عدم امنیت شغلی میان کارگران شهرداری بیداد می‌کند/ بسیاری از کارکنان با سفارش استخدام شده‌اند

ولی الله شجاع پوریان، عضو اصلاح طلب شورای اسلامی شهر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا به ارزیابی اظهارات محمد باقر قالیباف شهردار تهران و نامزد دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در مناظره انتخاباتی اخیر پرداخت و ادعای او برای ایجاد اشتغال ۵ میلیونی، اهمیت به محیط زیست، حاشیه‌نشینی و ... را به چالش کشید که مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.

آقای قالیباف ادعا کردند که ۴ درصد زالو صفت، خون ۹۶ مردم را می‌مکند و در مقابل آنها خواهند ایستاد، نظر شما درباره اینگونه اظهارات چیست؟

شجاع پوریان: قالیباف در انتخابات اخیر با توجه به ناکامی های خود در دو دوره گذشته یک استراتژی جدید را در پیش گرفته است. قالیباف در دو دهه گذشته تلاش کرده در سطوح بالاتری سیاست‌ورزی داشته باشد، از ایجاد یک گفتمان مشخص و واحد عاجز بوده است، برای همین ما شاهد تاکتیک های متعارض و رفتارهای متضادی توسط او در انتخابات های مختلف هستیم که در این دوره تاکتیک قالیباف بازسازی سیاست های احمدی نژاد و تلاش برای دوقطبی کردن جامعه است. تاکید بر ۴ درصد نشان می دهد او سبد رای خود را در ایجاد مفاهیم دوگانه فقیر و غنی، دارا و نادار و ... جستجو می‌کند، او فراموش کرده با توجه به سابقه دوازده ساله مدیریت شهری تهران،  پیش از آن که بخواهد دیگران را متهم کند، خود باید پاسخگو باشد. به طور مثال قالیباف در مناظره انتخاباتی اعلام کرد که عده ای با رانت دارای مسکن شده اند، و در حال حاضر بیش از سه میلیون مسکن خالی در کشور وجود دارد که باید تحقیق کرد که این مسکن ها متعلق به چه کسانی و چرا خالی هستند، اظهارات ایشان در حالی مطرح می شود که قالیباف شهرداری بوده که در طی سالهای اخیر برای کسب درآمد بیشتر جواز ساخت و سازهای بی رویه را صادر کرده و به شهر فروشی روی آورده است تا جایی که در نتیجه این بی تدبیری ساختمان سازی در تهران بیش از ظرفیت انجام شده است، اکنون این آقای شهردار است که باید در مقام پاسخگویی در این زمینه برآید.

از سویی ابهامات زیادی درباره واگذاری ها و تخفیف های کلان در این سه دوره وجود دارد که دستگاه قضائی برخی از این تخلفات را تایید کرده و مجلس هم به دنبال تحقیق و تفحص از شهرداری برآمد و به رغم تلاش شورای شهر برای پیگیری این موضوع، موفق نشدیم ایشان را واردار به پاسخگویی و شفاف سازی کنیم و به هرحال معتقدیم قالیباف از جایی حمله کرد که نقطه ضعف خودش بود.

ایشان شعار ایجاد اشتغال ۵ میلیونی را برای ریشه کن کردن فقر و بیکاری داده است؛ به نظر شما این وعده قابل تحقق است؟

شجاع پوریان: در اقتصاد برخلاف سیاست، ما با عدد و ارقام و کمیت روبرو هستیم نه با کلی گویی، وقتی آقای قالیباف از ایجاد ۵ میلیون شغل یا دوبرابر کردن درآمد کشور سخن می گویند باید فرمول این کار را هم ارائه کند. همه ما می دانیم منابع ما در اقتصاد برای ایجاد اشتغال و رشد و سرمایه گذاری محدود هستند و ما با این امکانات و منابع محدود باید برنامه ریزی کنیم، اینکه فردی شعار ایجاد ۵ میلیون شغل می‌دهد، در واقع دو آسیب را به دنبال دارد، اول اینکه سطح توقعات جامعه را بالا می برد، یعنی الان افراد جویای کار با خود می اندیشند که لابد امکان اشتغال به همین راحتی فراهم هست و خود را مهیای اشتغالی می کنند که آقای قالیباف قول داده و از سویی اگر این وعده ها تحقق نیافت که قطعا قابل تحقق نیست، بی اعتمادی و بدبینی به نظام را باعث می شود و البته این ادعاها نشانه کم‌دانشی و یا رویکرد فریب کاری هم است.

