گزارش ایلنا از ساختوساز غیرمجاز در منطقه ۱۹؛
غصب معبر بمنظور ساختوساز در محله نعمت‌آباد/ عبور و مرور مردم مختل شده‌است
در تهران امروز، مافیای بسازبفروشان، کوچه، خیابان، باغ و پارک نمی‌شناسند و هیچ زمینی از دست آنها در امان نیست. گاهی آدم می‌ترسد، اگر رویش را برگرداند، ببیند جلوی پایش را هم فروخته‌اند، تا در آن ساختوساز کنند و سوال این است چه کسانی حق مردم را چنین ارزان می‌فروشند؟
کارشان از تخریب باغ به غصب معبر و محل گذر مردم رسیده است. مافیای بسازبفروشان، شمال و جنوب نمی‌شناسد. محله نعمت‌آباد در منطقه 19 تهران هم از این قائده مستثنی نیست، در این محله به صورت غیرقانونی در معبری ساختوساز می‌شود و در این میان شهرداری چشم خود را به روی وقوع تخلفات بسته است و شورایاری هم که قرار بود؛ صدای مردم محله باشد، سکوت در پیش گرفته است.
منطقه 19تهران، کارگرنشین است، تاریخچه پیوستنش به تهران به 40 سال پیش بر می‌گردد، قبل از آنکه اتوبان‌ها چند پاره‌اش کنند، در آن زمان بافت روستایی داشت و پر از زمین کشاورزی بود. محله نعمت‌آباد از شرق به اتوبان شهید کاظمی، از شمال به اتوبان سعیدی و از جنوب به خیابان اصلی شکوفه محدود می‌شود. از قرار معلوم، دو هفته پیش در تقاطع خیابان خزان با خیابان شکوفه غربی، نبش خیابان اصلی و در کنار تنها زمین بازی محله، عده‌ای دور زمین را حصار کشیده و شروع به ساختوساز می‌کنند. ساخت‌وسازی که ارتباط خیابان خزان با شکوفه غربی را قطع کرده و به نقل از ساکنان با مختل کردن رفت و آمد، مسیر ارتباطی محل با خیابان اصلی را بسته است.
محل ساختوساز غیرمجاز در نقشه
نعمت‌آباد، محله‌ای است با کوچه‌های تو در تو که بر اساس سایت شهرداری منطقه، نزدیک به 30 مسجد و حسینیه دارد، آمار دقیقی از میزان بافت فرسوده آن بدست نیاوردیم، اما گشت وگذار کوتاهی در محله از کیفیت پایین بافت و فقر اکثر ساکنان آن خبر می‌دهد، اما مردمی دارد مهربان و صمیمی، که حقشان را عریضه کردند و می‌خواهند صدایشان شنیده شود.
شاید بعضی فکر کنند؛ گلوی کارگران و مهاجران را راحت‌تر می‌توان فشار داد و صدایشان درنمی‌آید، برای همین با خیال راحت حق مردم را می‌بلعند، اما مردم محله نعمت‌آباد ساکت ننشسته‌اند و به هرجا که می‌شود، عریضه برده‌اند که چرا نشسته‌اید، دارند؛ در روز روشن معبر غصب می‌کنند تا در آن ساخت‌و ساز کنند.
با این حال وقتی برای تهیه گزارش و عکس به محل رفتیم، ترس از یک منبع نامشخص، مانع می‌شد؛ جوان‌های محله اسم خود را به زبان بیاورند. حتی بعضی از اهالی در گوش عکاس آرام گفتند، عکس‌شان را پاک کند تا برایشان دردسر نشود، اما پیرمردها و بزرگترهای محل، سرنترس‌تری داشتند و از قرار نامه‌ای نوشته‌اند و به شورای شهر، شهرداری و مجلس شکایت برده‌اند.
آقای قارداش علی پاگذاری، کارگر بازنشسته سنگ‌سابی، که از قدیمی‌های محل است، در ابتدا با تردید با خبرنگار ما صحبت می‌کند، اما چند دقیقه‌ای نگذشته داغش تازه می‌شود و ماجرا را چنین شرح می‌دهد: «نمی‌دانم چه افرادی دارند، در معبر ساختمان می‌سازند، اما اینجا محل عبور مردم است. اول جلویشان را گرفتیم، اما اهل محل کوتاه آمدند، من 39 سال این جا زندگی می‌کنم. اینجا قبلا فضای سبز بود، آسفالت شد تا راه مردم باز شود.»
