انتقاد به قرارداد 4.2 میلیارد یورویی با شرکت ترکیه‌ای/ مناقصه برگزار نشد، تضمین دولتی داده شد
رییس کمیته توسعه صادرات سندیکای صنعت برق گفت: قرارداد با یونیت اینترنشنال باید به گونه‌ای منعقد می‌شد که جذب سرمایه‌گذاری به روش مستقیم صورت می‌گرفت زیرا در این روش سرمایه‌گذار ملزم است که در داخل کشور سرمایه گذاری کند، خط تولید راه بیندازد، شریک داخلی داشته باشد و با مدیریت مشترک کار انجام شود.
پیام باقری در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به انتقادات از حضور شرکت ترکیه‌ای یونیت اینترنشنال در پروژه نیروگاه‌سازی در ایران، گفت: واضح است که وزارت نیرو به دلیل این که منابع مالی لازم را در اختیار ندارد و جزو وزارت‌خانه‌هایی است که بالغ بر 30 هزار میلیارد تومان بدهی به نظام بانکی و پیمانکاران دارد و منابع مالی جدیدی هم در اختیار ندارد، باید نسبت به جذب سرمایه خارجی اقدام کند.
وی افزود: ما باید سالیانه حداقل 5 هزارمگاوت نیروگاه جدید را متناسب با نیاز امروز وارد مدار کنیم بنا بر این بیشتر به این سمت گرایش پیدا می‌کنیم که از سرمایه گذاری خارجی استفاده کنیم، زیرا بخش داخلی به دلیل مطالبات معوقه کلان از وزارت نیرو که رقم آن در بخش نیروگاهی و تولید بیش از 12 هزار میلیارد تومان می‌شود، فعلا تمایلی به ورود به این بخش ندارد. بنا بر این بخش داخلی منابعی ندارد که سرمایه گذاری کند، لذا در شرایط کنونی راهکاری که هم نیاز افزایش تولید را در کشور پوشش داده و هم وزارت نیرو بتواند به برنامه‌های خود بپردازد؛ جذب سرمایه‌گذاری خارجی است. تا اینجا کسی مخالفتی ندارد و همه با هم همسو هستند اما نکته مد نظر این است که روند جذب سرمایه خارجی نباید به گونه‌ای باشد که صنعت برق و تولیدکنندگان داخل کشور نادیده گرفته شوند.
باقری تصریح کرد: صنعت برق کشور یکی از صنایع پیشرو محسوب می‌شود و ما امروز در این صنعت از مرز 95 درصد خودکفایی گذشتیم یعنی عمده تجهیزات مورد نیاز در بخش تولید، انتقال و توزیع توسط شرکت‌های داخلی ساخته می‌شود، بنا بر این توانمندی ساخت در این صنعت در داخل کشور وجود دارد.
وی در ادامه با اشاره به قرارداد ساخت نیروگاه با شرکت یونیت اینترنشنال ، اظهار داشت: وزارت نیرو برای ساخت 6 هزار مگاوات نیروگاه در 7 نقطه کشور قرارداد 4.2 میلیارد یورویی با شرکت ترکیه‌ای می‌بندد، حال ما می‌گوییم چرا این قرارداد شفاف نیست، چرا چارچوب‌های آن مشخص نیست، چرا عنوان نمی‌شود چه امتیازاتی داده شده و چه امتیازی ما گرفتیم.
وی ادامه داد: ما نباید به این خاطر که می‌خواهیم سرمایه خارجی را وارد کشور کنیم توانمندی داخل را نادیده بگیریم، در حالی که دوران تحریم و شرایط نامساعد بخش داخلی همواره کنار مسئولین بوده و اجازه ندادند که مردم کشور احساس کمبود کرده و یا خاموشی داشته باشند که البته این امر مرهون تلاش مسئولین و بخش خصوصی بوده است.
رییس کمیته توسعه صادرات سندیکای صنعت برق خاطرنشان کرد: امروز که در حال خروج از بحران و پسا تحریم قرار داریم؛ نادیده گرفتن توانمندی بخش خصوصی داخلی کم لطفی است.
وی تاکید کرد: قرار داد یونیت اینترنشنال باید به گونه‌ای بود که جذب سرمایه گذاری به روش مستقیم انجام می‌شد زیرا در این روش سرمایه گذار ملزم است که در داخل کشور سرمایه گذاری کند، خط تولید راه بیندازد، شریک داخلی داشته باشد و با مدیریت مشترک کار انجام شود که مشابه آن در خودرو سازی دیده می‌شود به نحوی که برندهای بزرگ خارجی با یک شرکت داخلی جوینت می‌شوند و حتی رویکرد صادراتی دارند.