این شعار در حالی مطرح شده که بسیاری از نیروهای زیر مجموعه شهرداری (رفتگران، پاکبانان برخی آتش‌نشان‌ها و ...) نگران امنیت شعلی شان هستند و گله دارند...

قالیباف از بیرون از جامعه و حاکمیت نیامده، ایشان ۱۴ سال شهردار تهران بوده اند و با بررسی عملکرد و کارنامه ایشان در شهرداری میزان صداقت و امکان تحقق وعده های ایشان روشن می شود. به نظر می رسد آقای قالیباف باید تعریف خود را از شغل، اول ارائه دهد، بعد نحوه تخصیص منابع و حتی مکانیزم جذب را هم توضیح دهد. در شهرداری فعلی پرسنل و کارکنان زیادی از طریق توصیه و بدون هیچ ساز و کار شفافی استخدام شدند که به استخدام های نجومی معروف شده است. بخش زیادی از کارکنان شهرداری امنیت شغلی ندارند، تفاوت حقوق و دستمزد در میان پرسنل با نوع قراردادهای مختلف بیداد می کند. با چنین کارنامه‌ای از ایشان در شهرداری قدری عجیب است که قالیباف چنین وعده هایی را در انتخابات مطرح می کند.

شهردار تهران به وضعیت محیط زیست و آلودگی هوا اشاره کرده و گفته است که دولت باید به آن اهمیت بدهد؛ در حالی که در سال های اخیر شاهد بودیم که باغ‌ها و درختان در تهران تخریب شد و به جای آن برج ساخته شد، ارزیابی شما در این زمینه چیست؟

شجاع پوریان: خوشبختانه اتفاق خوبی که در این دوره روی داده این است که عملکرد و کارنامه کاندیداها می‌توان قضاوت روشنی را پیش روی افکار عمومی قرار دهد، شاید اگر قالیباف بدون کارنامه شهرداری چنین مباحثی را برای مردم مطرح می کرد؛ بخش زیادی از آنها برای مردم قابل قبول واقع می شد، اما واقعیت اینجاست که ایشان 12سال کارنامه خطا دارند و این امر کار را برای ارزیابی و راستی آزمایی ایشان راحت تر می کند. بالاخره شهرداری تهران در کنار چند نهاد دیگر متولی آلودگی هوای تهران است، ایشان توضیح بدهند برای مقابله با آلودگی هوا در تهران چه کارهایی کرده اند، ایشان که ادعا می کنند در شرایط تحریم ها احداث مترو را ادامه دادند، آیا نمی توانستند بدون اتکا به نهادهای دیگر لااقل سهم خود را در حل آلودگی هوا ایفا کنند؟

اگر موضوع حمل و نقل عمومی در طی سالهای مدیریت ایشان بر شهرداری به درستی پیش می رفت ما الان با این حجم خودروهای شخصی روبرو بودیم؟ اگر در برخی زمینه‌ها انتقاداتی نسبت به دولت روحانی را می پذیریم به این دلیل است که آقای روحانی فقط ۴ سال رییس جمهور بوده‌اند و یک فرصت ۴ ساله برای تحقق همه برنامه‌های ایشان کافی نیست، ولی قالیباف 12 سال رییس جمهور دولت محلی تهران بوده و امکان و فرصت کافی برای هر گونه تحولی را داشته ولی امروز آیا شما شهری در دنیا در سطح تهران، با مشکلاتی که تهران با آن درگیر است پیدا می کنید؟ همه کلانشهرها برنامه های خوبی را در حوزه های مختلف زیست محیطی و آلودگی هوا پیاده کرده اند ولی در شهر تهران به جز یک سری برنامه های تبلیغاتی و در کنار آن نادیده گرفتن ارزش حیاتی درختان و فضای سبز چه اقدامی صورت گرفته است؟ همکاران من در جلسات شورا به صورت مکرر از قطع بی رویه درختان و ساخت و ساز در باغات انتقاد کرده اند ولی باز هم شاهد صدور پروانه و ساخت و ساز آنها بودیم. تهران در چند سال گذشته درگیر پدیده مگس های سفید بوده آقای قالیباف به جای انتقاد از ریزگردها که منشا خارجی دارند، بیایند توضیح بدهند اصلا تاکنون موفق شده اند، راهکاری برای مقابله با آنها پیدا کنند؟

