همه جای دنیا کارخانه‌ها سالن تئاتر دارند

قطب الدین صادقی برگزاری جشنواره آتشكار در اصفهان را برای آگاهی بخشی و نشاط جامعه كارگری موفق ارزیابی كرد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، قطب الدین صادقی نویسنده، کارگردان و مدرس تئاتر درخصوص تئاتر كارگری و تجربه چنین تئاتری درجهان، گفت: ما بخصوص در میان كشورهای سوسیالیستی گروه های زیادی داشتیم كه نمایش هایی برای اجرا در كارخانه ها و برای كارگران آماده می كردند.

وی ادامه داد: در سفری كه برای اجرای نمایش به كشور بلاروس داشتم شاهد بودم بسیاری از كارخانه ها، سالن های تئاتر داشتند و حتی ما تعدادی از اجراهای خود را در آن سالن ها روی صحنه بردیم.

صادقی بااشاره به تجربه كشورهای صنعتی جهان در استفاده از هنر تئاتر برای سرگرم سازی و آگاهی بخشی به مخاطبان، اظهار داشت: در این كشورها گروه هایی هستند که در تمام شهرستان های كوچك و بزرگ نمایش اجرا می كنند.

وی با بیان اینکه یکی از مهمترین پایگاه های اجرای نمایش در این کشورها اتحادیه ها و انجمن های كارگری است، افزود: یكی از مخاطبان اصلی گروه های تئاتر فعالان و اعضای جامعه کارگری هستند. ممكن است این افراد جزو طبقه بورژوا نباشند اما گروه های تئاتری برای این افراد و خانواده های این طبقه آثار هنری روی صحنه می برند.

این مدرس دانشگاه درخصوص اینکه آیا ما تجربه اجرای تئاترهای كارگری چه پیش و چه پس از انقلاب در ایران داشته ایم، اظهار کرد: خیر، در اوایل انقلاب تعدادی از گروه های چپ بودند که به خصوص در قالب نمایش های خیابانی مفاهیم كارگری از نوع جهت دار و ایدئولوژیك را در راستای آگاهی بخشی به طبقه كارگر اجرا می كردند. از جمله این نمایش هامی توان به «عباس آقا كارگر ایران ناسیونال» و آثاری که سیروس شاملو و رضا کیانیان اجرا می کردنداشاره كرد.

صادقی در پاسخ به این سوال كه آیا می توان به گروه های تئاتر توصیه كرد در كارخانجات نمایش هایی برای كارگرها اجرا كنند، گفت: ما در اصفهان جشنواره آتشکار را برگزار كردیم كه خود من جزو سیاست گذارهای آن جشنواره بودم. اغلب بازیگران آن را كارگران كارخانه ذوب آهن و كارخانجات صنعتی اصفهان تشكیل می دادند. این مبحث در اصفهان بهتر از دیگر نقاط پی گیری شده است.

وی افزود: این افراد بعد از ظهر ها و پس از كار در قالب گروه های تئاتری جمع می شدند و نمایش اجرا می كردند. اصلا جشنواره متعلق به این گروه ها بود و متولی برگزاری كارهای اجرایی نیز خودشان بودند. این گروه ها در پی اجرای آثاری بودند كه بتوانند طبقه كارگر را مخاطب قرار بدهند.

صادقی بااشاره به اینكه سعی گروه های تئاتر كارگری همواره بر این بوده است تا به كارگران كارخانجان روحیه، شادابی و انرژی كار بدهند درخصوص شاخصه های تئاتر كارگری، اظهار داشت: گذشته از شادی بخشی و سرگرمی شاخصه های دیگری هم دارد. تئاترهای میر هولریش یكی از نمونه هایی است كه همواره نمایش های بسیار دینامیك اجرا می كرد و بازیگران روی صحنه با جابجایی های مداوم اجرای حركات آکروباتیك و میزانسن های دقیق و تصویرسازی شور می آفریدند و این انرژی را به مخاطب خود كه كارگران بودند انتقال می دادند تا این افراد روز بعد كه برای كار به كارخانه ها باز می گشتند انرژی بیشتری برای كار داشته باشند.

وی با اشاره به اینكه چنین برنامه هایی در راستای برنامه سالم سازی جامعه در روسیه قبل از انقلاب پی گیری می شد، ادامه داد: چون سیاست گذاران فكر می كردنداكثر كارگرها الكلی هستند و كار نمی كنند. به عوض سرگرمی های تخدیر كننده، هنر تئاتر، موسیقی، باله و اپرا را جایگزین كردند.

كارگردان نمایش «خاطره ای نداشتم حتی اگر هزار سالم بود» درباره تغییراتی كه نمایش نامه مكبث به كارگردانی او دارد، بیان كرد: نمایش مكبثی كه ما با اجرای عمومی آماده می كنیم برداشتی بسیار امروزی در راستای موضوعی است كه توسط شكسپیر مطرح شده یعنی اراده معطوف به قدرت كسی كه جنون قدرت طلبی دارد.

وی افزود: آنچه مكبث می گوید این است كه افرادی كه جنون قدرت طلبی دارند ذاتا انسان هایی ناسازگار، بیمار و نامتعادلی هستند. این ها عقده های روانی دارند كه برای برطرف كردن آن دست به کسب قدرت به هر قیمتی می زنند. كسب قدرت مانند مسكن و دارویی برای این افراد است و شكسپیر می گوید هر كسی لیاقت رسیدن به قدرت را ندارد. مكبث نمونه یکی از این انسان های نامتعادلی است كه به قدرت می رسد.

این هنرمند بااشاره به نمایش نامه ریچارد سوم اثر شكسپیر، اظهار كرد: خواستگاه حركت اولیه این نمایش نامه زخم های جسمی و روحی كاراكتر داستان است. آدم هایی كه مقاصدی بزرگ از این نوع دارند در واقع از چیز هایی در درون خود رنج می برند، زخمی هستند و برای جبران كمبودها قدرت طلبی می كنند.

وی با بیان این مطلب که نمایش مکبث حدود 38بازیگر دارد، اضافه کرد: راه حلی كه شكسپیر پیشنهاد می كند تداوم یك حكومت سلطنتی است. من نتیجه دیگری ارائه كردم و راه حل من تداوم نظام سلطنتی نیست که باید بعد از تماشای نمایش درباره آن صحبت کنیم.

صادقی در پایان درباره حمایت های مرکزهنرهای نمایشی از نمایش مکبث، گفت: تا این لحظه هیچ کمکی دریافت نکرده ایم، اما طی تماسی که با آقای آشنا داشتم، ایشان قول همکاری دادند که میزان آن مشخص نیست.