ناصر آقاجری در گفتگو با ایلنا:
مناطق آزاد اقتصادی به اردوگاه کار اجباری تبدیل شده است/ اعتیاد و طلاق محصول بیقانونیها
ناصر آقاجری در انتقاد از وضعیت اشتغال در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: گارگران در این مناطق در بدترین شکل ممکن و بیرون از چتر حمایتی قانون کار، مشغول به کارند.
ناصر آقاجری (فعال کارگری پروژهای جنوب) در گفتگو با خبرنگار ایلنا در ارتباط با وضعیت اشتغال در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: خارج شدن از شمول قانون کارو قانون اساسی، موهبتی برای سرمایهداری دلالی و مصیبتی بزرگ برای کارگرانی است که در مناطق آزاد و در شرکتهای پروژهای مشغول به کارند.
استخدام در شرکتهای دست اول، نصیب خودیهاست
وی افزود: در حال حاضر گزینه استخدام با حداقل حقوق برای خیل بیکاران در ایران، که به یک جبر غیر قابل اجتناب بدل شده است، کار در پروژههای تولید صنایع سنگین در مناطق آزاد تجاری – صنعتی است که این مناطق از شمول قانون کار خارج شده اند. در این مناطق هم، استخدام در شرکت های دست اول و بزرگ سهم خودیها و از ما بهتران است.
این فعال کارگری ادامه داد: در شرکت های دست دوم و سومی و بیشتر، کار، به صورت اردوگاه اجباری کاربردی میشود، که با قانون کار و ضمانتهای اجرایی نشده قانون اساسی در تضاد آشتی نا پذیر است.
دوازده ساعت کار روزانه و احتمال افزایش تا شانزده ساعت
آقاجری در تشریح برخی از شرایطی که او اردوگاه کار اجباری میداند، گفت: کار در مناطق آزاد تجاری – صنعتی دارای ویژگی یک اردوگاه کار برده داری است؛ ساعات کار بدون استثا با ساعات عبور ومرور از خوابگاهها تا به محل کار، حداقل روزانه 12 است که با زمان اضافه کاریهای اجباری، ساعت کار روزانه تا 16 ساعت و بیشتر هم ادامه می یابد.
وی ادامه داد: کارگران 24 ساعته در اختیار کارگاه و کارفرما هستند. آنها در خوابگاههایی زندگی میکنند که از حداقلهای یک زندگی برخوردار نیستند، البته جز در شرکت های دست اول که ویژه افرادی خاص است.
هیچ نسخهای از قرارداد را به کارگر نمیدهند
آقاجری در ادامه به وضعیت نامطلوب قراردادهای شغلی در این مناطق پرداخت و گفت: قراردادها ی کار باید به صورت سفید، امضاء گردد ویا قراردادهایی با این مضمون که کارگر تعهد میدهد که حق مطالبه ، عیدی پاداش و سنوات و بازنشستگی را ندارد؛ درضمن هیچ نسخه ای از قرارداد را هم در اختیار کارگر قرارنمیدهند.
وی ادامه داد: کار در یک ماه به مدت 24 روز ادامه دارد که طی این زمان کارگر از تعطیلات قانونی نمیتواند استفاده کند و روز جمعهها اگر اضافه کاری اعلام نشده باشد با 6 ساعت کار، نصفه روز کار باید انجام دهد. کارگر پس از 24 روز کار، اگر کارفرما اجازه دهد می تواند به مدت 6 روز به مرخصی برود. اگر کار پروژه از زمانبندی پذیرفته شده عقب مانده باشد، این اجازه صادر نمی شود. بدین دلیل برخی از کارگران مجبور می شوند سه ماه متوالی کار کنند وبعد ازآن، از 6 روز مرخصی استفاده کنند. هزینه ایاب وذهاب به عهده ی کارگران است و چون طبق معمول کارگران پروژهای چند ماه حقوق معوق دارند، کارگر حتی اگر مرخصیاش را به او بدهند، قادر به استفاده کردن از آن نیست، چون پولی برای سفر و خانواده اش ندارد.
مرخصی کارگر در مسیر رفت و برگشت هدر میشود
آقاجری ادامه داد: به رغم همه این مشکلات، در صورتی که امکان مرخصی رفتن برای کارگر فراهم شود؛ از بندر عباس یا عسلویه یا خوزستان به تهران یا خراسان یا آذریایجان و کردستان کارگر بایستی بیش از 20 ساعت از زمان مرخصیاش را در اتوبوس در رفت، وهمین مدت زمان را در برگشت از دست بدهد؛ در عمل او تنها 4 روز میتواند در کنار خانواده اش باشد . این 4 روز هم آن قدر خسته و فرسوده است که بیشتر در خواب می گذرد.
اعتیاد، دودمان پروژهایها را بر باد میدهد
وی با بیان این که این شرایط غیر انسانی باعث شده بیشترین آمار طلاق در میان خانوادههای کارگران قرارداد موقت یا پروژهای وجود داشته باشد؛ گفت: همین طور بیشترین آمار اعتیاد در میان این کارگران است.
آقاجری افزود: در عسلویه نرخ یک کیلو میوه چند برابریک واحد مواد مخدر است و این دردی است که دودمان کارگران را بر باد میدهد.