آقای قالیباف در بخش دیگری از صحبت‌های خود به بحث حاشیه نشینی و بحران ناکارآمدی دولت در حوزه اجتماعی اشاره کرده، در حالی که عدم جلوگیری از تغییر کاربری اراضی و ساخت و سازهای غیرمجاز توسط شهرداری خود یکی از علل به وجود آمدن حاشیه‌نشینی است.

شجاع پوریان: پدیده حاشیه نشینی همانطور که دکتر روحانی در مناظره ها عنوان کردند، یک پدیده جهانی و مولود عوامل متعدد و ساختاری است. یعنی اگر ما دلیل اصلی حاشیه نشینی را پدیده مهاجرت روستائیان از شهرها در نظر بگیریم باید ببینیم چه عواملی در یک بازه زمانی طولانی باعث شده روستائیان به فکر مهاجرت به شهر و حاشیه نشینی بیفتند. اگر بنا به گفته اثبات شده برخی کاندیداها در دولت روحانی حاشیه نشینی افزایش یافته، در واقع این امر میراث عملکرد گذشتگان است که نتیجه آن در دولت یازدهم پدیدار شده است. یعنی یک روستایی یک روزه تصمیم به ترک روستا نمی کند، بلکه در طول چندین سال با مشکلات و تنگناهای مختلف مواجه شده و درنهایت تصمیم به مهاجرت می گیرد، اگر در دولت گذشته که درآمدهای نفتی سرشاری داشتیم به روستاها و موضوع اشتغال آنها توجه می شد، قطعا پدیده حاشیه نشینی کمتر می شد. همین موضوع در شهر تهران هم ناشی از عملکرد شهرداری تهران بوده است.

ما در شهرداری برنامه های پنج ساله و طرح تفصیلی شهر را داریم، اگر مدیریت شهری بر اساس این اصول حرکت می کرد و این حجم از ساخت وسازهای بی رویه در مناطق حاشیه ای تهران ایجاد نمی شد، بستر برای گسیل روستائیان و افراد جویای کار به تهران فراهم نمی شد. این ساخت و سازهای بی رویه و غیراصولی در یک دوره هم باعث شد کارگران فصلی زیادی از روستاها روانه شهر تهران شوند و بعد از مدتی کوتاه و رکود در بازار مسکن، همین افراد در تهران و مناطق حاشیه ای مستقر شوند، بدون اینکه شغلی داشته باشند و اینجا شروع آسیب های اجتماعی و پیامدهای ناگوار حاشیه نشینی است.

شهردار تهران همچنین به واردات بی‌رویه در دولت اشاره کرده، در حالی که شهرداری در این زمینه عملکرد خوبی نداشته تا جایی که اعضای شورا به دنبال تشکیل کمیته‌ای برای نظارت بر واردات شهرداری هستند، ارزیابی شما از اظهارات ایشان چیست؟

