هدر رفت 30 درصدی آب شهری بر اثر فرسودگی شبکه انتقال/ امکان صرفه جویی 40 میلیارد متر مکعبی سالیانه

به گزارش ایلنا، نشست بررسی وضعیت مصرف آب در سطح شهرها با حضور جمعی از اساتید دانشگاه، کارشناسان، دانشجویان و اهالی رسانه در دبیرخانه انجمن علمی اقتصاد شهری ایران برگزار شد.

در این نشست  سید محسن طباطبایی مزدآبادی با اشاره به اینکه اصلاح الگوی مصرف موضوعی بود که رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی سال 88 به عنوان شعار سال مطرح نمودند، افزود: ایشان در سخنرانی نوروزی خود در ابتدای سال 88 در خصوص اصلاح الگوی مصرف به مصرف آب و نان و انرژی مشخصا اشاره کردند و خبر از اتلاف و هدرروی حداقل یک  پنجم آب مصرفی در کشور دادند. یک سال بعد مقام معظم رهبری در سال 89 در جمع کارآفرینان برای اولین بار مدل اقتصاد مقاومتی را مطرح و اصلاح الگوی مصرف را به عنوان یکی از ضروریات و محورهای این مدل اقتصادی مطرح نمودند و در سال 92 در ابلاغ سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، در بند 8 این سیاست ها به اصلاح الگوی مصرف تاکید نمودند که شامل منابع آبی کشور نیز می شود.

وی با اشاره به اینکه درک شرایط اقلیمی ایران و روند عرضه و تقاضای آب در کشور، نشان می دهد مسئله اصلاح الگوی مصرف در بخش آب، بسیار مهمتر از بسیاری از بخش های دیگر است، افزود: در حال حاضر ایران در منظقه خشک و نیمه خشک جهان واقع شده و این امر باعث می شود میزان ورودی آب به کشور از طریق بارندگی بسیار اندک باشد؛ زیرا میزان بارندگی سالانه در کشور در حدود 250 میلی لیتر است در حالی که متوسط حجم بارندگی سالانه در جهان در حدود 860 میلی لیتر می باشد.

استاد دانشگاه در این خصوص توضیح داد:  این میزان بارندگی در ایران حجمی بالغ بر 415 میلیارد متر مکعب آب را وارد کشور می کند و به دلیل ابهای سطحی و نیز به دلیل اینکه 65 درصد از بارش ها در کشور در مناطق خشک و 20 درصد در مناطق نیمه خشک صورت می گیرد و به دلیل گرمای بیشتر هوا نسبت به متوسط جهانی(متوسط دما در ایران 18 درجه می باشد که از میزان متوسط دمای جهانی 15 درجه بیشتر است، انباشت این حجم از منابع آبی بواسطه تبخیر 70 درصدی آب های سطحی موجود و نزولات جوی، کاهش پیدا می کند و سالانه تنها 130 میلیارد متر مکعب منابع آب تجدیدشدنی باقی می ماند.

وی ادامه داد: از این میزان منابع آبی 20 درصد به منابع آبی زیرزمینی در دل زمین می پیوندد و تنها 104 میلیارد متر مکعب آب در دسترس باقی می ماند که در ایرانی با 80 میلیون جمعیت و حجم تولید ناخالص داخلی 1148 هزار میلیارد تومانی، باید نیاز بخش های مختلف نیازمند به آب اعم از صنعت، کشاورزی و بخش خانگی را پوشش دهد.

دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با بیان اینکه در حال حاضر 92 درصد از این میزان آب(104 میلیارد متر مکعب) در بخش کشاورزی، 6 درصد در بخش خانگی و تنها 2 درصد در بخش صنعت مورد استفاده قرار می­گیرد، افزود: در حال حاضر از حدود 16.5 میلیون هکتار سطح زیر کشت محصولات کشاورزی در سال زراعی 93- 94، بیش از 77 میلیون تن محصول زراعی تولید می شود و با وجود اینکه 47 درصد سطح زیر کشت دیم و 53 درصد کشت آبی است، 92 درصد از کل میزان محصولات تولیدی از زمین های آبی و تنها 8 درصد از زمین های دیم حاصل می شود و این نشان از تمرکز فعالیت های کشاورزی بر کشت آبی و بهره گیری از منابع آب سطحی و زیرزمینی است.

وی در بخش دیگری از این نشست به وضعیت استفاده از آب شرب در بخش شهری و خانگی اشاره کرد و گفت: این بخش  در حدود 6 درصد از کل آب مصرفی را تشکیل می دهد و متاسفانه 30 تا 32 درصد اتلاف آب به سبب فرسودگی لوله های انتقال و توزیع آب رخ می دهد.

طباطبایی ادامه داد:  از سوی دیگر از میزان اب مصرفی در شهرها، تنها 20 درصد برای مصارف شرب مورد نیاز است و در حدود 80 درصد از آب مصرفی در شهرها برای سایر موراد مورد استفاده قرار می گیرد که نیازی به هزینه های تصفیه ندارد.

وی در بخش پایانی این نشست تاکید کرد: در حال حاضر کشور طی 10 سال اخیر با خشکسالی مواجه بوده و میزان بارش ها نیز 25 درصد کاهش پیدا کرده است، لذا برای افزایش بهره وری آب و نیز کاهش اتلاف آب بخصوص در بخش های کشاورزی و خانگی، تدابیر ویژه ای اندیشیده شود.

نائب رئیس هیئت مدیره انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با بیان اینکه  طبق برآوردهای مراکز تحقیقاتی، در بخش کشاورزی بدون اینکه محصولات تولیدی این بخش کاهش پیدا کند در حدود 10 تا 50 درصد امکان کاهش استفاده از آب وجود دارد، خاطرنشان کرد: در بخش صنعت نیز می توان با فرض ثبات سطح تولید، 40 تا 90 درصد صرفه جویی و کاهش استفاده از آب انجام داد و در بخش خانگی نیز با بهینه سازی و نوسازی شبکه های انتقال، می توان 30 تا 32 درصد از اتلاف آب جلوگیری کرد بدون اینکه رفاه مصرفی مردم تغییر بکند.

وی گفت:  این میزان صرفه جویی در بخش کشاورزی باعث کاهش مصرف سالانه منابع آبی تا حد 35.5 میلیارد متر مکعب، در بخش خانگی باعث کاهش 4.3 میلیارد متر مکعب مصرف سالانه منابع آب و در بخش صنعت باعث کاهش 0.6 میلیارد متر مکعبی مصرف سالانه آب در بخش صنعت خواهد شد و در کل صرفه جویی در بخش های مختلف مصارف آبی، می تواند 40.4 میلیارد متر مکعب از منابع آبی را به اقتصاد کشور برگرداند.