ادبیات؛ اخته عرضه میشود/ مخالفت تاریخی دولتها با انجمن صنفی نویسندگان و مترجمان
وحید روزبهانی میگوید: ادبیات ما چه در حوزهی ترجمه و چه در تألیف، بهصورت اخته عرضه میشود و حتی کورسوی امیدی به بهبود این وضعیت وجود ندارد.
وحید روزبهانی در گفتگو با خبرنگار ایلنا، با انتقاد از وضعیت سانسور کتاب در کشور بیان کرد: من در این مدت کارهای زیادی در حوزهی ترجمه انجام دادهام اما با این شکل و شیوهی سانسور تصمیم به انتشار آنها ندارم.
این مترجم با اشاره به اینکه شدت سانسور در دولت جدید حتی بدتر از قبل شده، افزود: اصلاحیههایی که روی کتاب «هومر و لنگی» خورده بود بسیار وحشتناک و فجیع بود. میتوانم بگویم که در دولت جدید نه تنها وضعیت سانسور بهتر نشده بلکه بینظمیها در ارائه مجوز نیز بیشتر شده است.
این مترجم با اشاره به کتاب «هومر و لنگی» گفت: انتشار این کتاب چند سال طول کشید و مجوز خود را از نشر ماهی گرفت، اما به خاطر سانسور زیادی که در کتاب صورت گرفته بود؛ تصمیم گرفتم آن را چاپ نکنم. درحال حاضر یک مجله فیسبوکی دارم بهنام «کورسو». آثاری که ترجمه میکنم را بهصورت رایگان در این مجله منتشر میکنم.
روزبهانی با بیان اینکه وضعیت آنقدر بد است که ترجیح میدهم آثارم را منتشر نکنم، گفت: متأسفانه نویسندگان و مترجمان دارای صنفی نیستند که به دفاع از حقوق آنان برخیزد. بعد از اتفاقی که برای کتاب «هومر و لنگی» افتاد، تصمیم گرفتم دیگر آنها را منتشر نکنم و در فیسبوک بهصورت رایگان آنها را عرضه کنم. به اعتقاد من؛ اگر مترجمان و نویسندگان به عنوان اعتراض این کار را انجام دهند، شاید مسئولان برای این مسئله فکری کنند.
او ادامه داد: البته قرار دادن اثر در صفحات فیسبوک نمیتواند چندان کمکی به ما بکند، چون آنهم به آن شکل که باید و شاید خوانده نمیشود. انتشار این آثار نیاز به یک سایت جدیتر و پربازدیدتر دارد. اگر مترجمان گردهم میآمدند و سایتی راهاندازی میکردند که میتوانستیم آثار را بهصورت رایگان در آن قرار دهیم، اتفاق خوبی بود، اما این اقدامات بهصورت فردی جواب نمیدهد.
این مترجم با بیان اینکه حتی کورسویی از امید در این وضعیت وجود ندارد، اظهار کرد: ادبیات ما چه در حوزهی ترجمه و چه در تألیف، بهصورت اخته عرضه میشود. در این شرایط مؤلفان و مترجمان تصمیم میگیرند کتاب خود را یا بهصورت رایگان در سایتها قرار دهند یا در خارج از کشور آن را منتشر کنند که هر دوی این راهها تقریباً بیفایده است.
روزبهانی ادامه داد: تنها راه ممکن در این شرایط فعال شدن انجمن صنفی نویسندگان و مترجمان است که در طول تاریخ با آن مخالفت شده است. نبودن یک صنف، ادبیات این مرز و بوم را رو به نابودی برده است. در شرایطی که با وجود رسانههای مختلف، مخاطب ادبیات بهطور کلی کم شده است.
این مترجم هم اکنون اولین مجموعه شعر خود را با نام «دون ژوان برقی» زیر چاپ دارد. او در این باره نیز بیان کرد: این یک مجموعه شعر طنز کم حجم است که تا هفتهی آینده از سوی نشر مروارید منتشر میشود. کتاب حدود نود صفحه و دارای هفتاد، هشتاد شعر کوتاه و هایکوست. این مجموعه همانطور که از اسمش پیداست، یک طنز تلخ است.
او افزود: مدت زمانی زیادی است که شعر مینویسم اما هیچوقت دلم نخواست که آنها را منتشر کنم چون فکر میکردم به اندازهای که باید کیفیت ندارند. اما این مجموعه دارای نگاه تازهای به شعر است و بعد از ترجمهی مجموعه شعر «فقط محض جروبحث»، سرودهی راجر مگاف، دیدم که چقدر دنیای شعری مگاف، به من نزدیک است.