کاهش مشارکت سیاسی طبقه پایین جامعه ناشی از عملکرد ضعیف دولت قبل است

نجفقلی حبیبی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، رفتار انتخاباتی مردم ایران را تحلیل کرد و گفت: قاطبه مردم ایران هم به کشورشان باور دارند و هم به دین و نظام‌شان در داخل نظام دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد که این تعدد آرا ویژگی مشترک تمام نظام‌های سیاسی است. مردم ایران نیز خارج از این دایره تعریف نمی‌شوند و چون در نظام ما اصل جمهوری است مورد توافق گروه‌های متعدد جامعه است پس مشارکت سیاسی مردم ایران تجلی اصل جمهوریت است و این اصل از این منظر منافاتی با اصل دیگر آن که اسلامیت باشد، ندارد.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با بیان اینکه در دوره‌های مختلف به دلیل بازی‌های سیاسی متفاوت شاهد بالا و پایین شدن میزان مشارکت سیاسی مردم بودیم، اظهار داشت: با این وجود مردم ایران با مشارکت خود در دوره‌های مختلف نشان دادند که به نظام‌شان علاقه‌مند بوده و این بالا و پایین‌ها خللی در این حضور ایجاد نکرده است.

او اختلاف در دیدگاه‌ها را ناشی از تفاسیر متعدد از یک حقیقت خواند و گفت: با این وجود مردم با قبول کلیت این حقیقت همواره در صحنه مشارکت سیاسی فعال ظاهر شده‌اند.

دبیرکل سابق انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها با اشاره به مشارکت بالای مردم در انتخابات اخیر مجلس نظریه‌هایی که بر انتخاب سلبی مردم به ویژه در تهران اشاره دارد را رد کرده و گفت: به نظر بنده مردم ایران به ویژه در تهران صرفا به این دلیل که با ایده‌های یک گروه موافق نبودند از رای منفی آنها به یک طیف گرایش پیدا نکردند بلکه آنها آگاهانه ایده‌های این طیف را شناخته و به این نتیجه رسیدند که این گروه بهتر از هر جبهه سیاسی دیگری قادر است به آرمان‌های آنها در خصوص تحقق جمهوری اسلامی پاسخ دهد. به این ترتیب این انتخابات صرفا به واسطه جنبه سلبی، چنین نتیجه‌ای نگرفته بلکه جنبه اثباتی آن غالب بوده است.

حبیبی با تاکید بر جنبه ایجابی رای مردم در انتخابات اخیر گفت: مردم به اندیشه‌ای روی آوردند که از نظر آنها بهتر و موفق تر از سایر اندیشه‌هایی که تجربه‌شان را پس داده بودند قادر به تحقق آرمان‌های انقلاب بود.

وی بیان داشت: مردم دو دوره گذشته دولت و در جریان برجام دیده بودند اقلیتی با اندیشه‌ای که در پیشبرد اهداف موفق ظاهر نشده بود چطور اوضاع را به هم ریخت و البته از نظر ما ایرادی ندارد که ایده‌های مختلف قدرت نمود داشته باشند اما همین عدم موفقیت‌‌ها باعث شد مردم به اندیشه‌های دیگری روی بیاورند که از نظر آنها در موارد فوق و دیگر شرایط تفوق بیشتری داشتند به همین دلیل مردم با مشارکت حداکثری خود امیدوار بودند دیدگاه دیگری را سر کار بیاورند.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با رد این نظر که مشارکت سیاسی ایران نتیجه نوعی عاطفه‌گرایی است، گفت: مردم ایران به واسطه آگاهی‌های سیاسی که در سال‌های گذشته افزایش چشم‌گیری داشته است، دست به انتخابی عقلایی می‌زند.

رئیس اسبق دانشگاه علامه طباطبایی تاکید کرد: مردم ایران با در نظر گرفتن تلقی‌شان از آینده نظام دست به انتخاب زدند و این از روی عاطفه نیست بلکه ناشی از یک فکر، آگاهی، بینش و اختیار است. هر اندازه از انقلاب می‌گذرد توسعه و رشد آگاهی‌های سیاسی و بینش سیاسی مردم ایران نیز توسعه یافته‌تر شده و به این ترتیب می‌بینید که مردم هر روز بیشتر به مسائل عمیق می‌شوند.

حبیبی انعکاس عملکرد ضعیف دولت‌های قبل را در نحوه مشارکت قشر آسیب‌پذیر در کلان‌شهرها تحلیل کرد و گفت: وعده‌های عملیاتی نشده دولت‌های قبل که قشر ضعیف جامعه را عمدتا مورد خطاب قرار می‌داد سبب شد تا بر اساس آمارهای نانوشته پس از هشت سال شاهد کاهش مشارکت سیاسی مردم در طبقات پایین جامعه باشیم و این جای تامل بسیاری برای محققان و دلسوزان جامعه به وجود آورده است. از طرفی بخش سیاسی‌تر و آگاه‌تر جامعه به این نتیجه رسید که استمرار عملکرد ضعیف دولت‌های قبل تبعات منفی‌تری به دنبال خواهد داشت که سیاست‌زدگی طبقه پایین یکی از این تبعات منفی بود.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب با اشاره به شعارزدگی مردم طی این سال‌ها اظهار داشت: شعارهایی نظیر عدالت اجتماعی و حمایت از محرومان نتیجه‌ای در این سال‌ها نداشت و دستاوردی جز سیاست‌زدگی برای طبقات پایین که اتفاقا هدف این شعارها بودند، نداشت.

این استاد دانشگاه در خاتمه بر اهمیت دانشگاه‌ها و تشکل‌های سیاسی در آگاهی بخشی اجتماعی در کشور تاکید کرد و گفت: تشکل‌های سیاسی دانشگاهی در انتخابات سال 92 موثر بودند و در این دوره نیز ایمان پیدا کردند می‌توانند کاری که در 92 شروع کردند را در 94 تکرار کنند. دانشگاه در ایجاد این تصور درست که «می‌توان رای داد و تغییرات مثبتی ایجاد کرد» موثر بود و ما دیدیم که در مردم چنین انگیزه‌ای وجود داشت.