یک حقوقدان در گفتوگو با ایلنا:
فرزند متولد شده از مادر ایرانی حق دارد از هویت ایرانی برخوردار شود/ موج‌سواری در مسائل حقوقی و اجتماعی کار کثیفی است
یک حقوقدان با تاکید بر اینکه در تصویب قوانین نباید هیجانی برخورد کرد، گفت که فرزند متولد شده از مادر ایرانی حق دارد از هویت ایرانی برخوردار شود.
زهرا داور در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در مورد حقوق زنان در بحث تابعیت، گفت: اشکالی که در جامعه و سیستم قانون گذاری کشور ما وجود دارد این است که موقع پیشنهاد دادن قانونی به مابقی قوانین به چشم یک مجموعه منسجم نگاه نمی‌کنیم بلکه یک بخش از آن را مورد توجه قرار می‌دهیم و از کل خارج می‌کنیم و می‌گوییم این باید اصلاح شود. در حالی که توجه نمی‌کنیم اجازه شوهر برای خروج همسر یا بحث تابعیت پدر ؛ ریشه در جای دیگر دارند.
این وکیل دادگستری خاطرنشان کرد: ما در قانون مدنی ماده ۱۱۰۵ را داریم که مقرر می‌کند ریاست خانواده از خصایص شوهر است. مبنای ریاست را باید با ادبیات زمان تصویب دید. بررسی این موضوع باید بحث ابتدایی باشد و باید دید حدود این ریاست تا کجاست. آیا مطلق است یا خیر؟ آثار این ریاست چیست؟ حدود ریاست باید مشخص شود.
او افزود: باید دید اگر این ریاست را از نهاد خانواده حذف کنیم آیا به نفع خانواده است یا خیر. خانوده یک سازمان حقوقی است باید دید در یک اداره وقتی یک رییس می‌گذارند نقش هماهنگ کننده دارد یا دیکتاتور. ما متاسفانه واژه‌های قرآن را درست و به جا تعریف نکردیم خداوند در قرآن می‌گوید «الرجال قوامون علی النسا»، قوام معنی رییس نمی‌دهد. در خانواده باید یک نفر وظیفه سرپرستی را بعهده داشته باشد اما حد این سرپرستی مشخص چیست؟
این حقوقدان بیان داشت: اگر این سرپرست و رییس خانواده از عنوانی که به او داده شده است سوء استفاده کند چه باید کرد؟ اگر مردی از حق خود برای آزار زن و یا لطمه زدن به او سوء استفاده کند آیا قانون او را مجاز می‌داند اعمال حق کند؟ ما در مسایل حقوقی طبق قاعده لاضرار می‌گوییم حق تا جایی معتبر است که موجب زیان به دیگری نشود. اگر مردی بدون دلیل و برای آزار از این حق سوء استفاده کند ایا باز باید حقی برای او قایل بود ما یک بحث حقوقی داریم و یک بحث اجتماعی بحث عالم اثبات و ثبوت .
داور با اشاره به تناقضات قانون و اجرا آن تشریح کرد: اول باید تکلیف‌مان با خودمان روشن باشد که آیا این ریاست مرد را می‌پذیریم و به مصلحت خانواده است یا خیر. ما یک مصلحت خانواده داریم و یک مصلحت فرد؛ باید دید در تعارض این دو مصلحت کدام اولی است. باید در نهاد خانواده مبنا‌ها و تکالیف را مشخص کنیم و بگوییم آیا نیاز به یک رییس یا سرپرست هست یا خیر؛ واقعیت جامعه را در نظر بگیریم.
او افزود: نمی‌شود گفت ما می‌پذیریم که مرد باید نفقه بدهد اما نمی‌پذیریم زن برای خروج از کشور اجازه شوهر را باید داشته باشد. این تضاد را باید حل کنیم نمی‌توانیم یک قسمت بگوییم و یک قسمت را حذف کنیم؛ لا اله را بگویم الا الله را نگوییم. ایت الله بجنوردی تعبیر زیبایی دارند و می‌گویند خدا در قرآن گفته «الرجال قوامون علی النسا» را آورده ما همیشه این را می‌بینیم اما قسمت دوم آنرا نمی‌گوییم خدا در ادامه می‌گوید «بما انفقو» و دلیل آنرا پرداخت نفقه می‌گویند.
