سلامتی محصولات کشاورزی با حصر بیولوژی و فیزیکی قابل تایید است

مسعود توحیدفر-دانشیار دانشکده فناوری‎های نو دانشگاه شهید بهشتی- در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در تشریح مهندسی ژنتیک و تاثیر آن در استقامت گیاهان بیان داشت: مهندسی ژنتیک و دست ورزی گیاهان و تولید گیاهان مقاوم به آفات و امراض و بی نیاز از کاربرد سموم خطرناک تحولی را در کشاورزی ایجاد کرده است که تنها با انقلاب سبز قابل مقایسه است. در عرض کمتر از 20 سال سطح زیر کشت گیاهان تراریخته 100 برابر افزایش یافته سطحی بالغ بر 185 میلیون هکتار از ارضی جهان را بخود اختصاص داده است.

او افزود: این مساحت 5 برابر کل مساحت انگلستان را تشکیل می دهد. در پزشکی نیز تولید فرآورده‌های حاصل از بیوتکنولوژی مانند انسولین با منشای انسانی، کیت های تشخیص و ژن درمانی امید های تازه‌ای را ایجاد کرده است. تولید گوسفند دالی، تعیین ترتیب دی ان آی ژنوم ذرت، ایجاد گندم‌های مقاوم به شوری در آمریکا، تولید پلاستیک‌های زیست‌تخریب‌پذیر، تولید اولین بادمجان تراریختة مقاوم به آفت در هندوستان و تولید توتون‌های تراریخته به منظور استفاده در سوخت‌های زیستی همه و همه از دستاورد های بیوتکنولوژی مدرن است. توسعه محصولات  تراریخته نه تنها دور از ذهن نیست بلکه قطعی و قریب الوقوع است. در نتیجه شایسته است تا به‌طور همزمان نسبت به پاسخ ملاحظات ابراز شده در مورد  اینگونه محصولات اقدام شود.

توحید فر درادامه تاکید کرد: لازم به توضیح است که گیاهان تراریخته بعد از تولید و قبل از آزاد سازی  در راستای ایمنی مورد ارزیابی قرار می­گیرند که شامل: ارزیابی احتمال خطر(Risk Assessment)، مدیریت  و اطلاع رسانی است. به طور کلی موضوعات مورد بررسی در ارزیابی احتمال خطر موجودات تراریخته را میتوان به دسته­ هایی  چون حساسیت زایی، مسمومیت زایی، شبیه بودن به  گیاه والدی، سلامتی محیط زیست  و کشاورزی طبقه بندی نمود. در ادامه، فرآیند مدیریت گیاهان تراریخته اعمال می شود که پیش از بازاررسانی محصول تراریخته و پس از آن، قابل استفاده است.  در این برنامه تصمیم می‌گیرند که آیا اثرات سوء احتمالی را مدیریت کنند، یا برنامه‌های نظارتی را برای جلوگیری یا کاهش آن توسعه دهند.

این دانشیار دانشکده فناوری‎های نو با اشاره به اینکه معمولا اقدامات مدیریتی گیاهان تراریخته قبل از آزمایش میدانی به منظور جلوگیری یا به حداقل رساندن انتشار ناخواسته اینگونه محصولات انجام می شود که شامل حصر بیولوژی و فیزیکی است بیان داشت: حصر فیزیکی  شامل استفاده از موانع فیزیکی  همانند ساختمان  یا فضای بسته (گلخانه) است، حصر بیولوژی شامل راهکار های لازم برای جلوگیری از فرار ژن و مخلوط شدن  محصولات کشاورزی ارگانیک با محصولات تراریخته است. در آزمایشات میدانی  اقدامات مدیریتی  در خلال آزمایشات میدانی ( شامل فیزیکی و بیولوژی) و بعد از اتمام آزمایشات میدانی است. اقدامات  فیزیکی در خلال آزمایشات میدانی شامل استفاده از حصار یا موانع فیزیکی به منظور جلوگیری از ورودحیوانات یا افراد غیر ذیصلاح به فضای آزمایشی، استفاده از گیاهان مرزی است. اقدامات بیولوژی در خلال آزمایشات میدانی  شامل کاشت محصولات تراریخته در مناطقی که گیاهان سازگار جنسی وجود ندارد، حذف گیاهان یا علف های هرز سازگار جنسی،  جمع آوری یا حذف میو ه یا بذ رهای  منتشر شده است.اقدامات مدیریتی بعد از آزمایشات میدانی شامل  انهدام بذ ر های جمع آوری شده، حذف گیاهان تراریخته در تناوب است.

او در ادامه گفت: همه روشهای اعمال مدیریت گیاهان تراریخته در راستای ایمنی و سلامتی آنها انجام می شود تا هر گونه اثرات احتمالی را به صفر برساند. بطوریکه بعد از آزاد سازی گیاهان تراریخته نه تنها هیچ فرقی با بقیه محصولات ندارند، بلکه سلامتی  آنها مورد تایید است. تاکنون هیچ گزارشی در خصوص اثرات سوء محصولات تراریخته ارائه نشده است؛ این در حالی است که در مود گیاهان سنتی چنین ارزیابی های صورت نمی گیرد. سیب زمینی حاوی سولانین بالا، ریشه کاساوا با سمیت بالا و کرفس حساسیت­زا نمونه­ ای از محصولاتی هستند که به روش سنتی ایجاد شده اند. اگر چنانچه سلامتی محصولات تراریخته دغدغه مخالفین است لازم است اقداماتی صورت گیرد، تا محصولات سنتی قبل از اینکه بدست مصرف کننده برسند همانند محصولات تراریخته ارزیابی شوند.