بررسی عملکرد نمایندگان کارگری در ماجرای لغو کسر حق بیمه از بن

در پی مصوبه اخیر شورای عالی کار، از این پس سازمان تامین اجتماعی حق بیمه بن کارگری را محاسبه نمی‌کند تا نه تنها کارگران از افزایش مستمری دوران بازنشستگی بی‌بهره بمانند بلکه شمار قابل توجهی از آنان از دریافت بن کارگری نیز محروم شوند.

به گزارش خبرنگار ایلنا، همین سه شنبه هفته گذشته(۱۷ تیر) بود که «تقی نوربخش» مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی از پیشنهاد سازمان متبوعش به شورای عالی کار مبنی بر لغو کسر حق بیمه از بن کارگری خبر داد.

هنوز ساعاتی از طرح رسانه‌ای این پیشنهاد نگذشته بود که شورای عالی کار تشکیل جلسه داد و با رای مثبت نمایندگان هر سه گروه دولتی، کارگری و کارفرمایی کسر حق بیمه از بن کارگری را لغو کرد.

همان زمان گمانه زنی می‌شد پیشنهاد آقای نوربخش نتیجه منطقی فشار کارفرمایان بر مدیرعامل سازمان است تا اینکه خود وی یکشنبه همین هفته(۲۲ تیر) از دلیل طرح پیشنهاد یاد شده پرده برداشت.

مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی در حاشیه مراسم افطاری جمعی از کارکنان این سازمان به خبرنگار ایلنا گفت وزیر صنایع در نامه‌ای خطاب به وزیر کار از «سازمان تامین اجتماعی به دلیل کسر حق بیمه از بن کارگری» که به «اعتراض صنعت‌گران» منجر شده گلایه کرده است.

«محمدحسن زدا»، معاون فنی و درآمد سازمان تامین اجتماعی‌‌ نیز همان روز ضمن اشاره به کسر حق بیمه از بن کارگری از ابتدای سال جاری و برای اولین بار، پیشنهاد لغو کسر حق بیمه یاد شده توسط سازمان را تکذیب کرد.

وی به خبرنگار ایلنا گفت «جامعه کارگری که در پی این اقدام سازمان(کسر حق بیمه از بن کارگری) ۸۰ هزار تومان به حقوق بازنشستگی‌شان اضافه شده بود، هورا کشیدند اما کارفرمایان به دلیل افزایش هزینه‌هایشان ناراحت شدند. بیش از ۵ جلسه با کارفرمایان صحبت کردیم و برای آنان توضیح دادیم هزینه کسر حق بیمه از بن کارگری به ازای هر کارگر فقط ۱۸ هزار و ۴۰۰ تومان است. ۱۸ هزار و ۴۰۰ تومان عددی نیست که مانع تولید شود و جلوی پیشرفت اقتصادی را سد کند. اما وقتی اعتراض کارفرمایان به گوش وزیر کار رسید، قرار شد جلسه شورای عالی کار تشکیل شود تا هرگونه تصمیم جدیدی راجع به کسر حق بیمه از بن کارگری بررسی شود».

گویا گلایه وزیر صنایع در نامه مذکور و رسیدن اعتراض کارفرمایان به گوش وزیر کار کافی بود تا وی دست به کار شود و لغو کسر حق بیمه از بن کارگری را در دستور جلسه شورای عالی کار قرار دهد.

«محمدرضا بقاییان»، عضو کارگری شورای عالی کار در تشریح وقایع جلسه هفته گذشته این شورا به ایلنا می‌گوید: موضوع بررسی کسر حق بیمه از بن کارگری در دستور کار جلسه نبود اما وقتی جلسه تشکیل شد، وزیر کار پیشنهاد لغو کسر حق بیمه یاد شده را طرح کرد.

وی در ادامه بیان می‌کند: در این جلسه این طور استدلال شد که عملکرد سازمان تامین اجتماعی در مورد کسر حق بیمه از بن کارگری درست نبوده است و اصلا مبلغ ۸۰ هزار تومان چقدر هست که در این شرایط نامساعد اقتصادی از آن حق بیمه کسر شود.

آنطور که بقاییان از جلسه شورای عالی کار روایت می‌کند، در ‌‌نهایت همه حاضرین در این جلسه به اتفاق با پیشنهاد وزیر کار مبنی بر لغو کسر حق بیمه از بن کارگری موافقت کردند.

باز هم رای ضد کارگری نمایندگان کارگری

اگر چه اقدامات پشت پرده آقای ربیعی برای لغو کسر حق بیمه از بن کارگری تامل برانگیز است، اما آنچه در ذوق می‌زند رای مثبت نمایندگان کارگری شورای عالی کار به لغو کسر حق بیمه یاد شده است.

