بی‌مهری نفتی‌ها به عرضه در بورس / نفت ایران فرصت تبدیل به شاخص قیمت‌گذاری را از دست داد

تعیین نفت ایران به عنوان یک نفت شاخص برای قیمت گذاری در سطح منطقه و بین المللی حیاتی است که متاسفانه مغفول مانده است این در حالی است که امارات در حال تبدیل کردن نفت خود به عنوان شاخص قیمت گذاری نفت خلیج فارس است حال آنکه نفت ایران به ویژه در گرید نفت سنگین می تواند شاخص بهتری برای منطقه خلیج فارس باشد.

همایون دارابی کارشناس بورس در گفت وگو با خبرنگار ایلنا در خصوص دلیل عدم موفقیت عرضه نفت خام در بورس گفت: مجموعه مدیران دولتی نفت و تصمیم گیران تمایلی به معاملات نفت در داخل کشور ندارند و این موضوعی است که از گذشته باقی مانده است.

وی افزود: در خارج از کشور نیز عرضه نفت خام ایران همواره به صورت غیر مستقیم صورت گرفته و در بورسها و با کارگزار مشخص ایرانی اجرا نمی شود این امر هر چند بخشی از آن, اینک به عنوان تاثیرات تحریم توجیه می شود اما قبل از تحریمها نیز همواره نحوه فروش نفت کشور و قیمت گذاری آن غیر مستقیم بوده است.

بی مهری نفتی‌ها به عرضه در بورس / امارات گوی سبقت را در بورس نفت ربود

دارابی با اشاره به اینکه تلاش برای عرضه نفت خام در بورس همواره با بی مهری مواجه شده، تصریح کرد: ساختار عرضه نفت خام ایران در بورس هیچگاه پویا نبوده و در حالی که کشوری همچون امارات توانسته یک بورس پویا برای فروش نفت خام ایجاد کند اما کشور ما همچنان در گامهای اولیه راه اندازی معاملات نفت خام باقی مانده است.

با فرصت سوزی در فروش مستقیم نفت ابزار مقابله با تحریم را از دست دادیم

وی خاطر نشان کرد: فروش مستقیم نفت یکی از ابزارهای مقابله با تحریم خارجی می توانست باشد اما فرصت سوزیهای مداوم و بی اعتمادی یا عدم تمایل به معاملات نفت خام در داخل کشور موجب شد این فرصت از دست برود و علی رغم اینکه سابقه مطالعات راه اندازی بورس نفت در کشور مربوط به سالهای پیش از طرح بورس نفت امارات است همچنان گامهای اندکی برای ایجاد یک بورس نفت پویا و منطقه ای برداشته شده است.

نفت ایران می توانست شاخص قیمت گذاری در منطقه باشد

این کارشناس بورس افزود: یک بورس پویای نفت برای جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی به صنعت نفت ایران و حفظ منافع ملی از طریق تعیین نفت ایران به عنوان یک نفت شاخص برای قیمت گذاری در سطح منطقه و بین المللی حیاتی است که متاسفانه مغفول مانده است.

نفت امارات شاخص قیمت گذاری خلیج فارس می شود

وی تاکید کرد: در غیاب تلاشهای داخلی، امارات در حال تبدیل کردن نفت خود به عنوان شاخص قیمت گذاری نفت خلیج فارس است حال آنکه نفت ایران به ویژه در گرید نفت سنگین می تواند شاخص بهتری برای منطقه خلیج فارس باشد.

قیمت گذاری نفت در ایران رقابتی نیست

وی با بیان اینکه در کشور ما هنوز نفت بصورت مستقیم و گسترده وارد بورس نشده است، خاطرنشان کرد: قیمت گذاری نفت هنوز رقابتی نیست و مدیران نفت نیز روی خوشی به این قضیه نشان نداده است و موارد انگشت شمار عرضه نفت خام از سوی وزارت نفت نیز با قیمتهای خارج از عرف مواجه شده است.

این کارشناس بورس با بیان اینکه خصوصی سازی در بخش نفت کشور فراموش شده و اجرای اصل ۴۴در حوزه نفت تعطیل شده است، گفت: تعدادی از پالایشگاهها از جمله شیراز, تبریز, اصفهان و بخشی از سهام پالایشگاههای تهران, لاوان و بندرعباس به بخش خصوصی واگذار شد و انتظار می رفت در گام بعدی خرید و فروش نفت خام و فرآورده های نفتی این پالایشگاهها در بورس انرژی کنونی و کالایی قبلی صورت گیرد که متاسفانه این گام ابتر مانده و عملا روند خصوصی سازی متوقف شده و واگذاری امور اجرایی به بخش خصوصی و جدا کردن بحثعملیات از نظارت در وزارت نفت صورت نمی گیرد.

رونق بورس نفت نیازمند موفقیت در خصوصی سازی

وی رونق بورس نفت را نیازمند موفقیت خصوصی سازی در بخش پالایشگاهی دانست و گفت: تا زمانی که اراده ای از سوی دولت برای خصوصی سازی وجود نداشته باشد نمی توان به شفاف سازی معاملات نفت خام در بورس انرژی امیدوار بود.

دارابی یادآور شد: با توجه به اینکه تنها یک عرضه کننده در بخش نفت خام داریم عرضه کننده می تواند قیمت دلخواه خود را عرضه کند چرا که رقیبی در قیمت گذاری ندارد و حتی از عرضه خودداری کند حال آنکه خصوصی سازی و شفاف سازی اقتصاد بخش نفت دستاوردهای مهمی می تواند برای کشور داشته باشد.

مدیریت دولتی نفت جایگاه ایران را در اوپک تنزل داد

وی تاکید کرد: نتیجه سالها مدیریت دولتی گسترده در حوزه نفت کاهش تولید نفت خام, کاهش جایگاه ایران در اپک و واردات گسترده فرآورده های نفتی و وابستگی این صنعت به منابع مالی و تکنولوژی خارجی است و این سلسله معیوب تنها با خصوصی سازی, تمرکز و جدا سازی عملیات و نظارت در وزارت نفت و دخالت دادن بخش خصوصی در اقتصاد نفت شکسته خواهد شد که امید است این امر مورد توجه مسوولان قرار گیرد.