شجاع پوریان: یک نکته مهمی که در صحبت های منتقدان دولت وجود دارد انتقاد از افزایش واردات در دولت یازدهم است، ولی نکته مهمی که این منتقدان فراموش کرده اند این است که رشد ناگهانی منحنی واردات در دولت یازدهم به این دلیل است که ما در قبل از سال ۹۲ با تحریم ها مواجه بودیم و امکان واردات به کشور ضعیف شده بود، یعنی ما حتی بسیاری از کالاهای اساسی را نمی توانستیم وارد کشور کنیم، این محدودیت ها در دولت یازدهم رفع شد و بسیاری از تحریمها برداشته شد، برای همین تجار و بازرگانان این فرصت را پیدا کردند که کالاها و موادی را که در یک دوره نمی توانستند وارد کنند بعد از گشایش در دولت یازدهم وارد کنند از همین رو شاهد رشد واردات بودیم در حالی که اتفاقا برای اولین بار در بعد از انقلاب تراز تجاری ما مثبت شده، یعنی صادرات از واردات پیشی گرفته است، ولی منتقدان دولت فقط بخش اول ماجرا را نگاه می کنند و هیچ اشاره ای به رشد میزان صادرات کشور نمی کنند.

در خود شهرداری به مراتب اوضاع از این بدتر است، خوب بود آقای قالیباف توضیح می دادند چه میزان از نیازها و کالاهای موردنیاز در شهرداری تهران از خارج وارد شده است؟ بالاخره حجم گردش مالی و بودجه شهرداری تهران به تنهایی به اندازه بیش از 10 وزارتخانه دولت است، شهردار تهران در این موضوع شفاف سازی کند که تا چه اندازه مایحتاج خود را از طریق اتکا به تولیدات داخلی فراهم کرده است، اینکه ما به صورت نمایشی و صوری اجرای چند پروژه را به اطرافیان و نهادهای خاص بدهیم به اسم خودکفایی و حمایت از تولید داخلی، قابل قبول نیست. این اتفاق باید یک رویه باشد نه مقطعی و گزینشی؛ طرح کنترل و نظارت بر واردات و خرید کالاهای خارجی در شهرداری البته در ماه های پایانی و در همین اواخر فروردین در دستور کار قرار گرفت و ۲۲ نفر از اعضا هم آن را امضا کردند ولی هنوز خروجی خاصی از این کمیته منتشر نشده، ولی تاکید اعضای شورا بر تصویب آن نشان می‌دهد چنین رویه ای در شهرداری تهران شایع بوده که به دنبال راهکاری برای رفع آن رفته‌اند.

جمع‌بندی شما از رویکرد آقای قالیباف در مناظره اخیر چیست؟

شجاع پوریان: اول این نکته را بگویم که با توجه به شکست پیشین قالیباف از رییس جمهور مستقر از یکسو و انتقادات بسیاری که بر عملکرد او در حوزه مدیریت شهری در این دوره طولانی مدیریت وجود دارد و به ویژه اتفاقات اخیر که شهردار تهران را حداقل در موضع یک متهم در افکار عمومی مساله‌دار کرده بود ازجمله املاک نجومی، استخدام‌های نجومی، حادثه پلاسکو و شهادت ۲۰ نفر از هموطنان به ویژه آتش نشانان عزیز، بعید می‌دانستم که قالیباف به خود جرات کاندیداتوری حداقل در این دوره را داده باشد و به همین دلایل او تا روز ثبت‌نام در یک برزخ بلاتکلیفی با خود و اطرافیان بوده است.

با توجه به نکات پیش گفته و اینکه پلان و طرح دقیقی برای اداره کشور ندارد، استراتژی خود را تخریب طرف مقابل گذاشته است و دقیقا شیوه احمدی نژاد را در پیش گرفته است؛ غافل از اینکه جامعه ما آسیب روش‌های تخریبی را دیده است. این شیوه جواب نمی‌دهد.  قالیباف در این مناظره نشان داد روی دیگر احمدی نژاد است و رفتار و گفتارش بیش از هر زمان دیگری احمدی نژاد را تداعی کرده است، دقیقا وقتی قالیباف به زعم خوش سند گفتار روحانی را بالا گرفت به یاد رفتار احمدی نژاد در مناظره انتخاباتی دوره‌های پیشین انتخابات افتادم که نشان می‌دهد ما باز هم با پدیده عوام‌فریبی و تخریب مواجه هستیم.