باقری توضیح داد: این مدل( سرمایه گذاری مستقیم) در جذب سرمایه مدلی است که در دنیا بر سر آن رقابت وجود دارد و باعث توسعه و رونق صنایع داخلی و گردش مالی در نظام بانکی می‌شود؛ که بنظر می‌رسد روش اتخاذ شده برای سرمایه گذاری در ساخت 6هزار مگاوات نیروگاه از سوی شرکت یونیت به این شکل نیست و سهم طرف ایرانی حداکثر 51 درصد است که اگر عملیاتی شود جای سوال دارد.
وی ادامه داد: اگر رویکرد وزارت نیرو در جذب سرمایه بصورت مستقیم باشد بخش خصوصی هم می‌تواند از ظرفیت‌های خودش برای احداث نیروگاه‌ها استفاده کند.
رییس کمیته توسعه صادرات سندیکای صنعت برق نوع واگذاری ساخت نیروگاه توسط شرکت یونیت را هم محل اشکال دانست و افزود: این واگذاری به روش ترک تشریفات انجام شده و سوال ما این است که چرا از طریق مناقصه برگذار نشده؟ زیرا مجلس مصوبه‌ای دارد که پروژه‌ها و سرمایه‌گذاری‌هایی که بالغ بر 10 میلیون دلار است باید از طریق مناقصه باشد.
وی بیان داشت: در شرایطی که مناقصه برگزار شود ابهامات در مندرجات قرارداد وزارت نیرو و یونیت برطرف می‌شود و شرکت‌های داخلی هم این شانس را دارند که سرمایه گذار خارجی برای خودشان انتخاب کنند و بخش خصوصی سرمایه گذار را ترغیب کند که در این عرصه ورود کند.
باقری همچنین گفت: بنا به گفته مسئولین به شرکت یونیت اینترنشنال به منظور تضمین سرمایه‌گذاری ضمانت دولتی هم داده می‌شود در حالی که اگر این ضمانت در اختیار بخش خصوصی نیز قرار بگیرد به راحتی می‌توانند شریک خارجی و فاینانسور پیدا کنند و به استناد این تضمین سرمایه گذاران خارجی را ترغیب به سرمایه گذاری در کشور کنند.
وی ادامه داد: حتی شرکت‌های بزرگ فعال در کشور نیز زمانی که ضمانت دولتی باشد می‌توانند مذاکره کرده و به استناد آن وام‌های کم بهره از بانک‌های بین المللی بگیرند، بنا بر این اینها امتیازاتی است که اگر به طور مساوی در اختیار بخش خصوصی داخلی نیز قرار گیرد، می‌توانند به راحتی وارد عرصه رقابت شوند.
وی یادآور شد: اگر مناقصه به صورت شفاف برگذار می‌شد هر کس با شرایط بهتر و قیمت مناسب‌تر می‌توانست ورود پیدا کرده و برنده شود.
رییس کمیته توسعه صادرات سندیکای صنعت برق با بیان اینکه حتی اگر هدف از این قرارداد دنبال کردن اهداف سیاسی مدنظر باشد، ما به روش کار ایراد داریم، تاکید کرد: بحث ما محتوایی است، تقویت روابط سیاسی از مسیر فعالیت‌های اقتصادی بسیار خوب است اما این اتفاق می‌تواند از طریق بخش خصوصی رخ دهد.
وی با بیان اینکه شاه بیت اقتصاد مقاومتی درون زا و برون نگر بودن و تکیه بر توانمندی داخلی است، گفت: ما به لحاظ تکنیکال، فنی و برخورداری از استاندداردهای روز دنیا در صنعت نیروگاهی بسیار جلوتر از کشور ترکیه هستیم پس آنها چیزی فراتر از ما برای ارائه ندارند ضمن اینکه یونیت یک شرکت واسطه بوده و سازنده نیروگاه نیست و باید تجهیزات را از کشورهای اروپایی تهیه و در پروژه استفاده کند.
باقری با بیان اینکه ما سومین کشور بزرگ سازنده نیروگاه در سطح دنیا هستیم، اظهار داشت: ما ظرفیت خودمان را نادیده می‌گیریم در صورتی که می‌توانیم صادرت برق را توسط بخش خصوصی انجام دهیم و به کشورهای منطقه وصل شویم و ثبات امنیتی و سیاسی از این طریق محقق شود.
وی خاطرنشان کرد: اگر در شرایط یکسان و مشخص واگذاری صورت گرفته و مناقصه برگذار شود و سرمایه گذار خارجی هم ملزم شود که برای ورود به عرصه سرمایه گذاری در کشور با شرکت‌های داخلی مشارکت کند، ضمانت دولتی هم در اختیار باشد. بخش خصوصی با علاقه ورود پیدا می‌کند و قیمت‌ها هم رقابتی خواهد بود و این مجموعا به نفع کشور، وزارت نیرو، بخش خصوصی و رونق تولید داخلی است و به خروج بخش خصوصی از رکود نیز کمک می‌کند.