آقای پاگذاری، محاسن سفیدی دارد، او نامه‌ای که اهالی محل، اول ماه رمضان نوشته و امضا کردند را بیرون می‌آورد و می‌گوید: «تا 3 روز نگذاشتیم، این جا را بسازند، جوان‌های محل را کنار زمین جمع کردیم و گفتیم نمی‌گذاریم بسازید. کوچه به کوچه با مردم حرف زدم، گفتم نگذارید بسازند، کل محل را قفل می‌کنند. روز اول رئیس ناحیه 3 آمد و برای فیصله‌دادن ماجرا ادعا کرد؛ زمین مال اوست و 4 سال قبل آن را از اداره اوقاف خریده‌است، اما به ما قولنامه نشان نداد.»
از قرار قبل از خاکبرداری، 300 نفر کنار زمین تجمع کردند تا جلوی ساختوساز را بگیرند، اما کلانتری محل مردم را متفرق می‌کند. در هر حال تجمع کنار زمین هم فایده نداشته‌است. آقای پاگذاری هم هر چه بیشتر حرف می‌زند، عصبانی‌تر می‌شود، شاید چون اعتراضش به جایی نرسیده و به ریش سفیدش هم احترام نگذاشته‌اند، او می‌گوید: «قسم‌شان دادم که نگذارید؛ زمین را بفروشند، اما من را تهدید کردند، من هم جواب دادم؛ مگر من چه کار کردم؟ پول کسی را برداشتم یا یقه مردم را گرفتم؟ حرف حساب می‌زنم، می‌گویم راه مردم را بستید، جواب‌گو باشید. هر جا دلتان می‌خواهد، من را ببرید. این زندگی کردن نیست، جهنم است.»
زمین مذکور در حریم خیابان اصلی قرار دارد و از نظر قانونی ساختوساز در آن مجاز نیست، اما از قرار برخی فراتر از قانون عمل می‌کنند.
قنبری یکی دیگر از اهالی محل که مسئله را از طریق شورای شهر پیگیری کرده و موضوع را با محمد حقانی یکی از اعضای آن در میان گذاشته است، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، ساختوساز غیرمجاز در محله را اینطور تشریح می‌کند: «این زمین‌ها متعلق به اوقاف است و شهرداری با اوقاف، بر سر زمین‌ها به توافق رسیده‌است. درحقیقت عرصه برای اوقاف و عیان برای مردم است، اما براساس قانون اگر شهرداری نتواند 3 سال سهم اجاره را پرداخت کند، اوقاف می‌تواند؛ زمین را به شخص دیگری واگذار کند، اما اصولا چون مردم در زمین، ساختمان دارند، این انتقال انجام نمی‌شود. این زمین متعلق به اوقاف است و در اختیار شهرداری قرار دارد. در حقیقت این ملک زیر نظر فضای سبز منطقه 19 است، منتهی اوقاف آن را به افرادی منتقل کرده‌است و آنها هم بدون مجوز شروع به ساختوساز کرده‌اند.»
قربانی علت وقوع این مسئله را در ضعف شهرداری منطقه می‌داند و ادامه می‌دهد: «24 ساعته کار می‌کنند تا ساختمان سریع تمام شود و وقتی شورای جدید آمد با سازه ساخته شده مواجه شود و نتواند کاری از پیش ببرد، چرا که تخریب ملک حکم قضایی می‌خواهد. الان بدون فونداسیون و با عجله فقط دارند کار را پیش می‌برند، چون ملک باید تا 13 مرداد تمام شود. درد ما همین است که پشت مالک به جاهای دیگر گرم است. در مورد این زمین هم اول، درختان را خشک کردند، بعد حصار کشیدند، تا ببیند بازخورد مردم چیست، مقاومت می‌کنند یا نه. مردم مدتی مقاومت کردند، اما آنها کم کم با استفاده از عوامل‌شان مردم را ساکت کردند.»
