نفت عامل اصلی ورود داعش به لیبی خواهد بود/ دولت طرابلس و طبرق اشرافی بر شهر سرت ندارند
گروههایی مانند بوکوحرام و انصار بیتالمقدس با داعش بیعت کردهاند و حتی گفته شده گروه الشباب که با القاعده بیعت کرده بود، تمایل بیعت با داعش را دارد و عدهای دیگر هم بر این باورند که چنین بیعتی صورت گرفته است و باید منتظر بود تا ببینیم کدام یک از گروههای دیگر با داعش بیعت میکنند.
«جعفر قنادباشی» کارشناس مسائل شمال آفریقا در گفتوگو با خبرنگار ایلنا درباره تصمیم داعش برای انتقال پایتخت این گروه به شهر «سرت» لیبی تصریح کرد: پس از ورود روسیه به سوریه شاهد این بودیم که فشارهای زیادی بر تروریستها و به خصوص داعش وارد شد و از حیث نظامی و نیروی انسانی دچار تلفات شدیدی شدند و همین بحث هم در عراق نافذ است. به خصوص که دولت عراق برای مبارزه با داعش و تروریستها عزم راسخی دارد. لذا داعش در سوریه و عراق به خصوص در رقه و موصل موقعیت مناسبی ندارد و البته داعش نشان داده که برای ادامه حیات خود آمادگی نقل و انتقال به نقاط مختلف را دارد.
وی ادامه داد: لیبی از چند منظر محیط مناسبی برای حضور داعش و تروریستها است. اول اینکه سرت یک شهر ساحلی و بندری بوده و دسترسی به آن راحت است. دوم؛ منابع نفتی که در لیبی وجود دارد همانند عراق و سوریه میتواند منبع مناسبی برای تامین مالی داعش به شمار رود که علاوه بر آن شرکتهای بزرگ نفتی در لیبی هم قاعدتاً با آنها در نقل و انتقال نفت همسو خواهند شد. سوم اینکه، هیچ یک از دو دولت طرابلس و طبرق توانایی اداره سرت را به دلیل دور بودن این نقطه لیبی ندارند. باید توجه داشت برخی از نیروهایی که به عضویت داعش درآمدهاند، از مناطق شمال آفریقا مانند لیبی هستند و به همین دلیل واهمهای از اینکه به سرت بیایند ندارند و حتی گروههایی مانند بوکوحرام و الشباب از چاد، تونس، کامرون و نیجر هم میتوانند به آنها ملحق شده و با آنها بیعت کنند. لیبی به عنوان یکی از مکانهای مورد نظر داعش برای ادامه فعالیت و خلافت است و اگر اخبار مربوط به اینکه داعش شهر سرت را برای خلافت خود برگزیده است صحیح باشد، دلایل مذکور بهترین محورهایی است که داعش میتواند روی آن مانور دهد.
قنادباشی با اشاره به بیعت داعش با گروههای لیبیایی تصریح کرد: در اواخر آبان ماه سال گذشته داعش لیبی با ابوبکر البغدادی اعلام بیعت کرد اما آنچه که در این بین مهم است، اعلام بیعت گروههای دیگر این منطقه با ابوبکر البغدادی است. گروههایی مانند بوکوحرام و انصار بیتالمقدس با داعش بیعت کردهاند و حتی گفته شده گروه الشباب که با القاعده بیعت کرده بود، تمایل بیعت با داعش را دارد و عدهای دیگر هم بر این باورند که چنین بیعتی صورت گرفته است و باید منتظر بود تا ببینیم کدام یک از گروههای دیگر با داعش بیعت میکنند.
وی در پاسخ به اینکه آیا ورود و استقرار داعش در لیبی میتواند موجب حضور آنها در سایر کشورهای آفریقای شمالی شود، عنوان کرد: در شمال آفریقا محیطهایی که داعش در آنجا توانسته فعالیت کند چندین ویژگی داشته است. به عنوان مثال وجود نفت در این مناطق است. به گونهای که گفته میشود داعش پروژه سراسری برای کسب معادن نفتی جهان در سر دارد تا بتواند نفت جهان را ارزان کرده و علاوه بر اقدامهای نظامی از این طریق هم به سایر کشورها ضربه وارد کند. در کشورهای شمال آفریقا مانند مصر و مغرب نفت وجود دارد که حتی منابع نفتی مغرب تاکنون استخراج نشده است. لذا حوزه فعالیت و تشکیل حکومتی به سبک داعش در مناطقی صورت می گیرد که حوزههای منابع طبیعی زیادی در آنجا وجود داشته باشد تا بتوانند یک اسلامهراسی گستردهای را در این مناطق به وجود آورند که البته در شمال آفریقا تمایل و گرایش به اسلام ظرفیت بسیار بالایی دارد.
این تحلیلگر مسائل بینالملل در پایان خاطرنشان کرد: دولت حاکم بر لیبی دولت ضعیفی است و میتوان گفت تنها دولت ضعیفی که در آفریقای شمالی وجود دولت لیبی است. به عنوان مثال دولت مصر یک دولت نظامی است که با این تحرکات مخالفت و مقابله میکند و به شدت ابزار سرکوب را در دست دارد. لذا به نظر نمیرسد که داعش پس از ورود و استقرار در لیبی بتواند وارد سایر کشورهای آفریقای شمالی شود. در سوریه و عراق هم زمانی داعش وارد شد که پایههای دولت دو کشور متزلزل بود که نهایتاً دست به چنین اقدامهایی زدند. اگر عملکرد داعش علیه غربیها باشد، تمایل دولتهای غربی و اروپایی برای حضور داعش در لیبی به دلیل نزدیکی به این کشورها معکوس خواهد بود.