وضعیت نامناسب منابع آب به دلیل بهره‌برداری مدیریت نشده/ برنامه‌های آبخیزداری به خوبی انجام نشده‌اند
رییس انجمن متخصصان محیط زیست ایران با اشاره به اینکه با خشکسالی شدیدی در کشور روبرو خواهیم بود، اظهار کرد: بهره‌برداری مدیریت نشده از منابع آب می‌تواند؛ مشکلات جدی را برای کشور به وجود بیاورد.
مجید عباسپور در گفتوگو با خبرنگار ایلنا در ارتباط با انواع پدیده خشکسالی و شدت آن در کشور گفت: ما معمولا یک دوره خشکسالی در کشور داریم که هر ۳۰ یا ۳۵ سال بین ۵ سال تا حداکثر ۱۰ سال دچار آن می‌شویم که یک خشکسالی طبیعی است.
وی ادامه داد: اما علاوه بر آن نوع دومی از خشکسالی نیز در کشور ما وجود دارد که به مسائل طبیعی ارتباطی ندارد و به دلیل دخالت انسان رخ داده است و به عدم بهره‌برداری مدیریت شده از منابع آب مربوط می‌شود. اکنون به دلیل همین مشکل منابع آب‌های زیرزمینی ما در وضع مناسبی قرار ندارند و در برخی مناطق سطح آب‌های زیر زمینی بین ۵. ۱ تا ۲ متر و یا در برخی نقاط بیشتر از این مقدار پایین آمده است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه اگر برداشت از منابع آب‌های زیرزمینی به نحو مطلوب انجام نشود، بهای سنگینی را در پی خواهد داشت؛ اظهار کرد: این درحالی است که در ۱۰ الی ۱۲ سال گذشته کنترل بهره‌برداری از آب‌های زیرزمینی به خوبی صورت نگرفت و برای نمونه شاهد بودیم که چاه‌های غیرمجاز متعددی در کشور حفر شد.
عباسپور افزود: مشکل سوم ما نیز مساله تغییر اقلیم است، درحالی که پیش بینی می‌کردیم دمای جو کره زمین تا پایان قرن ٬۲۱ ۲ درجه بالا می‌رود؛ اکنون مشخص شده که این اتفاق تا سال ۲۰۴۰ و حتی به گفته برخی کارشناسان سریع‌تر نیز رخ خواهد داد. این مساله الگوی بارش و جریان‌های اقلیمی و طوفان‌های اقیانوسی را تغییر می‌دهد که تبعات آن به شکل پدیده‌های مختلف آب و هوایی رخ خواهد داد؛ همانند پدیده النینو که شاهد بودیم امسال شرق امریکا را فلج کرد.
رییس انجمن متخصصان محیط زیست ایران تصریح کرد: بنابراین با توجه به این سه مساله اگر گفته شود؛ خشکسالی شدیدی در کشور اتفاق می‌افتد، حرف اشتباهی نیست و اگر برنامه‌ریزی‌های ما به درستی انجام نشود حتما با مشکلات بسیار جدی روبرو خواهیم شد.
وی با تاکید بر برخی اشتباهات مدیریتی در حوزه منابع آب توضیح داد: برای نمونه شاهد هستیم که همین عدم برنامه‌ریزی درست، احداث سد‌ها بر روی رودخانه‌هایی که به تالاب‌ها منتهی می‌شوند و یا ایجاد تونل‌های انتقال آب مشکلات مختلفی را به وجود آورده است، این در شرایطی است که اگر مدیریت صحیح در منابع آب انجام شود؛ قادر خواهیم بود که در برابر این خشکسالی‌ها مقاومت کنیم.
عباسپور گفت: مدیریت صحیح منابع آب در گرو اقداماتی همچون انجام برنامه‌های آبخیزداری است که زمانی قرار بود؛ در کشور به صورت جدی انجام شود، اما این اتفاق نیفتاد. همچنین اصلاح الگوی کشت باید به صورت جدی دنبال شود تا شاهد نباشیم که برنج و گندم را در بخش‌هایی که محدودیت منابع داریم؛ کشت می‌کنند و یا در اطراف ارومیه به جای انگور، سیب که چند برابر آب آب مصرف می‌کند؛ کشت می‌شود.
وی ادامه داد: از طرف دیگر بحث آب اکنون به یک بحث سیاسی بین کشور‌ها تبدیل شده، برای نمونه شاهد بودیم که وقتی افغانستان جلو آب را گرفت؛ تالاب هامون خشک شد.
این متخصص محیط زیست در پایان خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم به همین روند مدیریت نشده، بهره‌برداری از منابع آب ادامه دهیم با مشکلات بسیار جدی روبرو خواهیم شد، اما نباید گمان کنیم که دیگر جای امیدی نیست بلکه اگر از هم اکنون نیز به درستی مساله منابع آب را مدیریت کنیم٬ می‌توانیم بر مشکلات غلبه کنیم.