او تصریح می‌کند: «برخی اعضای شورای شهر در جریانند، اما کاری از دستشان بر نمی‌آید؛ اگرچه فقط هم این زمین نیست، چرا که زمین‌های دیگری هم وجود دارد که چنین خطری آنها را تهدید می‌کند.»
وی همچنین مدعی است که این زمین‌ها توسط برخی شناسایی و بعد از آن از پهنه فضای سبز در طرح تفصیلی خارج می‌شود تا در آن ساختوساز صورت گیرد.
محمد حقانی، عضو کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران که در جریان شکایت مردم است، در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا که آیا مستنداتی از وقوع این تخلف در اختیار دارد یا خیر، می‌گوید: «هیچ چیز مستندتر از صحبت‌های مردم نیست، البته با شهرداری منطقه صحبت کردیم و قول داد که به مشکل رسیدگی کند.»
وی خاطرنشان می‌کند؛ «شخصا از محل بازدید کردم و در جریان پرونده زمین مذکور هستم.» از نظر این عضو شورای شهر آنچه در این پرونده جای تامل و تفحص دارد، بحث کاربری زمین است. او در این باره می‌گوید: «از قرار زمین مزبور اوقافی است و در اختیار شهرداری قرار دارد و این تکه‌ای که اجازه ساخت تجاری در آن داده شده، براساس آنچه در طرح تفصیلی آمده بین دو زمین با پهنه فضای سبز قرار دارد. در حال حاضر آنچه جای بررسی دارد، کاربری زمین است. سازنده ادعا می‌کند کاربری زمین تجاری است، اما زمین بین دو پهنه فضای سبز قرار دارد و احتمال دارد در طرح تفصیلی دست برده باشند.»
البته حقانی تاکید می‌کند که مطابق طرح تفصیلی این زمین به عنوان معبر عمومی تلقی نشده و فضای سبزاست. او با تاکید بر اینکه ساخت‌و ساز در این مکان متوقف شده است، به خبرنگار ایلنا می‌گوید: «البته ساخت و ساز در این مکان متوقف شده است، اما در هر صورت پروانه صادر شده خلاف است و از طریق دستگاه‌های قضایی در حال پیگیری هستیم.»
از نظر این عضو شورای چهارم این پرونده در مقابل بقیه تخلفات صورت گرفته در تهران پیش پا افتاده محسوب می‌شود. حقانی با اشاره به این تخلفات می‌گوید: «حق ندارند معبر مردم را تبدیل به کارگاه ساختمانی کنند، اما شاهد هستیم تمام معبر را غصب کرده‌اند. هرچند زمانی که می‌بینیم، روز روشن در خیابان کامرانیه یک لاین از خیابان را می‌گیرند و ساختمان می‌سازند، دیگر چه انتظاری از منطقه 19 دارید؟»
سخنان و اعتراضات اهالی محل نشان می‌دهد؛ مشکلات محله نعمت آباد و منطقه 19 به این زمین ختم نمی‌شود، مسئله پیچیده‌تر از این حرف‌هاست. گویا هر جا که زمین خالی است، می‌فروشند و می‌سازند. حتی به ادعای اهالی محل ساختمان "سرای محله" را می‌خواهند بفروشند!!!. هیچ کس بهتر از اهالی محل نمی‌داند، چه بر سر محله‌شان آمده، آنها سخت معتقدند که شورایاری محله می‌توانسته در جلوگیری از این ساختوساز غیرقانونی اقدام کند، ولی متاسفانه این کار را نکرده است، در حالی که در این میان شورایاری باید کنار مردم محله قرار می‌گرفت.»
ساخت‌وسازهای بی‌پایه و اساس از قرار در محله سابقه طولانی دارد، گویا سال 92 هم بخشی از پارک پوریای ولی تخریب شده و به جایش ساختمان تجاری ساخته شده است. یکی از اهالی در این رابطه به خبرنگار ایلنا می‌گوید:«وقتی پارک پوریای ولی را خراب کردند، هیچی نگفتیم، اما وقتی دیدیم دارند، خیابان را می‌فروشند، دیگر صدایمان درآمد. دو شب نشده خاکبرداری کردند و تیر آهن زدند، چند نفر را هم با چماق داخل زمین گذاشته‌اند تا پاسبانی دهند.»
گزارش: فرانک جواهری
