شماره تازه اطلاعات حکمت و معرفت منتشر شد

نود و ششمین شماره مجله اطلاعات حکمت و معرفت با عنوان «فلسفه عکاسی» منتشر شد. اولین شماره مجله «اطلاعات حکمت و معرفت» در سال ۱۳۹۳ به دبیریِ منیره پنج‌تنی‌ انتشار یافته‌است. منیره پنج‌تنی سخن خود را در سرمقاله‌اش با گفته‌های ویلیام فلوسر درباره عکاسی آغاز می‌کند و در ادامه به طور خلاصه با توضیح مختصری درباره عکس و عکاسی آنرا به عنوان موضوعی شایسته‌ی اندیشیدن و فلسفیدن معرفی می‌کند.

به گزارش ایلنا، در بخش دفتر ماه که شامل دو گفتگو، دو مقاله فارسی و سه مقاله‌ی ترجمه شده‌است، منیره پنج‌تنی اولین گفتگو کننده است و به سراغ مهران مهاجر رفته، مهران مهاجر که از هنرمندان به‌نام امروز عکاسی ایران است از نظرگاه‌های متفاوت‌تری به مسئله عکس و عکاسی می‌نگرد. در ابتدا پنج‌تنی گفتگوی خود را با بررسی رابطه عکاسی –فارغ از مسئله هنربودگی‌اش - با زندگی امروز مردمان دنیا با مهران مهاجر آغاز می‌کند. پس از آن به بحثبر سر رابطه عکاسی و واقع‌گرایی پرداخته می‌شود. سپس با در نظر گرفتن آرای «متز» به تحلیل شباهت‌ها و تفاوت‌های عکاسی و سینما نگاه می‌شود. در ادامه مهران مهاجر به تاثیر و یا عدم تاثیر نهادهایی همچون موزه‌ها به عنوان اصلی ترین بایگانی‌کنندگان و نمایش‌دهندگانِ آثار عکاسی بر سلیقه مخاطبان این پدیده‌ی بصری می‌پردازد. در نهایت منیره پنج‌تنی با پیش کشیدنِ آرای نظریه پردازانی همچون بارت، سونتاگ، بنیامین و… گفتگو را با بحثبر سر رابطه میان نشانه شناسی و روانکاوی با عکاسی رو به پایان می‌برد. دومین گفتگو در این بخش با ناصر فکوهی صورت گرفته‌است، گفتگویی از علی بابایی با عنوان عکس و زندگی. علی بابایی برای آغاز گفتگوی خود عکاسی را به مثابه رسانه مورد سوال قرار می‌دهد و ناصر فکوهی با نگاه جامعه‌شناختی خود به کارکردهای آن در جامعه می‌پردازد. در ادامه ناصر فکوهی به رابطه‌ی میان فرهنگ نوشتاری و فرهنگ تصویری اشاره می‌کند و با نگاهی انسان‌شناسانه آنرا بررسی می‌کند. در ادامه‌ی این گفتگو به چیستی تاثیرات جامعه شناسانه‌ی عکس در جوامع امروزی توجه شده و امکان یا عدم امکان وجود انسانِ امروزیِ بدونِ عکس به چالش کشیده می‌شود. علی بابایی در ادامه با موردِ پرسش قرار دادنِ آرای فیلسوفان و اندیشمندانی همچون والتر بنیامین، استیو ادواردز، فوئرباخ و برتراند راسل محتوای گفتگویش را با استادِ انسان‌شناسی بسط می‌دهد. در ادامه‌ی بخش دفتر ماه مقاله‌ای از محسن خیمه‌دوز با عنوان فلسفه عکس منتشر شده‌است. وی با معرفی «فلسفه عکس» به عنوان فلسفه‌ای نوین از دسته‌ی فلسفه‌های موضوعی ابتدا به بحثزیبایی‌شناسی و مفاهیمش در عکس و تصویر می‌پردازد و در ادامه با تقسیم نمودن محتوای کلامش به عناوینی همچون «عکس و علیت» و «عکس و نقادی» دقیق‌تر به تحلیل می‌پردازد؛ سپس رابطه عکس و مستندسازی را از جوانب گوناگون بررسی می‌کند. «بازنمایی در هنر نقاشی و عکاسی» نام مقاله مشترکی‌ست از آناهیتا مقبلی و کاملیا طالعی بافقی، چنانچه از توضیح مقاله‌نویسان هم پیداست، پُرواضح است که مسئله بازنمایی در هنر به خصوص هنرهای بصری همیشه از اساسی‌ترین مسائلی بوده که برای اندیشمندان این حوزه مطرح بوده و هست، در نتیجه در این مقاله ابتدا مفهوم بازنمایی از نظرگاه افلاطون مورد بررسی قرار می‌گیرد و با تشریح و تحلیل، مسئله بازنمایی از دیدگاه‌های گوناگون بررسی می‌شود. «حقیقت در عکاسی» مقاله‌ای است از لزلی مولن به ترجمه مهرداد پارسا، در این مقاله با توجه به عکاسی - به عنوان هنر - به چیستی رسالت آن و شیوه‌های بازنمایی براساس فلسفه مدرن و رابطه‌اش با حقیقت پرداخته می‌شود. مقاله دیگری که در همین بخش به چاپ رسیده‌است با نام «عکاسی برای فلسفه» نوشته‌ایست از ای. دی. کولمن به ترجمه حسین کاظمی یزدی، اگر بخواهیم نگاه نویسنده این مقاله را کوتاه دریابیم باید بدانیم که او معتقد است عکاسی به عنوان هنر / حرفه هنوز به آن عمقی از رویکرد و کارکرد فکری - فلسفی نرسیده که می‌بایست برسد، در نتیجه بسیاری از آرای فلسفی درباره عکس و کنش عکاسی را به چالش می‌کشد. آخرین مقاله منتشر شده در بخش دفتر ماه شماره ۹۶ مقاله‌ای‌ست از جان مورتون به ترجمه میتا سرحدی به نام «ژیل دلوز و عکاسی» و چنانکه از عنوانش پیداست، به بررسیِ مناسب و موشکافانه‌ای از آرای دلوز درباره عکاسی پرداخته‌است.

