لغو تحریم دو بانک ایرانی همزمان با آزادی زندانیان آمریکایی
روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از مقام‌های آمریکایی نوشت که دولت اوباما همزمان با آزادی چهار زندانی آمریکایی در ایران، با لغو پیش از موعد تحریم‌های سازمان ملل علیه دو بانک ایرانی موافقت کرده است.
به گزارش ایلنا به نقل از وال استریت ژورنال، مقام‌های آمریکایی و کارکنان کنگره گفته‌اند دولت اوباما اسنادی محرمانه را در حمایت از لغو تحریم‌های سازمان ملل علیه دو بانک دولتی ایرانی امضا کرده که به دلیل تأمین مالی برنامه موشکی ایران در فهرست سیاه قرار داشتند و این اقدام را در ماه ژانویه همزمان با آزادی چهار زندانی آمریکایی در ایران انجام داده است.
به نوشته این روزنامه آمریکایی، طبق توافق هسته‌ای، تاریخی میان ایران و گروه ۱+۵ که در ۱۶ ژانویه اجرایی شد، تحریم‌های وضع شده علیه این دو بانک قرار نبوده تا سال ۲۰۲۳ برداشته شود.
بیرون آوردن نام بانک سپه و بخش بین‌المللی بانک سپه از فهرست شورای امنیت سازمان ملل بخشی از یک بسته مورد توافق است که مقام‌های آمریکایی می‌گویند در آن، واشنگتن در ازای آزادی این شهروندان آمریکایی در ۱۷ ژانویه مبلغ ۱.۷ میلیارد دلار به ایران پرداخت کرده است. جزئیات جدید این توافق نیز زمانی که مقام‌های دولتی در حال ارائه گزارش به قانونگذاران در اوایل ماه جاری (میلادی) بودند، منتشر شده است.
یک مقام ارشد آمریکایی گفت که «برت مک گورک» یک مقام ارشد وزارت امور خارجه به همراه یک نماینده از دولت ایران صبح روز ۱۷ ژانویه در ژنو این توافق را انجام داده‌اند.
این بسته توافقی میان تهران و واشنگتن، آمریکا را ملزم کرده است اتهام‌ها علیه ۲۱ تبعه ایرانی را در آمریکا لغو و تهران نیز شهروندان آمریکایی زندانی در ایران را آزاد کند.
دیگر تعهد آمریکا مربوط به انتقال فوری ۴۰۰ میلیون دلار به ایران و سپس برنامه‌ریزی برای تحویل ۱.۳ میلیارد دلار باقی‌مانده به تهران در هفته‌های بعدی بوده است که گفته می‌شود برای حل یک پرونده مالی قدیمی میان دو کشور در خصوص قرارداد خرید سلاح در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی به ایران پرداخت شده است.
به نوشته والاستریت ژورنال، سند سوم از این بسته توافقی مربوط به حمایت از حذف فوری نام دو بانک ایرانی از فهرست تحریم‌های سازمان ملل بوده است. چند ساعت پس از امضای این توافق در هتلی در سوییس، عناصر مختلف توافق اجرا شد؛ زندانیان آمریکایی آزاد شدند، ایران به صورت نقدی به ۴۰۰ میلیون دلار خود دست پیدا کرد و شورای امنیت سازمان ملل نام بانک سپه و بانک بین‌المللی سپه را از فهرست تحریم‌های خود خارج کرد.
یک مقام ارشد آمریکایی گفت: لغو تحریم‌ها علیه بانک سپه بخشی از این بسته توافقی بود. زمان اجرای تمام بندهای آن نیز اتفاقی نبوده است. همه چیز تا حدی به یکدیگر ارتباط داشته است.
این روزنامه آمریکایی در ادامه به نقل از رسانه‌های داخلی ایران نوشت که مقام‌های دولت ایران پیش از این در ماه فوریه به عنوان بخشی از توافق آزادی این زندانیان، خواستار خروج نام بانک‌های سپه از فهرست تحریم‌ها شده بودند.
دولت اوباما طبق توافق هسته‌ای پذیرفته بود که وزارت خزانه‌داری تحریم‌ها علیه بانک سپه را بردارد اما قرار بود تحریم‌های سازمان ملل همچنان تا هشت سال به قوت خود باقی بماند اما پس از آنکه توافق هسته‌ای در ماه ژانویه به مرحله اجرا درآمد، مقام‌های آمریکایی گفتند که گفت‌وگو میان آنها و مقام‌های ایرانی درباره وضعیت این دو بانک ایرانی پیش از روز اجرای توافق انجام شده است.
تهران می‌گوید که این بانک‌ها برای اقتصاد و تجارت بین‌الملل ایران ضروری هستند. بانک سپه که قدیمی‌ترین بانک ایران به شمار می‌آید یکی از سومین بانک‌های بزرگ ایران در زمینه دارایی است. بانک بین‌المللی سپه مستقر در لندن نیز پیش از اعمال تحریم‌ها نقش کلیدی در دادوستدهای بین‌المللی ایران داشت.
مقام‌های آمریکایی گفته‌اند که واشنگتن مایل بود یک هماهنگی میان فهرست تحریم‌های سازمان ملل و تحریم‌های خود ایجاد کند و دولت معتقد بود که ایران به تعهدهای خود پایبند مانده و بیشتر از رفع تحریم‌هابهره‌مند شده است.
یک مقام ارشد دیگر در دولت آمریکا گفت که مسئله بانک‌های سپه یکی از چند موضوعی بوده که واشنگتن، در رایزنی‌های دیپلماتیک خود با تهران مورد بحث قرار داده بود و رفع تحریم‌های این دو بانک بخشی از روح تعهدهای آمریکا و دیگر قدرت‌های جهانی در توافق هسته‌ای‌شان با ایران بود.
دولت اوباما به کنگره گفت که نباید توافق هسته‌ای، واشنگتن تنها تحریم‌ها را علیه افراد و موسسه‌های مرتبط با توسعه برنامه هسته‌ای ایران برداشته است و تحریم‌ها علیه کسانی که در توسعه موشک‌ها مشارکت دارند همچنان به قوت خود باقی می‌ماند و دولت اوباما بار‌ها تأکید کرده که متعهد به محدود کردن برنامه موشکی بالستیک ایران است.
مارک دوبوویتز یک عضو اندیشکده بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها که از منتقدان سرسخت توافق هسته‌ای به شمار می‌آید، با تکیه بر ادعاهای بی‌اساس غرب علیه برنامه هسته‌ای گذشته کشورمان گفت که موافقت آمریکا با لغو تحریم‌های سازمان ملل علیه بانک اصلی تأمین‌کننده برنامه موشکی ایران در حقیقت به برنامه موشکی بالستیک ایران چراغ سبز نشان داده است.
وزارت خزانه‌داری آمریکا در سال ۲۰۰۷ تحریم‌هایی را علیه بانک سپه و بانک بین‌المللی سپه و رئیس وقت آن اعمال کرد که واشنگتن آنها را به کمک به برنامه موشکی ایران متهم می‌کرد و مدعی بود که از شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی که در توسعه برنامه موشکی مشارکت دارند، حمایت مالی می‌کنند.