقی همچون بندر هانوفر که از مراکز مراسلاتی و مبادلاتی صنایع داخلی آلمان با دیگر کشورها محسوب می‌شود، تمهیداتی اندیشیده شد که به موجب آن تاسیساتی برای اجرای بخشی از فرآیند تولید و تبدیل ماده خام اولیه به محصول نهایی انجام گیرد.
این استاد دانشگاه بابیان اینکه مزیت اصلی این اتفاق، کاهش هزینه‌های تمام شده تولید است؛ افزود: واقعیت این است که احداثچنین مراکزی تنها زمانی به شکوفایی تولید منجر می‌شود که سیاست‌های دولت معطوف به شکوفایی تولید داخلی باشد.
رزاقی بایادآوری اینکه در ایران سالهاست که دولت‌ها به تامین کنندگان ارز ارزان برای واردکنندگان کالاهای مصرفی خارجی تبدیل شده‌اند، افزود: در این ساختار بی‌تردید توسعه مناطق آزاد و یا ویژه اقتصادی تنها باعثقدرتمند‌تر شدن سوداگران خواهد شد.
وی با یادآوری اینکه یکی از ویژگی‌های مشترک مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در همه نقاط دنیا کمرنگ‌‌تر شدن الزامات مربوط به حمایت‌های اجتماعی کارگران شاغل در این مناطق است، افزود: در مناطقی همچون هانوفر آلمان که توسعه صنعتی کشور در اولویت قرار دارد به دلیل وجود تشکل‌های قوی و منسجم صنفی کارگری سرمایه‌گذاران در مناطق آزاد در نهیات مجبور به رعایت حقوق صنفی کارگران هستند اما در کشور مانند ایران که به دلیل در اولویت قرارداشتن منافع سوداگران با ضعف نهادهای صنفی کارگری مواجه هستیم دیگر هیچ تضمینی برای رعایت بنیادی ترین حقوق صنفی وجود نخواهد داشت.
به گفته رزاقی اینکه امروز در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی شاهد نارضایتی نیروی کار از عدم اجرای قوانین کار و تامین اجتماعی هستیم نتیجه توجه بیش از اندازه دولت‌ها به منافع بازرگانان و به ویژه سوداگرانی است که تامین حداکثر سود شخصی تنها دغدغه آنها محسوب می‌شود.
به باور این استاد دانشگاه در چنین شرایطی توسعه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در اطراف شهر تهران نتنها هیچ رویکرد صنعتی ندارد بلکه بیشتر به ابزاری برای تثیبت منافع سوداگران تبدیل خواهد شد.
این اقتصاددان همچنین در نقد ساختار مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور گفت: در مناطق آزاد که تمامی امتیازات مربوط به معافیت‌های قوانین گمرکی و کار و تامین اجتماعی به توسعه هرچه بیشتر واردات کالاهای مصرفی خارجی منجر شده است اما در مناطق ویژه که در آنها شاهد اجرای پروژه‌های نفت، گاز و پتروشیمی هستیم بازهم مشاهده می‌کنیم که محصولات این بنگاه‌ها به عنوان مواد خام راهی بازارهای کشورهای خارجی می‌شنود و بعد دوباره به عنوان مواد اولیه صنایع پایین دستی داخی از خارج خریداری می‌شوند و در عمل به توسعه صنعتی کشور کمک موثری نمی‌کنند.
وی تاکید کرد: با این شرایط بدیهی است که دولت نمی تواند با سیاست توسعه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مدعی اشتغالزایی کشور چرا که در همین نقاط خارج از مناطق آزاد و ویژه اقتصادی بسیاری از کارفرمایان با هدف کسب سود از طریق فعالیت سوداگری کارخانه‌های خود را رها کرده‌اند.