هنوز رای مثبت آن‌ها به مزد ۹۳ که برخلاف ماده ۴۱ قانون کار حدود ۱۰ درصد کمتر از نرخ رسمی تورم تصویب شد از یاد‌ها نرفته که رای مثبت‌شان این بار به لغو کسر حق بیمه از بن کارگری خبرساز شده است.

«داوود حسین‌خانی»، رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران استان مرکزی در این باره به ایلنا می‌گوید: متاسفانه سابقه عملکرد نمایندگان کارگری شورای عالی کار نشان می‌دهد که اینان تعهدی به منافع جامعه کارگری ندارند.

وی مسئولیت رای مثبت نمایندگان کارگری حاضر در شورای عالی کار به پیشنهاد وزیر کار را بر عهده کانون عالی شوراهای اسلامی کار می‌داند زیرا فقط سه نماینده کارگری که توسط کانون عالی شوراهای اسلامی کار انتخاب می‌شوند از حق رای برخوردار هستند و سایر نمایندگان کارگری که به عنوان عضو مشاور در این شورا حاضر می‌شوند، حق رای دادن ندارند.

این فعال کارگری در واکنش به انتقاد مسئول ارشد یکی از تشکلهای رسمی کارگری از عملکرد نمایندگان کارگری حاضر در جلسه هفته گذشته شورای عالی کار، می‌ گوید: ما صداقت گفته‌های این گروه از مقامات کارگری را پیش‌تر نیز مشاهده کردیم. زمانی که بعد از تعیین مزد ۹۳، آنچه در جلسه شورای عالی کار گذشته بود را با تحریفی ناشیانه‌ رسانه‌ای کردند. اگر اعضای این تشکل در اظهاراتشان صادق هستند باید در انتخاب سه نماینده کارگری حاضر در شورای عالی کار تجدید نظر کنند.

گفتنی است «اولیاء علی‌بیگی»، رئیس کانون عالی شوراهای اسلامی کار پیش تر به ایلنا گفته بود «متاسفانه در آخرین جلسه شورای عالی کار، پیشنهاد لغو کسر حق بیمه از بن کارگری تصویب شده است. این در حالی است که بر اساس قانون، همه مطالبات مزدی کارگران به غیر از حق اولاد مشمول کسر حق بیمه می‌شود، بنابراین هیچ منع قانونی برای کسر حق بیمه از بن کارگری نباید وجود داشته باشد. تصمیم گیری راجع به لغو کسر حق بیمه از بن کارگری جزء اختیارات شورای عالی کار نیست که این شورا به خود اجازه داده است چنین تصمیمی را علیه کارگران اتخاذ کند».

همچنین «حسین حبیبی» دبیر کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران بیان می‌کند: موضع گیری اعضایی از شورای عالی کار که با عنوان کارگری و به نمایندگی از جامعه کارگری در این شورا هستند تاکنون در جهت منافع کارفرمایان بوده است. فقدان نظارت پارلمانی مجامعی که این اعضا با حمایت آن‌ها به شورا راه یافته‌اند بر عملکرد آن‌ها، دستشان را برای عدول از رسالت نمایندگی کارگران باز گذاشته است.

وی می‌افزاید: جامعه کارگری باید نمایندگان خود در شورای عالی کار را به خاطر چنین موضع گیری‌هایی استیضاح کند. انفعال جامعه کارگری در طرح سوال از نمایندگان خود در شوراهای تصمیم ساز راه را برای چرخش اعضا به سمت کارفرمایان باز کرده است.

استفاده ابزاری از شورای عالی کار برای صورت بندی قانونی

بر اساس بند ۵ ماده ۲ قانون تامین اجتماعی، مزد کارگر شامل هرگونه وجوه و مزایای نقدی و غیرنقدی مستمر است و بر اساس ماده ۳۰‌‌ همان قانون، کارفرمایان موظفند از کلیه وجوه و مزایای نقدی و غیر نقدی ذکر شده حق بیمه را کسر و به اضافه سهم خود به سازمان پرداخت کنند.

صراحت قانون تامین اجتماعی راجع به کسر حق بیمه از بن کارگری چنان مشهود است که بسیاری از فعالان کارگری معتقدند شورای عالی کار صلاحیت ورود به لغو کسر حق بیمه یاد شده را نداشته است.

«علیرضا محجوب»، رئیس فراکسیون کارگری مجلس و دبیرکل خانه کارگر نیز در اظهار نظری، مصوبه شورای عالی کار مبنی بر لغو کسر حق بیمه از بن کارگری غیرقانونی دانسته است.

اما او پا را از صورت بندی قانونی ماجرا یک قدم فرا‌تر می‌گذرد. آقای محجوب معتقد است «لغو کسر حق بیمه از بن کارگری اساسا جزء اختیارات شورای عالی کار به شمار نمی‌رود اما عده‌ای برای پیشبرد اهداف خود از شورای مذکور استفاده ابزاری کرده‌اند».