این وکیل دادگستری اذعان کرد: ما می‌گوییم زنان ما وارد اجتماع شدند و کسب درآمد می‌کنند همه این‌ها درست اما چند درصد بیکاران ما زنان هستند الویت کاری برای مردان است یا زنان. واقعیت جامعه را نمی‌توان با رویا نفی کرد در جامعه ما وضعیت اشتغال زنان به حد مطلوب نرسیده است.حدود ۶۰ درصد ورودی دانشگاه‌ها دختران هستند آیا در بحث اشتغال هم آیا این ۶۰ درصد هستند.
این استاد دانشگاه با اشاره به مصوبه اخیر کمیسیون فرهنگی درباره اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زن ایرانی با مرد خارجی، تصریح کرد: اگر زن و مرد در کسب درآمد هم سطح بشوند آنوقت می‌شود گفت مبحث ریاست مرد احتیاج به باز تعریف دارد. در مجلس قبل با خانم الهیان یک سال و نیم جلسه برقرار و راجع به این مساله بحث و گفتوگو می‌کردیم. من به شخصه معتقدم باید فکری کنیم فرزند متولد شده از مادر ایرانی حق دارد از هویت ایرانی برخوردار شود. اما بعد این همه مدت که روی این موضوع کار کردیم قانونی که تصویب شد چاره کار نبود و دردی را دوا نکرد.
این فعال حقوق زنان تاکید کرد: وقتی می‌گوییم مرد رییس خانواده است یعنی زن بعد از ازدواج تابعیت شوهرش به او تحمیل می‌شود و تابعیت او را می‌گیرد. بعضی چیز‌ها را شاید نشود عوض کرد ولی بعضی مسائل قابل تغییر است. بچه‌ای که می‌تواند به دلیل داشتن مادر ایرانی تابعیت ایران را بپذیرد باید با تغییر قانون از این حق منتفع شود. این مسئله خواست جامعه است. نظر کار‌شناسی بسیار مهم است اما متاسفانه در تغییر قانون مربوط به بحث زنان و کودکان هیجانی برخورد می‌کنیم.
داور خاطرنشان کرد: واقعیت این است که بدون توجه به ریشه‌ها، هیجانی و مقطعی برخورد می‌کنیم و به بن مایه مسائل توجه نداریم. مثلا در مساله ستایش و آتنا چه حاصلی از این همه بلوای رسانه‌ای بدست آمد؟ انعکاس رسانه‌ها باید منجر به نتیجه شود تا قانونی حلال مشکلات تصویب شود. مهمترین بخش پیشگیری از جرم است و باید از جامعه در برابر این افراد خطرناک محافظت شود.
او افزود: ما دو نهاد مشاوره و مددکاری داریم که متاسفانه نه تخصصی هستند و نه گستره‌مند است. در پرونده ستایش مقصر اصلی آموزش پرورش است. کسی به سراغ او نرفت که برای تعلیم و تربیت بچه‌هایی که زیر نظرشما هستند چه کرده‌ای. این یک اختلال شخصیتی نیست که یک لحظه بروز کند و باید بررسی کرد که این آدم از کجا به اینجا رسیدند.
این وکیل دادگستری تاکید کرد: نباید با مسائل، هیجانی و کیس وار برخورد و رسیدگی کنیم باید دید مشکل از کجاست. نباید در مواجهه با این موارد؛ به مسائل بی‌ربط دامن بزنیم چراکه موج سواری در مسائل حقوقی و اجتماعی کار کثیفی است.
این حقوقدان گفت: باید دید اشکال قوانین کجاست که با حل آن بتوانیم به بچه‌های مادران ایرانی تابعیت داد. با موج سواری نمی‌شود مسایل را حل کرد. اینکه به زنان نخبه و ورزشکار اجازه خروج می‌دهند تبصره بر اصل است که به نوعی تبعیض آمیز است کسی نه نخبه است نه ورزشکار بعنوان عضو هیات علمی می‌خواهد به خارج کشور برود ولی شوهرم اجازه نمی‌دهد تکلیف چیست؟