«یک حکایت از تذکره الاولیا» اولین مقاله‌ی بخش ادب و هنر است، که به قلم حسین عظیمی نگاشته شده. دومین نوشتار این بخش با عنوان «در سماع درویشان» از ابوعبدالرحمن سُلَمی است و ترجمه عباس گودرزنیا. مهران رهبری و حمیده ثقفی در کاری مشترک درباره پدر علم جغرافیای نوین ایران مقاله‌ای به بهانه شصتمین سالگرد درگذشتش منتشر کرده‌اند، با عنوان «دانشمند عارف، عبدالرزاق‌خان بغایری». در ادامه، در بخش اندیشه و نظر، سه مقاله به چاپ رسیده‌اند؛ «عقل عملی» از روبرت ان. جانسون با ترجمه انشاءالله رحمتی، «شمس‌الدین سمرقندی» از غلامرضا دادخواه و شاخصه‌های تصوف از لویی ماسینیون – بی. راتکه و ال. لویسون به ترجمه علیرضا رضایت.

در نهایت بخش کتاب با بخش چهارم و پایانی «معرفت و جنون» از سید مسعود رضوی آغاز می‌گردد. در ادامه گفتگویی به چاپ رسیده از منیره پنج‌تنی با حسن خوبدل مترجم کتاب «درآمدی بر نظریه‌های عکاسی» از اشلی لاگرینج، گفته می‌شود لاگرینج در این کتاب به سراغ آرای کسانی همچون برجر، سونتاگ، گروندبرگ و… می‌رود. این گفتگو با مترجم این کتاب تجربه خواندن خود کتاب را برای علاقمندان این حوزه متفاوت و مهم نشان می‌دهد. در نهایت، شماره نود و ششم مجله اطلاعات حکمت و معرفت با معرفی کتابهایی در حوزه اندیشه، فلسفه و عکاسی از منیره پنج‌تنی و کیان رضوی به همراه گزارش‌هایی از مراسم و سمینارهای گوناگون جهانی در حوزه اندیشه و فلسفه به پایان می‌رسد.