زمانی رهبران فکری دوست داشتند به عنوان نویسنده شناخته شوند

محمدحسن شهسواری با حضور در غرفهٔ نشر چشمه به خبرنگار ایلنا گفت: استقبال از نمایشگاه بیش از انتظار من است. با توجه به جابه‌جایی نمایشگاه و مشکل دوری راه که باعث شد خود من هم در مسیر گم شوم، استقبال خوب است. درباره آثار موجود هم نمی‌توانم نظر کیفی بدم زیرا همه را نخواندم، اما از نظر کمی؛ ناشران به آثار ایرانی اقبال کمتری نشان می‌دهند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا ما در دههٔ چهل و پنجاه نویسندگان بزرگی داشتیم اما در ادبیات امروز، از وجود چنین نویسندگانی محروم هستیم، اظهار کرد: نمی‌توانیم دهه‌های گذشته را با امروز مقایسه کنیم. اساساً آن دهه، دوره‌ای بود که در دنیا نویسندگان و روشنفکران بسیار مطرح و مورد توجه بودند. عوامل زیادی در شکل‌گیری یک دهه ادبی با نویسندگان خوب موثر است.

شهسواری افزود: یکی از عواملی که باعث شده آثار خوب منتشر نشود؛ ممیزی است و دیگر اینکه ناشران برای چاپ آثار نویسندگان سختگیری نمی‌کنند و به همین دلیل مخاطب اعتماد خود را نسبت به نویسندگان ایرانی از دست داده‌است. جایی که باید ناشران سخت‌گیری کنند؛ آسان می‌گیرند و جایی که نباید سخت‌گیری شود، ارشاد سخت‌گیری می‌کند.

این نویسنده ادامه داد: در گذشته نویسندگان مهم‌ترین اشخاص جوامع خود بودند. کسانی همچون ژان پل سار‌تر رهبر فکری جهان و جلال آل احمد رهبری فکری ایران، مایل بودند باعنوان نویسنده شناخته شوند. نباید شرایط زمان و مکان را فراموش کرد. در گذشته کتاب، به اندازهٔ امروز رقیب نداشت.

شهسواری با بیان اینکه نباید ادبیات کشورهای انگلیسی زبان را با ایران مقایسه کرد، گفت: در اروپا کتاب جایگاه خود را از دست نداده اما نمی‌توان اروپا و کشورهای انگلیسی زبان مثل هند و بنگلادش را با زبان محلی فارسی مقایسه کرد.

برندهٔ جایزهٔ ادبی گلشیری در پاسخ به این سوال که جوایز ادبی چقدر می‌توانند در رشد رمان و داستان تأثیرگذار باشند، اظهار کرد: زمانی بود که در این مملکت ۱۰ جایزهٔ ادبی خصوصی برگزار می‌شد اما امروز یکی – دو جایزه بیشتر باقی نمانده و بقیه را تعطیل کردند.

وی با اشاره به اینکه جایزه‌های ادبی دولتی مانند جایزهٔ جلال نیز می‌توانند در فروش یک کتاب تأثیر گذار باشند، گفت: امروز که من در نشر چشمه هستم می‌بینم بیشترین کتابی که به فروش می‌رسد، کتاب «پاییز آخرین فصل است» نوشتهٔ نسیم مرعشی است.