جزییات طرح اصلاح قانون گذرنامه در گفت‌وگو با طیبه سیاوشی شاه عنایتی؛
آیا امکان خروج زنان از کشور بدون اذن همسر تسهیل می‌شود؟
هدف ما این است که بتوانیم لایحه‌ای تدوین کنیم تا زنان برای خروج از کشور با مشکلات زیادی روبه رو نشوند زیرا بعضا دلایل حیاطی و بسیار مهم مانند درمان، شرکت در مسابقات ورزشی، علمی و غیره... علت خروج این افراد از کشور است.
فراکسیون زنان مجلس این روزها فعالتر از هر زمانی است.آنها دارند روی بند سوم ماده ١٨ قانون گذرنامه (اذن خروج زوجه از زوج براى خروج از کشور) کار می‌کنند. طرحی برای اصلاح قانون گذرنامه مصوبه سال 1351. جدای از این چندی پیش دولت هم لایحه‌ای به فراکسیون زنان مجلس پیشنهاد داد که بر اساس آن زنانی که به عنوان نخبه علمی و ورزشی فعالیت می‌کنند، برای خروج از کشور نیازی به اذن شوهر نداشته باشند. نام این لایحه پیشنهادی از سوی معاونت امور زنان و خانواده،«گذرنامه‌های ویژه خدمت» نام داشت. طبق قانون، زنان برای خروج از کشور نیاز به اذن همسر دارند و در این سالها مردان زیادی به دلایل مختلف مانع خروج همسران خود از کشور شده اند، اما رسانه ای شدن ماجرای ممنوع الخروجی زهرا نعمتی ونیلوفر اردلان دو قهرمان ورزشی، به درخواست همسرانشان به محدودیت های این قانون قدیمی، بعد تازه ای داد.
داتیکان با طیبه سیاوشی شاه عنایتی، نائب رئیس فراکسیون زنان مجلس درباره این دو طرح و لایحه گفت‌وگو کرده است.
عضو فراکسیون امید مجلس دهم با اشاره به وجود قاعده فقهی در خصوص خروج زن از منزل گفت: «در این خصوص یک قاعده فقهی داریم که حتی خروج زوجه از منزل را منوط به اذن زوج می‌داند، بنابراین و بر اساس این قاعده فقهی امکان خروج زن از کشور بدون اجازه شوهر وجود ندارد. از این رو در قانون صدور گذرنامه که در سال 51 تصویب شد، اجازه خروج زن شوهردار از کشور را منوط به اجازه شوهر دانست.»
خانم سیاوشی شاه عنایتی با اشاره به فعالیت‌های جدی فراکسیون زنان در این خصوص اظهار داشت: «تلاش ما بر این بوده که بتوانیم در خصوص این قاعده فقهی صحبت کنیم و شرایط را برای رفع نواقص قانون سال 51 تغییر دهیم. از این رو این مسأله الان در فراکسیون زنان مجلس به بحث و نظر گذاشته شده است.»
نائب رئیس فراکسیون زنان مجلس در ادامه به جلسه روز دوشنبه هفته جاری این فراکسیون که با حضور مسئولانی از اداره گذرنامه، دیوان عالی کشور، دولت و مجلس برگزار شد اشاره کرد و در این خصوص گفت: «در جلسه‌ای که با حضور مسئولین مربوطه برگزار شد قرار بر این شد در این خصوص صحبت‌های جدی‌تری مطرح شود زیرا باز در فقه داریم که زن می‌تواند در صورت اضطرار از منزل و حتی کشور البته با اجازه دادستانی خارج شود. از این را ما تلاش می‌کنیم موارد اضطرار را توسعه دهیم تا امکان خروج زنان از کشور تسهیل یابد.»
نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی در ادامه به بند 3 تبصره 4 ماده ماده 18 قانون گذرنامه مصوب اسفند سال 1351 اشاره کرد. نص قانون درباره شرایط خروج از کشور زنان می‌گوید: «زنان شوهردار ولو کمتر از 18 سال تمام با موافقت کتبی شوهر و در موارد اضطراری اجازه‌دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه که مکلف است نظر خود را اعم از قبول درخواست یا رد آن حداکثر ظرف سه روز اعلام دارد کافی است. زنانی که با شوهر خود مقیم خارج هستند و زنانی که شوهر خارجی اختیار کرده و به تابعیت ایرانی باقی مانده‌اند از شرط این بند مستثنی می‌باشند.»
او افزود:«بر اساس این قانون چنانچه دادستانی ظرف حداکثر 72 ساعت نظر خود را مبنی بر اذن خروج یا عدم خروج زن از کشور صادر نکند، زن می‌تواند درخواست خود را در دادگاه مطرح کند. هدف ما این است که بتوانیم لایحه‌ای تدوین کنیم تا زنان برای خروج از کشور با مشکلات زیادی روبه رو نشوند زیرا بعضا دلایل حیاطی و بسیار مهم مانند درمان، شرکت در مسابقات ورزشی، علمی و غیره... علت خروج این افراد از کشور است.»
سیاوشی شاه عنایتی در پایان به طرح پیشنهادی دولت که هم اکنون در فراکسیون زنان مجلس مورد بحث و بررسی قرار گرفته اشاره کرد و در این باره گفت: «طرح موجود که از سوی دولت پیشنهاد شده بدین شکل است که امکان خروج از کشور برای زنانی که جزء نخبگان علمی و ورزشی هستند و زمان بازگشت آنها نیز به کشور مشخص است، بدون اذن شوهر فراهم شود.» او ادامه داد مرکز پژوهشهای مجلس به همراه فراکسیون زنان در حال بررسی این طرح است و پس از حصول به توافق، این طرح در کمیسیون حقوقی و قضائی و پس از آن در صحن علنی مجلس مطرح خواهد شد.»
